پژوهشگری از دانشگاه شهید بهشتی تهران نانوجاذبی سنتز کرده است که می‌توان از آن به‌منظور جداسازی ترکیبات رنگی از پساب‌های صنعتی استفاده کرد. سنتز این جاذب در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده و با حمایت شرکت ریسندگی و بافندگی اکرلیتاب صورت گرفته است.
حذف ترکیبات رنگی به کمک نانوساختارهای حفره‌دار
بسیاری از رنگ‌های تجاری به دلیل داشتن ساختار پیچیده و حلالیت بالا در آب، سمی و غیرقابل تجزیه‌ی زیستی هستند. به همین دلیل به‌عنوان ترکیبات آلی خطرناک برای محیط‌زیست در نظر گرفته می‌شوند. حذف رنگ نه‌تنها به دلیل حفاظت از منابع آب، بلکه به دلیل حفظ سلامتی انسان و دیگر موجودات زنده لازم و ضروری است. اگرچه روش‌های مختلفی برای تصفیه به کار گرفته می‌شوند، اما برخی ا آن‌ها به دلیل هزینه‌ی بالا، کارایی ضعیف تجزیه، تولید آلودگی ثانویه و فناوری پیچیده، با محدودیت‌هایی مواجه‌اند. ازاین‌رو، روش‌های جدید بر مبنای استفاده از جاذب‌ها شکل‌گرفته‌اند.
زینب سلحشور با اشاره به این موضوع که بیش از صد هزار رنگ تجاری در صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد آن‌ها از طریق دفع فاضلاب وارد محیط‌زیست می‌شود، به بیان اهداف طرح پرداخت: «هدف از انجام این طرح سنتز یک نانوجاذب حفره‌دار جدید به‌منظور جذب و جداسازی ترکیبات رنگی موجود در پساب صنایعی همچون صنایع رنگرزی، نساجی، کاغذ و چرم بوده است.»
وی در ادامه افزود: «استفاده از این نانوجاذب حفره‌دار موجب حذف کارآمد آلاینده‌های رنگی از پساب صنعتی می‌شود. این موضوع موجب می‌شود هزینه‌های مربوط به تهیه‌ی آب مورد نیاز این صنایع کاهش قابل‌توجهی داشته باشد و آب تصفیه‌شده به چرخه‌ی صنعت بازگردد.»
در این طرح یک جاذب سیلیسی با ساختار متخلخل سنتز شده است. به‌منظور افزایش کارایی این جاذب‌ها، به‌وسیله‌ی گروه‌های دندریمر آمینی عامل دار شده‌اند. دسترسی بالا به مکان‌های فعال به دلیل نانوکانال‌های منظم و منافذ یکنواخت، افزایش کارایی با تغییر شیمی سطح، نرخ بالای اتصال آنالیت درون ساختار متخلخل به دلیل آرایش فضایی منظم کانال‌ها، ثبات بالای مکانیکی و هیدروترمال از ویژگی‌های بارز نانومتخلخل سیلیسی به شمار می‌رود.
این طرح در قالب پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد زینب سلحشور و با راهنمایی دکتر افسانه شهبازی از دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شده است. این پایان‌نامه که با همکاری شرکت ریسندگی و بافندگی اکرلیتاب انجام شده که تحت عنوان پایان‌نامه‌ی مورد نیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژه‌ی توسعه‌‌ی فناوری نانو نیز رسیده است. آیین‌نامه‌ی حمایت از پایان‌نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
