محققان دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه مالایای مالزی در یک طرح مشترک آزمایشگاهی، در جهت افزایش بازدهی موتور خودروها تلاش کردند. در این طرح یک مایع حاوی نانوذرات تولید شده که می‌توان از آن به‌عنوان خنک‌کننده‌ی موتور خودرو در رادیاتور استفاده کرد و کارایی و ع
مشهد: بهبود عملکرد رادیاتورها به کمک نانوسیالات، راهی برای افزایش بازدهی موتور خودروها
مسئله‌ی انتقال حرارت یکی از مسائل مهم در بسیاری از صنایع از جمله صنایع نفت و گاز، صنایع تولید انرژی، صنایع غذایی و صنایع هسته‌ای به شمار می‌رود. در بین صنایع مختلف، صنعت خودروسازی به دلیل درآمدهای قابل توجه، یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد محسوب می‌شود و پیشرفت در این صنعت بر صنایع دیگر نیز تأثیرگذار است. یکی از اهداف اساسی صنعت خودروسازی دستیابی به موتورهایی با بازدهی بالاتر است. افزایش بازدهی حرارتی رادیاتورها می‌تواند راه رسیدن به هدف مذکور را هموار نماید. تاکنون رویکردهای متفاوتی از جمله بهینه‌سازی ابعاد رادیاتورها، اضافه کردن فن‌های بیشتر، و استفاده از کانال‌های میکرونی جهت بهبود عملکرد رادیاتورها مورد استفاده و ارزیابی قرار گرفته‌اند.
مهندس مهدی شنبدی در خصوص اهداف دنبال شده در این طرح گفت: «در این تحقیق سیالی جدید با هدایت حرارتی بالا به‌منظور استفاده در سیستم خنک‌کننده‌ی خودرو سنتز شده است. این سیال دارای پایه‌ای از خانواده‌ی نانوساختارهای کربنی است.»
وی در ادامه افزود: «استفاده از این نانوسیال در سیستم خنک‌کننده‌ی موتور خودرو موجب بهبود عملکرد و افزایش بازدهی موتور خودرو می‌گردد. این امر کاهش هزینه‌ی مربوط به مصرف انرژی را دنبال خواهد داشت. به‌علاوه تولید این نانوسیال با استفاده از روشی ساده و کم‌هزینه صورت گرفته است.»
گرافن به دلیل خواص ترموفیزیکی خوب خود از جمله هدایت حرارتی بالا می‌تواند جهت افزایش ضریب انتقال حرارت سیالات مورد استفاده قرار گیرد. اما یکی از معایب گرافن که کاربرد آن را با محدودیت مواجه کرده عدم تمایل به پراکندگی همگن در فاز مایع است. بدین معنی که نانوصفحات گرافن تمایل زیادی به اتصال به یکدیگر از خود نشان می‌دهند. ازاین‌رو در این طرح با جانشینی نیتروژن به جای کربن در ساختار گرافن از به هم چسبیدگی این نانوصفحات ممانعت شده و یک سیال حاوی آب و اتیلن گلایکول و نانوصفحات گرافنی مچاله شده‌ی نیتروژن دار سنتز شده که قابلیت بالایی در خنک کردن موتور دارد.
به گفته‌ی شنبدی در این طرح ابتدا گرافن نیتروژن دار شده با سطح فعال بسیار بالا سنتز شده و سپس به طراحی سیستم بهینه‌ی رادیاتور خودرو پرداخته شده است. در ادامه یک سیال همگن حاوی گرافن مچاله شده‌ی نیتروژن دار و مخلوطی از آب و اتیلن گلایکول تولید شده است. در نهایت نیز خواص ترموفیزیکی این نانوسیال سنتز شده از قبیل ویسکوزیته، هدایت و ظرفیت حرارتی و هدایت الکتریکی بررسی شده است. همچنین تأثیر این نانوسیال بر عملکرد حرارتی رادیاتور خودرو در شرایط آزمایشگاهی و صنعتی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های مهندس مهدی شنبدی- دانشجوی دکترای دانشگاه فردوسی مشهد- و مهندس احمد امیری- دانشجوی دکترای دانشگاه مالایای مالزی– است. نتایج این کار در مجله‌ی Chemical Engineering Journal (جلد ۲۸۹، سال ۲۰۱۶، صفحات ۵۸۳ تا ۵۹۵) به چاپ رسیده است.
