دومین هم اندیشی صاحب‌نظران نانوفناوری پزشکی (حال و آینده) برگزار شد

دومین هم اندیشی صاحب‌نظران نانوفناوری پزشکی (حال و آینده) به همت فرهنگستان علوم پزشکی و با همکاری ستاد ویژه توسعه فناوری نانو چهارشنبه ۵ اسفندماه سال ۹۴ در محل تالار همایش غدیر فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.

دومین هم‌اندیشی صاحب‌نظران نانوفناوری‌پزشکی با حضور جمعی از اساتید این حوزه از جمله، دکتر علی‌رضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، دکتر مسلم بهادری عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو، دکتر رضایت مدیر کارگروه منابع انسانی ستاد نانو، دکتر بیت‌اللهی مدیر کارگروه ایمنی و استاندارد و پژوهشگران این حوزه با هدف ارتقاع کیفی و کمی پژوهش‌ها و هم چنین سیاستگذاری‌های مربوط به نانوفناوری پزشکی برگزار شد.

در مراسم افتتاحیه این نشست دکتر بهادری، از اعضای پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی با تاکید بر اهمیت فناوری‌نانو و نقش آن در فناوری‌های همگرا (NBIC) به سخنرانی کوتاهی پرداخت و افزود: «در حال حاضر با همگرایی فناوری‌های نانو، زیستی، اطلاعات و علوم شناختی دستاوردهای با ارزشی در حوزه پزشکی بلاخص دارورسانی بدست آمده که یکی از شاخص‌ترین‌ این دستاوردها تشخیص، درمان و حتی پیشگیری از انواع بیماری‌ها از جمله سرطان با استفاده از نانو داروها است.»

دکتر مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی نیز با حضور در این مراسم در خصوص اهمیت بعد معنوی سلامت که در حال حاضر یکی از شاخص‌های مهم سلامتی در غرب نیز مطرح شده به سخنرانی پرداخت.

وی همچنین در خصوص کاربرد فناوری‌نانو در علوم پزشکی تصریح کرد: «نانوفناوری در بحث تشخیص و درمان ورود کرده و اثرات مثبتی داشته، نکته‌ای که بایستی مورد توجه بیشتر قرار گیرد ابعاد بهداشتی و پیشگیری از بیماری‌ها است که این دو از تمامی جهات از درمان موثرتر و کم هزینه‌ترند‌. در حال حاضر وظیفه پزشکان و محققان در مقابل پیشگیری بسیار زیاد است و بایستی بر روی واکسن‌ها و داروهای پیشگیری بیش‌تر تحقیق و کار شود چراکه مردم توانایی پرداخت هزینه‌های درمانی بالا را ندارند.»

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو نیز در این مراسم به تشریح وضعیت فناوری نانو در ایران بلاخص حوزه نانوپزشکی پرداخت.
دکتر سرکار با اشاره به تدوین و آغاز به کار سند۱۰ ساله دوم ستاد نانو افزود: «رویکرد اصلی در سند ده ساله دوم ستاد نانو (۱۳۹۴-۱۴۰۴) توسعه صنعتی و تولید محصولات نانو و صادرات محصولات ایرانی به بازارهای جهانی است. در این مسیر به تمام شاخص‌ها و اهداف از جمله توسعه منابع‌انسانی، توسعه فناوری و بازار توجه شده است. در بحث نانو تمام حلقه رشد را دیده و درنظر گرفته‌ایم و در حال حاضر در یک نیم‌حلقه (تبدیل ثروت به علم) به نتایج خوبی از جمله رسیدن به رتبه هفتم جهانی در تولید علم نانو دست‌یافته‌ایم.»

وی ادامه‌داد: «اگر این حلقه کامل نشود پاسخی در راستای هدف اصلی ستاد که تولید ثروت و بهبود کیفیت زندگی مردم است، نخواهیم داشت. در این مسیر بایستی در کنار تولید کیفی و کمی علم، علم را به فناوری، محصول و نهایتا قابل ارائه به بازارهای داخلی و خارجی و تولید ثروت تبدیل نماییم. برای تکمیل این حلقه و دست‌یابی به ثروت و اقتصاد دانش‌بنیان موثر نیاز به سرمایه‌گذاری کافی و برنامه‌ریزی صحیح و کارآمد است.»

به گفته دبیر ستاد توسعه فناوری نانو، امروز ایران در حوزه فناوری نانو با کشورهای برتر این حوزه از جمله چین، روسیه و کره‌جنوبی پایاپای تبادل فناوری و اطلاعات دارد.

دکتر سرکار در زمینه خدمات و فعالیت‌های شبکه آزمایشگاهی نانو خاطرنشان‌کرد: «یکی از گلوگاه‌ها و موانع رشد علوم و فناوری نانو که در دوران تحریم‌ها به وجود آمد تجهیزات و دستگاه‌های آزمایشگاهی بوده ولی با ایجاد شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو این امکان برای محققان فراهم شد تا بتوانند از تجهیزات آزمایشگاهی کل کشور بهره‌مند شوند. در حال حاضر ۷۰ آزمایشگاه تخصصی فعال در حوزه فناوری نانو عضو این شبکه بوده و بیش از ۱۱۸۴ دستگاه و تجهیزات آزمایشگاهی در این شبکه ثبت و محققان می‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند.»

لازم به ذکر است، در سال ۹۳ شبکه آزمایشگاهی ستاد توسعه فناوری نانو بیش از ۴۵۰ هزار خدمت آزمایشگاهی به ارزش ۴۰۰ میلیارد ریال به پژوهشگران و فناوران حوزه نانو ارائه کرده است.

دبیر ستاد نانو افزود: «تا کنون بیش از ۱۳۰ قلم از تجهیزات آزمایشگاهی در کشور تولید و وارد بازار شده است. که تعدادی از این تجهیزات به چین نیز صادر شده‌اند همچنین ۳۳۲ محصول در زمینه‌های مختلف در حوزه نانو در کشور تولید و تجاری‌سازی شده‌اند و در حال حاضر و برداشته شدم تحریم‌ها صادرات این محصولات و تجهیزات نیز انجام می‌گیرد که یک نمونه از آن می‌توان به صادرات یک دستگاه صنعتی پپشرفته در حوزه الکتروریسی به کره جنوبی اشاره کرد.»

وی در پایان سخنرانی خود تصریح کرد: «به دلیل اهمیت فناوری نانو در صنایع و حوزه‌های مختلف در بسیاری از کشور‌ها سرمایه‌گذاری‌های کلانی از سوی دولت‌ها انجام می‌شود. در ایران سرمایه گذاری که برای این فناوری انجام شده تنها ۰.۱۳ درصد سرمایه گذاری جهانی است درحالی که ایران ۵ درصد از علم نانو جهان را تولید می‌کند، این تولید و این مسیر نمی‌تواند اینگونه ادامه پیدا کند و آنچه درحال‌حاضر داریم نیز از ذخایر نیروی انسانی توانمند حوزه نانو کشور بوده و ماندن در این مسیر نیازمند بودجه بیشتری است.»
 
شایان ذکر است در این هم‌اندیشی سه پنل تخصصی با موضوعات «سرمایه‌های انسانی در نانو فناوری پزشکی»، «ایمنی در نانوفناوری پزشکی و استانداردهای آن» و «تجاری‌سازی در حوزه نانو فناوری پزشکی» برگزار شده که خلاصه‌ای از این پنل‌ها در گزارشی تشریح خواهد شد.