بررسی بانک اطلاعات محصولات فناوری‌نانو (NPD) نشان می‌دهد کشورهایی که سهم کمتری از ذخایر نفتی جهان دارند، بیشترین شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌نانو در صنعت نفت را دارا هستند. بیش از ۲۱۲ محصول فناوری‌نانو مرتبط به صنعت نفت از ۵۱ شرکت در این بانک به ثبت رسیده است.
سهم بالای کشورهای فاقد ذخایر نفتی در تولید نانومحصولات حوزه نفت
براساس داده‌های ثبت شده در بانک اطلاعاتی محصولات فناوری‌نانو (NPD)، تا پایان سال ۲۰۱۷، صنعت نفت ۲۱۲ محصول در حوزه فناوری‌نانو به بازار عرضه کرده است. این محصولات توسط ۵۱ شرکت از ۱۶ کشور جهان تولید و عرضه شده است.
روغن و پوشش، در بخش محصولات مصرف، بیشترین سهم را در تولید محصولات نفتی مبتنی بر فناوری‌نانو دارند این در حالی است که در بخش محصولات غیرمصرفی، حفاری، درمان چاه، اکتشاف و خط لوله سهم غالب را در تولید محصولات فناوری‌نانو داشته‌اند.
ایالات متحده آمریکا ۴۲ درصد از سهم نام‌های تجاری ثبت شده در بانک NPD را به خود اختصاص داده و انگلستان با ۳۳٫۳ درصد در رتبه دوم این بانک قرار دارد. سنگاپور، چین، اتریش و روسیه با فاصله زیادی نسبت به آمریکا و انگلستان، در رتبه‌های سوم تا ششم قرار دارند که سهم آنها در این بانک به ترتیب، ۶٫۳، ۶٫۲، ۲٫۹ و ۲٫۴ است.
در میان کشورهای خاورمیانه که صاحب سهم بالایی از ذخایر نفتی هستند، جمهوری اسلامی ایران با ۱٫۴ درصد، در رتبه نهم این قرار دارد و جای بسیاری از دیگر کشورهای نفتی خاورمیانه در این رده‌بندی خالی است. بررسی‌های انجام شده در این بانک نشان می‌دهد که کشورهای صاحب ذخایر نفتی، سهم کمی در میان ۱۰ کشور دارای صاحب نام‌تجاری در بخش تولید محصولات نفتی مبتنی بر فناوری‌نانو دارند. این بررسی نشان می‌دهد بیشتر کشورهایی که ذخایر نفتی بالایی دارند به دنبال فناوری‌های نوین برای تبدیل محصولات نفتی به محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر نیستند. این در حالی است که کشورهایی که بهره کمی از ذخایر نفتی دارند نظیر اتریش، سنگاپور، اندونزی و کره‌جنوبی شرکت‌ها و نام‌های تجاری زیادی برای توسعه محصولات مبتنی بر فناوری‌نانو در بخش نفت دارند.
براساس اطلاعات مندرج در بانک NPD، روان کننده‌ها، گریس‌ها، انواع روغن موتور، روغن ترمز و روغن گیربکس، آیروژل‌های عایق حرارتی، سیالات ضد خوردگی، غشاها، مته‌های حفاری و ابزار برش از جمله انواع محصولات مبتنی بر فناوری‌نانو هستند که در بخش صنعت نفت به بازارهای جهانی عرضه شده‌اند.
نانومواد، واحدهای سازنده در حوزه فناوری‌های هستند. بررسی‌های بانک NPD نشان می‌دهد که در بیش از نیمی از محصولات (۶/۵۳ درصد) رصد شده در این بانک، از نانوذرات سولفید تنگستن استفاده شده است. اکسید روی، دی‌اکسید‌سیلیسیم و اکسید سرنیم(IV) نیز از دیگر نانومواد مهم مورد استفاده در محصولات این صنعت می باشند. در میان این محصولات نانولوله‌های‌کربنی و فولادهای ضدزنگ حاوی نانوذرات نیز دیده می‌شود. مقاومت به سایش، خوردگی و اکسیداسیون در کنار استحکام مکانیکی مناسب در شرایط کاری دما و فشار بالا از جمله خواصی هستند که این نانومواد در محصولات صنعت نفت و گاز ایجاد می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد محصولات فناوری نانو صنعت نفت و گاز موجود در بازارهای جهانی به پایگاه NPD مراجعه کنید:
http://product.statnano.com/industry/petroleum
