دادههای بانک اطلاعاتی NPD نشان میدهد شرکت هلندی Putoline بیشترین محصولات فناورینانو را در بخش روغن موتور تولید کرده است. این شرکت ۴۶ نانوروغن در این بانک به ثبت رسانده است. یکی از نکات جالب توجه سهم بالای نانوذرات دیسولفید تنگستن در تولید این نانوروغنها است.
شرکت Putoline، پیشرو در عرضه تجاری نانوروغن موتور
اصطکاک را میتوان یکی از عوامل اصلی در استهلاک موتور خودرو دانست. حرکت میان قطعات مختلف داخل موتور، موجب سایش میان آنها شده و این موضوع به افزایش مصرف سوخت، آلایندگی و اتلاف انرژی منجر میشود. بنابراین هر راهکاری که موجب کاهش اصطکاک در موتور شود در نهایت به بهینهسازی کارکرد خودرو کمک شایانی میکند.
روغن موتور موجب روانسازی قطعات داخلی شده و باعث کاهش سایش قطعات موتور، خنک کردن قطعات داخلی موتور، تمیز نگهداشتن قطعات داخلی از دوده و ترکیبات حاصل از احتراق و تجزیه روغن و رسوبات بین قطعات، آببندی بین سیلندر و پیستون، محافظت قطعات موتور در مقابل خوردگی و کارکرد بهینه قطعات متحرک موتور در دماهای مختلف میشود.
افزودن نانومواد به روغن موجب روانسازی بهتر قطعات شده که علاوهبر صرفهجویی قابل توجه در سوخت، موجب افزایش بازدهی موتور نیز میشود.
بررسیهای انجام شده در بانک اطلاعاتی محصولات فناورینانو (NPD) نشان میدهد تا نیمه ژانویه ۲۰۱۷، ۹۲ محصول در بخش روغن موتور تقویت شده با نانومواد در این بانک به ثبت رسیده است. دیسولفید تنگستن بیشترین سهم را به عنوان نانوافزودنی در این محصولات به خود اختصاص داده به طوری که در۷۶ محصول، از این ماده استفاده شده است. این ماده که با فرمول شیمیایی WS2 شناخته میشود به صورت پودر مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از مزیتهای دیسولفید تنگستن، قابلیت تحمل فشار و دمای بالا است به طوری که از ۲۷۰- درجه سانتیگراد (۴۵۰- فارنهایت) تا ۶۵۰ درجه سانتیگراد (۱۲۰۰ درجه فارنهایت) را در شرایط اتمسفر معمولی تحمل میکند که این رقم در خلا به۱۸۸- درجه سانتیگراد (۳۰۵- فارنهایت) تا ۱۳۱۶ درجه سانتیگراد (۲۴۰۰ درجه فارنهایت) میرسد. این نانوذرات با درصد وزنی مختلف از ۱ تا ۱۵ درصد قابل افزودن به روغن موتور بوده که در نهایت روی قطعات داخلی موتور را میپوشاند و همانند یک نانوپوشش موجب کاهش اصطکاک این قطعات میشود. نانوذرات حاوی بور در رتبه دوم، پراستفادهترین افزودنی در روغن موتورها را به خود اختصاص داده است. وجود این نانوذرات موجب میشود که ترکیبات بور روی سطح قطعات را شلاته کرده و در نهایت لایه محافظی ایجاد کنند. یکی از ویژگیهای افزودنیهای نانومقیاس بور به روغن موتور آن است که با افزایش دما، سرعت تشکیل لایه روی قطعات افزایش میباید. نانوذرات اکسید روی (ZnO) در رده سوم، رایجترین نانومواد مورد استفاده در روغن موتور قرار دارد. افزودن نانوذرات اکسید روی میتواند قطعات داخلی را در برابر خستگی بهبود دهد و در عین حال اصطکاک را کاهش دهد. نانوذرات نقره و الماس نیز در بخشی از محصولات ثبت شده در بخش روغن موتور به کار گرفته شده است.
بررسی دقیقتر این بانک نشان میدهد که در ۸۲ محصول، سازندگان روغن موتور مدعی شدهاند که افزودن نانومواد موجب افزایش مقاومت در برابر خستگی شده، در ۵۴ محصول کاهش مصرف انرژی به عنوان مزیت مطرح شده و در ۴۶ محصول افزایش سیالیت به عنوان نتیجه افزودن نانومواد به روغن قید شده است. در ۳۶ محصول نیز سازندگان کاهش اصطکاک را از ویژگیهای نانومحصول خود دانستهاند.
شرکت پوتاولین (Putoline) بیشترین محصول را در بخش نانوروغن موتور در بانک NPD به ثبت رسانده است. این شرکت هلندی از سال ۱۹۷۰ به تولید روغن موتور میپردازد که متنوعترین محصولات را برای موتورسیکلتها تولید میکند. براساس اطلاعات مندرج در سایت این شرکت، پوتاولین را میتوان اولین شرکت تولیدکننده نانوروغن در جهان قلمداد کرد. در حال حاضر ۴۶ محصول از این شرکت در بانک NPD به ثبت رسیده است.
شرکت بریتانیایی میلرز اویل (Millers Oils) با ۱۳ محصول در رتبه دوم قرار دارد. میلرز اویل را میتوان یکی از قدیمیترین شرکتهای تولید کننده روغن دانست که در سال ۱۸۸۷ تاسیس شده است. این شرکت به صورت رسمی از سال ۲۰۰۹ تولید روغنهای مبتنی بر نانومواد را آغاز کرده است و در همین سال موفق به دریافت جایزه Most Innovative New Product Award شد. نکته جالب توجه این که میلرز اویل در سال ۲۰۱۲ مجددا موفق به دریافت این جایزه به دلیل تولید روغنهای تقویت شده با نانومواد شد.