در نیمه نخست بهمن‌ماه سال جاری ۱۵ کارگاه آموزشی- دستگاهی به همت موسسه آزما فناور پژوهان وندا و همکاری و حمایت شبکه آزمایشگاهی ستاد توسعه فناوری‌نانو برگزار شده است.
۱۵عنوان کارگاه آموزشی- دستگاهی در نیمه نخست بهمن‌ماه برگزار شد
موسسه آزما فناور پژوهان وندا با حمایت شبکه آزمایشگاهی ستاد توسعه فناوری نانو در راستای ارتقاء سطح علمی کارشناسان آزمایشگاه‌ها، دانشجویان و محققین علاقه‌مند به یادگیری دانش کار با دستگاه‌های آزمایشگاهی کارگاه‌های آموزشی- دستگاهی برگزار می‌نماید. در همین راستا با همکاری کارگروه‌های شبکه آزمایشگاهی ستاد توسعه فناوری‌نانو از ابتدای بهمن‌ماه تا کنون ۱۵ عنوان کارگاه آموزشی برگزار کرده که در این گزارش عناوین و برخی موارد ارایه شده در ۹ عنوان از این کارگاه‌های تخصصی بیان شده‌است.
کارگاه آموزشی طراحی آزمایشگاه DOE
کارگاه آموزشی تئوری و عملی طراحی آزمایشات DOE توسط موسسه آزما فناور پژوهان وندا با همکاری کارگروه تخصصی استاندارد و کالیبراسیون شبکه یک بهمن سال جاری در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد.
هدف از این کارگاه آموزشی ۲۴ ساعته، آشنایی هر چه بیشتر دانشجویان، کارشناسان و محققین علاقه‌مند به یادگیری دانش کار با دستگاه‌های آزمایشگاهی و آشنا کردن آنها با آخرین دستاوردهای تحقیقاتی است.
سرفصل‌های این دوره آموزشی شامل موارد زیر بوده‌است:
• انواع روش‌های طراحی آزمایش، تعریف طراحی آزمایش، واژه‌شناسی طراحی آزمایش و انواع داده‌های آزمایشی؛
• بیان بررسی توزیع نرمال داده‌ها، بیان فرمول‌ها و مسائل آماری به‌صورت ساده و کاربردی شامل واریانس و انحراف استاندارد و مقدمه‌ای بر نرم افزار DX7؛
• مقایسه این روش با روش‌های مرسوم طراحی آزمایش، بیان اصول و روش طراحی آزمایش با این روش در قالب یک مثال کاربردی،آنالیز داده‌های ناشی از آزمایش‌ها و نحوه آنالیز داده‌های با توزیع غیرنرمال؛
• مقایسه این روش با روش قبلی، بیان این روش در قالب یک مثال، بیان مفهوم Resolution، روش Plackett-Burman و روش Iregular Design؛
• بیان روش اشباع با Resolution پایین به همراه روش‌های Fold Over به‌منظور افزایش Resolution در طراحی آزمایش؛
• بیان اصول و روش طراحی آزمایش و آنالیز داده‌های ناشی از آزمایش‌ها؛
• بیان اصول و روش طراحی RSM با استفاده از مثال و بیان روش Augmenting؛
• بیان مفهوم “مسیر تاگوچی” در طراحی، بیان اصول روش تاگوچی در قالب یک مثال ساده، بیان انواع جداول تاگوچی و نحوه استفاده از آن.
شایان ذکر است، مهندس محسن عسگری آموزش این دوره را بر عهده داشته و جلسه دوم و سوم این کارگاه در تاریخ‌های ۸ و ۱۱ بهمن ماه در محل مذکور برگزار شده‌است.
کارگاه آموزشی آشنایی با مبانی و الزامات ایزو ۱۴۰۰۱
کارگاه آموزشی آشنایی با مبانی و الزامات ISO 14001 نیز با همکاری کارگروه تخصصی استاندارد و کالیبراسیون شبکه آزمایشگاهی، چهارم بهمن‌ماه در مرکز علمی کاربردی جهاد دانشگاهی واحد صنعتی شریف برگزار شد.
سرفصل‌های آموزشی این کارگاه عبارتست از:
• مروری بر ضرورت‌های حفظ محیط زیست و نگرش‌های سنتی و نوین کنترل زیست محیطی؛
• بررسی مستندات مورد نیاز براساس نیازمندی‌های ISO 14001:2004؛
• تشریح روش شناسایی و ارزیابی جنبه‌های زیست محیطی؛
• بررسی چند روش اجرایی با تحلیل مزایا و مشکلات هر یک و تدوین یک روش اجرایی نمونه؛
• بررسی چند دستورالعمل و چگونگی مستندسازی؛
• مراحل استقرار EMS بر اساس نیازمندی‌های ISO 14001:2004؛
• و انجام تمرینات عملی جهت درک مفاهیم، طرح شده است.
گفتنی است؛ مهندس حمید اکبری، مدیر توسعه سرمایه‌گذاری و رییس برنامه‌ریزی استراتژیک و تعالی سازمانی شرکت گروه سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا، آموزش این کارگاه را بر عهده داشته است.
