منتخبان چهارمین دوره طرح‌های نوآورانه، در راستای جذب سرمایه‌گذار برای طرح‌های خود در نهمین جشنواره فناوری‌نانو حضور یافته‌اند.
حضور ۱۴ طرح نوآورانه در Irannano2016
در غرفه طرح‌های نوآورانه در مساحتی بیش از ۱۲۰ متر مربع، دمو و نمونه اولیه از ۱۴ طرح نوآورانه ارائه و فناوران به معرفی طرح، کاربرد و ویژگی‌های منحصر به فرد آن به بازدیدکنندگان می‌پردازند.
این برنامه از سوی ستاد توسعه فناوری نانو در راستای حمایت از تجاری سازی دستاوردهای حوزه نانو، تولید ثروت و گسترش تفکر کارآفرینی در کشور، و حمایت از از فناوران و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری نانو در قالب برنامه طرح‌های نوآورانه (NanoMatch) برگزار و حمایت می‌شود.
تسهیل و تسریع در فرآیند تجاری‌سازی محصولات و دستاوردها، امکان نمایش محصولات، جذب سرمایه گذار و همچنین بهره‌مندی از خدمات، تسهیلات، مشاوره و آموزش در زمینه‌های مختلف تجاری‌سازی از جمله مهمترین ویژگی‌های حضور در این برنامه است.
در چهارمین دوره از این مسابقه در مجموع ۱۸۰ طرح ارائه شده که ۱۴ مورد پس از داوری توانسته در این جشنواره راه‌یابند. در این گزارش به معرفی هفت مورد از این طرح‌ها پرداخته می‌شود.
عنوان طرح : حسگر زیستی تشخیص فاز متاستاتیک سرطان
یکی از حوزه‌های استفاده از حسگرهای زیستی در سرطان، تشخیص قابلیت تهاجم سلول‌های سرطانی متاستاتیک و مکانیزم عملکرد آنها است. سادگی ستاپ اندازه‌گیری و مکانیزم جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل آنها یکی از گلوگاه‌های استفاده از این حسگرها است.
در این طرح اثر متاستاز سلول‌های سرطانی سینه به سلول‌های رگی نشانده شده بر پایه آنالیز امپدانسی به وسیله حسگر زیستی ساخته شده PMMA، بررسی شده است. نتایج نشان دادند که هرچه سلول سرطانی متاستاتیک‌تر باشد میزان تغییرات بیشتری در امپدانس حسگر مشاهده خواهد شد. این روش را می‌توان به عنوان روشی آسان و در دسترس برای بررسی میزان متاستاتیک بودن سلول‌های سرطانی به کار برد.
در این طرح سعی شده است که محیط متاستاز درون بدن در بیرون بدن شبیه‌سازی شود و فرآیند متاستاز بین سلول متاستاتیک سینه و سلول رگی به وسیله میکروالکترودهای طلا مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. با استفاده از نسبت کم تعداد سلول‌های متاستاتیک به سلول‌های رگی در این حسگر، نتایج دقیق‌تری نسبت به مطالعات گذشته ارائه گردیده است.
کاربردهای طرح:
• بررسی میزان متاستاتیک بودن سلول‌های سرطانی
• بررسی اثر داروهای ضدسرطان بر روی سلول‌های سرطانی
• مطالعه برهم‌کنش سلول‌های سرطانی با سلول‌های رگی
عنوان طرح: داربست نانوفیبری منظور ترمیم زخم دیابت
در این طرح داربست نانوفیبری به روش اکستروژن برپایه کیتوزان به همراه سایر بیوپلیمرهایی مانند کلاژن / الاستین / هیالورونیک اسید کندویتین سولفات حاوی سلول‌های کراتینوسیتی و فیبروبلاستی طراحی گردید. شایان ذکر است که تمامی پلیمرها با حفظ ویژگی‌های ساختاری و بیولوژیکی بدون به کارگیری حلال‌های سمی و روش تهاجمی دیگر به روشی ساده و کم هزینه به شکل داربستی با ساختار نانوفیبری متخلخل و بسیار شفاف و همگون و مشابه ساختار پوست تهیه گردید. سپس داربست تهیه شده حاوی سلول‌های پوستی در مدل حیوانی ترمیم زخم دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ترمیم این نوع از زخم‌های مزمن توسط داربست فوق الذکر امید بخش ارزیابی شده است.
کاربردهای طرح:
تسریع در ترمیم هرگونه زخم مزمن غیرقابل درمان از قبیل زخم دیابتی و زخم‌های مشابه از قبیل زخم بستر و زخم‌های آلوده به میکروب به دلیل به کارگیری کیتوزان با قابلیت بالای آنتی باکتریایی، و زخم‌های عمیق که با درمان‌های محدود شونده و کند مواجه هستن.
