محققانی از دانشگاه هرمزگان امکان بهکارگیری نانولولههای کربنی بهمنظور تولید نانوسیالات با خواص حرارتی بهتر و بهرهوری بالاتر را مورد بررسی قرار دادهاند. این تحقیقات بهصورت تئوری و شبیهسازی رایانهای صورت گرفته است.
امکان تولید نانوسیالات حاوی نانولولههای کربنی
مسئلهی انتقال گرما یکی از مسائل مهم در بسیاری از صنایع و تجهیزات صنعتی است. مبدلهای حرارتی و سیستمهای خنککننده مثالهایی از تجهیزات انتقال گرما به شمار میروند. معمولاً در سیستمهای انتقال حرارت از سیالات با فاز مایع استفاده میشود. استفاده از حجم وسیعی از سیالات موجب بزرگی ابعاد سیستمهای مذکور میگردد. ازاینرو ابداع و بهکارگیری سیالات اصلاحشده میتواند راهی مؤثر بهمنظور افزایش بهرهوری و کاهش ابعاد سیستمهای انتقال حرارت مورد استفاده در صنایع گردد.
دکتر یونس بخشان ضمن اشاره به لولهی حرارتی بهعنوان یکی از تجهیزات انتقال حرارت، اهداف طرح را بدینصورت عنوان نمود: «لولهی حرارتی یا لولهی گرمایی وسیلهای برای انتقال حرارت است که بر مبنای اصول هدایت حرارتی و تغییرات فازی طراحیشده و انتقال حرارت بین دو منطقهی سرد و گرم را به بهترین و مهندسیشده ترین شکل و با بیشترین بهرهوری ممکن میسازد. هدف از این مطالعه طراحی یک نانوسیال با بهرهگیری از نانولولههای کربنی بوده است، بهنحوی که عملکرد حرارتی لولهی گرمایی بیشازپیش افزایش یابد.»
کاهش هزینهی مربوط به تولید سیستمهای با ابعاد بزرگتر و کاهش آلودگی زیستمحیطی ناشی مصرف سوختهای فسیلی از مزایای عمدهی استفاده از نتایج این طرح است.
بر اساس محاسبات انجام شده، حضور نانولولههای کربنی در سیال پایه موجب میشود که مقاومت حرارتی سیال کمتر شده و هدایت حرارتی افزایش پیدا کند. این موضوع افزایش عملکرد حرارتی سیال مورد نظر در حضور نانولولههای کربنی را در پی خواهد داشت.
به گفتهی بخشان در این پژوهش عملکرد حرارتی لولهی گرمایی استوانهای در حضور سه نوع نانوسیال مورد بررسی قرار گرفته است. نانوسیالات استفاده شده عبارت بودند از: نانوذرات آلومینا در آب، نانوذرات الماس در آب و نانولولههای کربنی در آب.
این تحقیقات حاصل تلاشهای دکتر یونس بخشان- عضو هیأت علمی دانشگاه هرمزگان- و مهندس احمد حاج حسینی- کارشناس ارشد مهندسی مکانیک از شرکت آب و فاضلاب- است. نتایج این کار در مجلهی Iranian Journal of Science and Technology Transactions of Mechanical Engineering (جلد ۳۹، شمارهی M2، سال ۲۰۱۵، صفحات ۳۲۵ تا ۳۳۵) به چاپ رسیده است.