کارگاه آموزشی میکروسکوپ الکترونی عبوری TEM
کارگاه آموزشی معرفی میکروسکوپ الکترونی عبوری و روش‌های آماده‌سازی نمونه TEM با همکاری کارگروه تخصصی TEM ششم بهمن‌ماه در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف برگزاری شد.
این کارگاه آموزشی، هفتمین کارگاه از ۳۵ کارگاهی است که موسسه آزما پژوهان وندا با حمایت شبکه آزمایشگاهی با حضور مهندس داود قرایلو، دبیرکارگروه میکروسکوپ الکترونی عبوری TEM، برگزار کرده‌است.
هدف اصلی از برگزاری این کارگاه، انتقال دانش نوین و به اشتراک گذاشتن تجربیات متخصصین و صاحب‌نظران در حوزه دستگاه‌های آزمایشگاهی بوده است.
سرفصل‌های دوره آموزشی شامل:
– معرفی اجزاء و اساس کار؛
– معرفی کاربردها به طور مختصر؛
– معرفی لوازم و ادوات جانبی؛
– معرفی مودهای مختلف دستگاه؛
– روش های آماده سازی نمونه؛
– تحلیل تصاویر گرفته شده از TEM؛
– بررسی انواع گریدها و قابلیت‌های آنها؛
– آماده‌سازی نمونههای پودری؛
– مروری بر آماده‌سازی نمونههای زیستی و پلیمری؛
– مروری بر آماده‌سازی نمونههای پودری BULK؛
و معرفی ابزارها و تجهیزات آماده‌سازی بوده.
کارگاه آموزشی آشنایی با نرم‌‌افزارهای آنالیز فازی XRD
کارگاه آموزشی آشنایی با نرم‌‌افزارهای آنالیز فازی XRD با همکاری کارگروه تخصصی اشعه ایکس شبکه آزمایشگاهی ستاد نانو، هفتم بهمن‌ماه در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد.
مهندس فریبا علی دبیرکارگروه اشعه ایکس، در این کارگاه آموزشی به معرفی ویژگی‌های نرمافزار X’PertHighScore در شناسایی فاز نمونه مجهول، مقایسه الگوهای پراش با یکدیگر، بررسی ساختار کریستالی، محاسبه متوسط اندازه کریستالیت با رابطه شرر و مقایسه آن با دیگر نرم‌افزارها و سایر امکانات کاربردی آن پرداخت.
نرمافزار XPERT یک نرمافزار تخصصی جهت شناسایی فازهای موجود در الگوهای پراش اشعه ایکس است که با امکانات منحصر به فرد فرآیند آنالیز فازی را ساده‌تر می‌کند.
این کارگاه آموزشی تئوری در راستای دانش‌افزایی، پاسخگویی به سوال‌ها و مسائل فنی در رابطه با دستگاه‌های آزمایشگاهی برگزار شد.
کارگاه آموزشی معرفی دستگاه طیف سنج فلئورسنس اشعه ایکس XRF
کارگاه آموزشی معرفی دستگاه طیف سنج فلئورسنس اشعه ایکس نیز هفتم بهمن‌ماه با همکاری کارگروه تخصصی اشعه ایکس در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد.
در این کارگاه آموزشی، مهندس افسانه بنی اسدی عضو کارگروه اشعه ایکس به مباحث زیر پرداخت.
سرفصل‌های آموزشی:
– آشنایی با مبانی طیف سنج فلئورسانس اشعه ایکس؛
– معرفی انواع طیف سنج‌هایXRF؛
– مزایا و محدودیت‌ها؛
– آشنایی با اجزای دستگاه؛
– آموزش کار با دستگاه؛
– کالیبراسیون؛
و آماده‌سازی نمونه (اجسام قطعه‌ای- پودرها- مایعات-گازها).
بحث و بررسی آخرین دستاوردهای علمی در خصوص دانش کار با دستگاه‌های آزمایشگاهی، تبادل نظر در خصوص روش‌ها و تکنیکهای پیشرفته مرتبط با آن از اهداف برگزاری این کارگاه بوده‌است.
کارگاه آموزشی معرفی میکروسکوپ پروبی روبشی SPM
این کارگاه دهم بهمن ماه در دانشگاه صنعتی شریف با همکاری مؤسسه آزما فناور پژوهان وندا و کارگروه تخصصی شبکه آزمایشگاهی SPM برگزار شد.
روش میکروسکوپی پروبی روبشی یکی از اصلی‌ترین روش‌های تصویربرداری از سطوح، در مقیاس نانومتری است، که در این روش سطح نمونه با سوزنی بسیار تیز روبش می‌شود و ساده‌ترین تصویری که در اختیار قرار می‌دهد، تصویر توپوگرافی است.