عنوان طرح: نانوداروی فیتو لیپوزومی هوشمند حاوی دو ترکیب گیاهی ضد سرطان کبد
در این طرح، سامانه هوشمند و زیست تخریب پذیر دارای دو داروی ضدسرطان گیاهی تولید شده است. این طرح در رابطه با سامانه‌های نوین دارورسانی هوشمند بوده و هدف آن کپسوله کردن همزمان دو ترکیب داروی گیاهی در داخل نانولیپوزوم و هدفمندسازی آن با اتصال آنتی بادی مونوکلونال است. نانوسامانه فیتولیپوزومی پگیله با بارگذاری همزمان دو داروی ضد سرطان گیاهی سیلیبینین (با اثر ضد سرطانی) با راندمان حدود ۲۵ درصد و گلیسیریزیک اسید (با اثر ضد سرطانی، ضد ویروسی و محافظتی از کبد) با راندمان بارگذاری حدود۷۰ درصد تولید گردید. تولید نانوداروی فیتولیپوزومی ضد سرطان کبد با ویژگی راندمان بارگذاری مناسب همزمان دو داروی سیلیبینین و گلیسریزیک اسید، رهایش آهسته، پایداری مناسب، بار سطحی منفی و هدفمندسازی نانوداروی فیتولیپوزومی با اتصال تعداد مناسب آنتی بادی مونوکلونال و حفظ اندازه حدود ۸۰ نانومتر از جمله نوآوری‌های این طرح است.
کاربردهای طرح:
• رسانش هدفمند داروهای ضد هپاتیت و ضد سرطان جهت پیشگیری و بهبود همزمان هپاتیت و سرطان کبد
• به کارگیری دانش فنی حاصل از طرح در افزایش ماندگاری، اثرگذاری و رسانش انواع داروهای گیاهی با خاصیت ضد سرطانی، ضد ویروسی و ضد باکتریایی در درمان بیماری‌های مختلف
• به کارگیری دانش فنی حاصل از طرح در سامانه‌های تشخیص بیماری‌های سرطانی، عفونی و …
عنوان طرح: بیوتیک آمپی سیلین
با استفاده از نانوذرات جامد لیپیدی به همراه آنتی بیوتیک آمپی سیلین بارگیری شده در آن، فرم جدیدی از آنتی‌بیوتیک ساخته شد ﻛه نسبت به فرم آزاد آنتی بیوتیک برتری‌هایی نظیر، نفوذ بهتر به باکتری، افزایش عملکرد دارو در غلظت‌های پایین‌تر از دوز درمانی معمول، مقابله با مقاومت گونه‌هایی از باکتری‌ها نسبت به فرم معمول و غیرنانویی این آنتی بیوتیک در عملکرد دارد. داروی آمپی سیلین بر روی نانوذرات جامد لیپیدی با روش هموژنیزاسیون تحت فشار بالا بارگیری شد تا بدین ترتیب دارو درون پوششی از جنس لیپید و اندازه نانومتری در کنار هم قرار داده شود. هدف کنترل رهایش دارو و بالا بردن سطح عملکرد آنتی بیوتیک مذکور در برابر باکتری‌های مقاوم و درنتیجه افزایش تحمل بیمار و کاهش گسترش عفونت بیمار است.
کاهش دوز مصرف آنتی بیوتیک، افزایش فواصل مصرف، افزایش اثر بخشی آنتی‌باکتریال، افزایش پذیرش بیمار و کاهش هزینه درمان ازجمله مزایای این طرح است.
کاربردهای طرح:
• استفاده موضعی به صورت پماد یا محلول در درمان سوختگی‌های
• استفاده موضعی به صورت پماد یا محلول دردرمان عفونت‌های ناشی از زخم و یا بخیه
عنوان طرح: تولید نانورنگدانه آبی فتالوسیانین مس
هدف اصلی این طرح دستیابی به تولید صنعتی رنگدانه فتالوسیانین آبی مس با توجیه اقتصادی و کیفیت بالا است. مهمترین دستاورد این طرح، دستیابی به اندازه ذرات در حد نانو برای رنگدانه فتالوسیانین مس با روشی جدید است. با اصلاح روش‌های صنعتی پیشین، روش‌های شیمیایی و مکانیکی کارآمد برای تولید نانورنگدانه طراحی شد. در این فرآیند اندازه ذرات نانورنگدانه حاصل به صورت کاملا اصولی و برحسب نیاز قابل کنترل است. رنگ‌دهی بالای نانورنگدانه حاصل تا سه برابر نمونه‌های مشابه از دیگر نتایج این طرح است. همچنین اصلاح فرآیند تولید صنعتی این محصول سبب افزایش راندمان واکنش و کاهش آلایندگی در فرآیند تولید می‌شود.
