رقابت ۶۷ طرح مفهومی در چالش فناوری ساخت نانوحسگر زیستی

با پایان یافتن مهلت ثبت‌نام در چالش فناوری نانو با موضوع فناوری ساخت نانوحسگر زیستی برای تشخیص باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم ، فرآیند ارزیابی طرح‌های دریافتی آغاز شد.

مهلت ثبت‌نام و ارسال طرح در این چالش فناوری نانو طبق برنامه‌ریزی ابتدایی در تاریخ ۱ مردادماه پایان یافت. در مدت زمان ثبت‌نام که با تمدیدی ۳ هفته‌ای همراه بود، مجموعا ۶۷ طرح مفهومی از سوی پژوهشگران، فناوران، دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و نیز شرکت‌های دانش‌بنیان دریافت شد.
این چالش که از سوی کارگروه توسعه فناوری ستاد توسعه فناوری نانو برگزار می‌شود، به دنبال ساخت نانوحسگر زیستی تشخیص باکتری بوتولینیوم و سم تولید شده به وسیله این باکتری بر پایه نوارهای کاغذی فعال زیستی است. در این راستا نیز برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و سایر مراکز تحقیقاتی و پژوهشی کشور، این موضوع با حمایت و پشتیبانی ستاد توسعه فناوری نانو در قالب یک رقابت فناورانه با عنوان چالش فناوری ساخت نانوحسگر زیستی تشخیص باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم بر پایه نوارهای کاغذی به فراخوان گذاشته شد.
 در مدت حدودا ۵۰ روزه ثبت‌نام در این چالش، ۶۷ طرح مفهومی از  سوی محققان و فناوران دریافت شد که از این تعداد بیش از ۱۰ درصد دارای نمونه اولیه‌ای از طرح خود بودند.  حدودا ۸۰ درصد طرح‌ها به صورت گروه یا تیم در این رقابت ثبت‌نام نموده‌اند که در میان آن‌ها شرکت‌های دانش‌بنیان نیز حضور دارند. در شکل زیر اینفوگرافی از طرح‌ها و شرکت‌کنندگان این چالش قابل مشاهده است.
filereader.php?p1=main_c4ca4238a0b923820
 
 رشته‌های شیمی، بیوتکنولوژی، علوم‌زیستی و پزشکی ۶۵ درصد از کل شرکت‌کنندگان را تشکیل داده اند.  علاوه بر ثبت‌نام ۲۸ تیم دانشجویی، نزدیک به ۳۵ درصد طرح‌ها نیز متعلق به اعضای محترم هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش و پژوهشی سطح کشور است. همچنین نکته قابل‌توجه استقبال و حضور بیش از ۷۵ درصدی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان مقطع دکترا و پسادکترا در میان شرکت‌کنندگان چالش فناوری ساخت نانوحسگر زیستی تشخیص باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم بر پایه نوارهای کاغذی است.     
هم‌اکنون با پایان یافتن مهلت ثبت‌نام و ارسال طرح، فرآیند ارزیابی طرح‌های دریافتی توسط کمیته داوران آغاز شده است. شرکت‌کنندگان در این چالش می‌توانند با ورود به حساب کاربری خود در پایگاه اینترنتی چالش‌های نوآوری و فناوری نانو از آخرین وضعیت طرح خود مطلع شوند. نتایج مربوط به هر طرح صرفا از این طریق قابل مشاهده خواهد بود.
مطابق با برنامه‌ریزی و اعلام قبلی صورت گرفته به منتخبان مرحله اول چالش فناوری «ساخت نانوحسگر زیستی تشخیص باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم بر پایه نوارهای کاغذی» تا سقف ۱۰ میلیون تومان اعتبار برای استفاده از خدمات شبکه آزمایشگاهی نانو و یا خرید مواد و لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز اعطا خواهد شد و برندگان راهی مرحله دوم خواهند شد. برگزیدگان مرحله نخست، ۳ ماه فرصت خواهند داشت تا یک نمونه آزمایشگاهی مطابق با طرح اولیه خود بسازند. در پایان این مرحله، نمونه‌های آزمایشگاهی توسط هیات داوران ارزیابی خواهد شد و به هر کدام از برگزیدگان ۳ میلیون تومان جایزه نقدی تعلق خواهد گرفت. به پذیرفته‌شدگان این مرحله نیز تا سقف ۵ میلیون تومان اعتبار برای استفاده از خدمات شبکه آزمایشگاهی نانو و یا خرید مواد و لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز اعطا خواهد شد. برگزیده یا برگزیدگان مرحله دوم ، ۶ ماه فرصت خواهند داشت تا با توسعه نمونه آزمایشگاهی خود، محصول نهایی را ساخته و گواهینامه نانومقیاس ستاد توسعه فناوری نانو را نیز دریافت نمایند. به برنده نهایی این مرحله نیز جایزه نقدی نفیس ۷۰ میلیون تومانی اعطا خواهد شد. 
روش‌های جاری تشخیص عوامل میکروبی و باکتریایی که در حال حاضر در آزمایشگاه‌های کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند، اغلب بسیار پرهزینه و وقت‌گیر هستند. این در حالی ‌است که تشخیص سریع و به هنگام این عوامل نقش بسیار مهمی در درمان آن‌ها ایفا می‌کند. به نظر می‌رسد نانوحسگرهای زیستی تشخیص‌دهنده عوامل میکروبی و بیماری‌زا بتوانند به کاهش هزینه و زمان و افزایش اثربخشی کنترل، پیشگیری و درمان بیماری‌های میکروبی کمک کنند. در این میان باکتری بوتولونیوم از جمله انواع عوامل باکتریایی است که در صورت ورود به بدن انسان و عدم درمان طی ۲۴ ساعت،‌ منجر به مرگ خواهد شد. این عامل باکتریایی همچنین در تهدیدهای زیستی نیز به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو ستاد ویژه توسعه فناوری نانو قصد دارد تا با  اتکا به دانش و تخصص دانشجویان و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، شرکت‌های خلاق و نوآور و سایر پژوهشگران، فناوران و مخترعان کشورمان، فناوری تولید نانوحسگرزیستی تشخیص‌دهنده این عامل باکترایی را بومی‌سازی نماید.
فرآیند ثبت‌‏نام این چالش از ۱۰ خردادماه تا دهم تیرماه بود که طبق اعلام دبیرخانۀ چالش، تا اول مرداد ماه تمدیده شده بود. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص جزئیات چالش (نحوه ثبت‌نام، شرایط ارسال راه‌حل، جوایز و…) به پایگاه اینترنتی چالش مراجعه نمایند.