در این کارگاه با حضور مهندس مریم خسروی عضو کارگروه تخصصی شبکه آزمایشگاهی SPM به بحث و بررسی تاریخچه میکروسکوپی، مقایسه میکروسکوپ‌های نوری، الکترونی و پروبی روبشی، انواع میکروسکوپ پروبی روبشی، میکروسکوپ نیروی اتمی، میکروسکوپ تونل زنی روبشی، نحوه کار SNOM و حالت‌های کاری، آماده سازی نمونه، معرفی کاربردها به طور مختصر، معرفی، اجزاء و اساس کار پرداخته شد.
کارگاه آموزشی بررسی اثرهای ناخواسته در میکروسکوپ‌های پروبی روبشی SPM
با توجه به اینکه، روش میکروسکوپی پروبی روبشی یکی از اصلی‌ترین روش‌های تصویربرداری از سطوح، در مقیاس نانومتری است. ولی اثرات ناخواسته متعددی در تصاویر ایجاد شده دخالت دارند که برخی از آنها به سادگی تشخیص داده می‌شوند و بعضی از این اثرات ناخواسته بقدری ظریف هستند که تنها برای افراد دارای مهارت، قابل شناسایی خواهد بود.
مهندس پروین هادیان عضو کارگروه تخصصی شبکه آزمایشگاهی SPM در این کارگاه آموزشی، به بحث و بررسی انواع اثرهای ناخواسته تصویری در میکروسکوپ‌های نیروی اتمی، اثرهای ناخواسته ناشی از پروب، روبشگرها و شناسایی اثرهای ناخواسته دیگر پرداخت.
هدف از برگزاری این کارگاه آموزشی که ۱۰ بهمن‌ماه در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شده، آشنایی کارشناسان و کاربران این نوع از میکروسکوپ با منابع ایجادکننده اثرات ناخواسته و تا حد امکان جلوگیری از بوجود آمدن آنها بوده است.
کارگاه آموزشی کروماتوگرافی گازی – طیف سنجی جرمی GC-MS
مؤسسه آزما فناور پژوهان وندا با همکاری کارگروه تخصصی کروماتوگرافی گازی شبکه آزمایشگاهی در محل پژوهشگاه آنالیزی کیمیازی، کارگاه آموزشی کروماتوگرافی گازی – طیف سنجی جرمی GC-MS را برگزار کرد.
کروماتوگرافی گازی روشی برای جداسازی، شناسایی و اندازه‌گیری مواد فرار است، و طیف سنجی جرمی دستگاهی است که مولکول‌های گازی باردار را بر اساس جرم آنها دسته‌بندی می‌کند و بر حسب جرم آنها را از یکدیگر جداسازی و ضمن شناسایی مقدار آنها را در محلول اندازه گیری می‌کند.
مهندس خدیجه اشجعی عضو کارگروه تخصصی کروماتوگرافی گازی شبکه آزمایشگاهی، در این کارگاه آموزشی به مباحثی از قبیل؛ آشنایی با تکنیکهای تئوری و تجربی دستگاه GC، سیستم MS، سیستم نرم‌افزاری CG-MS، معرفی و روش‌های تحلیل و تجزیه طیف‌های GC-MS و آموزش عملی که تنظیمات دستگاه GC-MS را شامل می‌شود، پرداخت.
این کارگاه آموزشی، با هدف آشنایی با این دستگاه و آموزش چگونگی استفاده از این دستگاه در موقعیت‌های مختلف و شناخت امکانات موجود در آن برگزار شد.
کارگاه آموزشی معرفی DLS، کاربردها و تحلیل نتایج
این کارگاه آموزشی شانزدهمین کارگاه از ۳۶ کارگاه آموزشی بود که با هدف آشنایی کاربردی با تعیین پتانسیل زتا به روش تفرق نور پویا DLS با حضور داود قرایلو دبیر کارگروه میکروسکوپ الکترونی عبوری TEM شبکه آزمایشگاهی ۱۲ بهمن‌ماه در محل دانشگاه شریف برگزار شد.
در این کارگاه مطالبی با عناوین؛ معرفی اصول و مکانیسم DLS، انواع نمونههای قابل استفاده و ارایه شرایط آزمون و نکاتی برای بهبود نتیجه در DLS، مروری بر تجهیزات جانبی و بررسی فرم نتیجه آزمون مطرح شد.
لازم به ذکر است، ۱۶ عنوان کارگاه آموزشی دستگاهی دیگر نیز تا پایان سال جاری به همت این موسسه و شبکه آزمایشگاهی ستاد فناوری نانو برگزارمی‌گردد.
علاقمندان جهت اطلاع از عناوین کارگاه‌ها، سرفصل‌های که در هر کارگاه ارائه می‌گردد و ثبت‌نام به وب سایت شبکه آزمایشگاهی و وب سایت موسسه آزما فناور پژوهان وندا مراجعه و یا با شماره تلفن‌های ۰۲۱۶۶۰۶۹۹۱۵، ۰۲۶۳۳۳۲۴۰۷۸، ۰۹۱۰۶۹۸۳۸۳۱ و ۰۹۱۰۶۹۸۳۸۳ تماس حاصل نمایند.