کاربردهای طرح:
• صنایع رنگ‌های نقاشی، جوهرسازی، رنگ‌سازی
• صنایع نساجی
• صنایع خودروسازی
• صنایع دستی و هنرهای تجسمی
• صنایع لاستیک و صنایع شیمیایی
عنوان طرح :ٰ هیتر تابشی کاتالیستی
هیتر تابشی کاتالیستی، امکان تولید حرارت تابشی بدون تشکیل شعله را فراهم می‌سازد. در این هیترها، گاز بر روی نانوذرات کاتالیست، با اکسیژن در دمای حدود ۴۵۰ درجه سلسیوس واﻛنش داده و تابش مادون قرمز از سطح هیتر آزاد می‌گردد. پایین بودن دمای احتراق موجب حذف شعله و آلاینده NOx شده و امکان استفاده از این دسته از هیترها را در مناطق پرخطر فراهم می‌آورد. همچنین با کنترل نرخ واکنش، احتراق به صورت کامل و با راندمان بالا صورت گرفته و سطح مونوکسیدکربن نیز بسیار پایین می‌آید.
کاربردهای طرح:
• صنعت نفت و گاز: جایگزین هیترهای حمامی و هیترهای برقی برای جلوگیری از یخ‌زدگی تجهیزات
• کوره‌های رنگ‌آمیزی: جایگزین کوره‌های سنتی هوای داغ
• خشک‌کن‌ها: جایگزین خشک‌کن‌های هوای گرم مبتنی بر فناوری جابجایی
• گرمایش سوله‌ها و کارگاه‌ها: جایگزین هیترهای سرامیکی و هیترهای تابشی لوله‌ای
• گرمایش سیار
عنوان طرح: تخلیص هیدروژن با استفاده از غشاهای کامپوزیتی پالادیومی نانوساختار
در این طرح غشاهای کامپوزیتی پالادیومی بر روی پایه‌های نانوساختار سرامیکی با طرح لوله‌ای تهیه و برای تولید هیدروژن خالص (بیش از ۹۹/۹۹۹درصد) به کارگرفته شده است. به منظور بررسی عملکرد این غشاها در جداسازی هیدروژن در دمای بالا، مدول غشایی با طرح جدید طراحی و با استفاده از مدول طراحی شده تولید شد. تولید غشاهای پالادیومی با استفاده از ۵ المانه غشاهای پالادیومی، هیدروژن خالص با گرید بالاتر از روش نوین فعال‌سازی لایه پلیمری حاوی نانوذرات پالادیومی انجام شده است. همچنین برای سنتز لایه نهایی غشایی پالادیومی چگال، برای اولین بار در کشور راکتور ساخت غشا به روش لایه‌گذاری بدون اعمال جریان الکتریکی طراحی و ساخته شد.
کاربردهای طرح:
• تولید واحدهای خانگی تولید برق با فناوری پیل سوختی (بومی سازی این فناوری)
• تولید هیدروژن خالص از جریان‌های پالایشگاهی و مجتمع‌های پتروشیمی برای به کارگیری در واحدهای مختلف ازقبیل واحد آمونیاک سازی، هیدروژناسیون و …
• تولید هیدروژن خالص عنوان سوخت پاک
لازم به ذکر است، نانومچ در طول سال طی دو فراخوان اقدام به دریافت طرح‌های علاقمندان می‌کند. طرح‌های دریافتی با چهار رویکرد تجاری، فنی، نانویی و نوآوری مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند. ساخت نمونه اولیه، انطباق با تعاریف استاندارد فناوری نانو، انطباق با نیازهای کشور، برخورداری از سطح نوآوری بالا و یا پتانسیل مناسب بازار هدف از جمله شرایط پذیرش در این برنامه است.
از سال ۹۲ تاکنون سه دوره از این برنامه با بهره‌گیری از فضای فراهم شده برگزار شده است و تعدادی از طرح‌های پذیرفته شده، با امکانات، تسهیلات و مشاوره‌های قابل دسترس در نانومچ موفق به جذب سرمایه‌گذار و یا شروع کسب و کار شده‌اند.
ستاد توسعه فناوری نانو در راستای آشنایی و معرفی این طرح‌ها به صنایع پیش از این از صنایع مختلف از جمله نفت، انرژی و پزشکی دعوت نموده تا با حضور در نهمین جشنواره از این طرح‌ها بازدید نمایند. در مدت دو روز برگزاری نیز تفاهم نامه‌های اولیه‌ای با برخی از این طرح‌ها و صنایع منعقد شده است.
در گزارش بعدی نیز به معرفی هفت طرح دیگر که به Irannano2016 راه‌یافته‌اند پرداخته می‌شود.
