محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد موفق به سنتز نانوذرات مغناطیسی نانوکامپوزیتی با استفاده از پوست سبز گردو شده‌اند. این نانوذرات آزمایشگاهی در صنایع برق و الکترونیک، فرایندهای زیستی و تجهیزات مغناطیسی و نوری کاربرد خواهند داشت.
سنتز نانوذرات مغناطیسی به کمک پوست گردو
نانوفناوری امروزه شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیری در زمینه‌ی ساخت نانومواد و استفاده از روش‌ها و مواد جدید بوده است. با توسعه‌ی مواد یا روش‌های جدید نگرانی برای آلودگی زیست‌محیطی توسط نانوذرات تولید شده از روش‌های شیمیایی و تولید محصولات جانبی خطرناک دوچندان شده است. بنابراین نیاز به روش‌های مبتنی بر شیمی سبز که تمیز، غیرسمی و سازگار با محیط‌زیست هستند، وجود دارد. سنتز نانوذرات با استفاده از روش‌های شیمی سبز از سال ۱۹۹۰ مورد توجه واقع شد. استفاده از گیاهان سبز برای تهیه‌ی زیستی نانوذرات یک امکان هیجان‌انگیز و تا حد زیادی ناشناخته است. امروزه استفاده از اصول شیمی سبز جایگاه ویژه‌ای در پژوهش‌ها پیدا کرده است.
دکتر مجید قشنگ ضمن اشاره به درخت گردو به‌عنوان یک گزینه مناسب جهت سنتز سبز نانوذرات گفت: «با توجه به این مطلب که درخت گردو یکی از فراوان‌ترین درختان موجود در ایران است، ازاین‌رو در این طرح سعی شده است با بهره‌گیری از عصاره‌ی پوست سبز گردو نانوذرات نانوکامپوزیتی با خاصیت مغناطیسی سنتز شود.»
وی در ادامه افزود: «در طرح حاضر از یک روش کم‌هزینه و دوست دار محیط‌زیست و با استفاده از مواد زائد باغی جهت تولید نانوذرات مغناطیسی با خواص بهینه استفاده شده است.»
نانوذرات مغناطیسی تولید شده در این طرح به دلیل دارا بودن ابعاد کوچک‌تر نسبت به نمونه‌های مشابه از کارایی مغناطیسی بالایی برخوردار است. در واقع استفاده از عصاره‌ی پوست گردو دلیل دست‌یابی به مورفولوژی و اندازه‌ی یکنواخت نانوذرات بوده است.
این محقق توضیح داد: «در این پژوهش نانوذرات نانوکامپوزیتی با خاصیت مغناطیسی NiFe2O4// CeO2 سنتز شده است. بدین منظور از کلرید نیکل و آهن و همچنین نیترات سریم با نسبت مولی معین استفاده شد. سپس عصاره‌ی پوست سبز گردو همراه با آمینواتانول با نسبت‌های معین به‌صورت قطره‌قطره اضافه شد. اثر نسبت‌های مختلف عصاره بر اندازه، مورفولوژی و خواص مغناطیسی نانوذرات به کمک روش‌های پراش پرتو ایکس، میکروسکوپ الکترونی و EDX بررسی شد.»
بر اساس تصاویر میکروسکوپی به‌دست‌آمده، اندازه‌ی نانوذرات در حدود ۲۷ تا ۵۱ نانومتر بوده است که با افزایش غلظت عصاره‌ی پوست گردو نانوذرات کوچک‌تر شده و خواص مغناطیسی بهبود یافته است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر مجید قشنگ و دکتر محمدرضا شفیعی- اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد-مینا هاشمی- دانشجوی مقطع کارشناسی این دانشگاه- و محبوبه کارگر- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه اصفهان- است. نتایج این کار در مجله‌ی Current Nanoscience (جلد ۱۲، شماره‌ی ۶، سال ۲۰۱۶، صفحات ۶۴۵ تا ۶۴۹) به چاپ رسیده است.
