در سال‌های اخیر، با گسترش روز افزون نیروگاه‌ها و توسعه کشور در زمینه نفت، گاز و پتروشیمی نیاز به فیلترهای جدید با طول عمر و راندمان مناسب نیز دوچندان شده است. در این همین راستا، با هدف کاهش واردات و خودکفایی کشور در این صنایع کمیته‌ای برای تدوین دستورالعمل تست و بهره‌برداری فیلترهای نیروگاهی با محوریت پژوهشگاه نیرو و ستاد ویژه فناوری نانو تشکیل شده است.
توسعه بازار و تدوین دستورالعمل فیلتر هوای نیروگاهی
این کمیته با همکاری بهره‌برداران این محصولات نظیر نیروگاه‌ها و همچنین تولیدکنندگان این محصولات همانند شرکت‌های بهران فیلتر و متخصصان و اساتید فعال در این زمینه در حال تدوین استانداردهای لازم در این حوزه می‌باشد.
مهندس دهقانی، کارشناس کارگروه صنعت و بازار گفت: «سیستم های تصفیه هوا ورودی توربین‌های گازی در نیروگاه‌های تولید برق از اهمیت بسیاری برخوردارند. فیلتراسیون نامناسب هوای ورودی صدمات و خسارت‌های بسیاری به کمپرسور و توربین وارد می‌کند و به طور قابل توجهی بر عملکرد، کارآیی و عمر توربین گازی تاثیر گذاشته و با ایجاد افت فشار بالا، راندمان تولید برق را پایین می‌آورد.»
وی افزود: «ذرات معلق در هوا دارای اندازه‌های میکرونی هستند لذا فیلترهای معمولی کارایی و بازده مناسب و لازم را ندارند. در این فیلترها پس از گذشت زمان، منافذ فیلتر مسدود شده و مقاومت آن در برابر جریان هوا زیاد می شود؛ تا جایی‌که دیگر جریان هوا از آنها عبور نکرده و این باعث افزایش تعمیرات و هزینه های سیستم می‌شود.»
امروزه صنعتگران در کشور با استفاده از فناوری نانو این محدودیت را از بین برده و نانوفیلترهایی تولید کرده‌اند که کارایی و راندمان فیلتراسیون بالاتری داشته و عمرشان نسبت به فیلترهای معمولی بیشتر است. در این محصولات، بستر فیلتر که وظیفه اصلی فیلتراسیون را بر عهده دارد با نانوالیاف پوشش داده می‌شود. این فیلترهای بهبودیافته با نانوالیاف چند سالی است که در مقیاس صنعتی در کشور تولید می‌شوند. بنابراین با استفاده از فناوری نانو کلاس جدیدی از فیلترها ارائه شده است که خواص و ویژگی‌های مختص خود را دارا هستند.
باتوجه به فقدان استانداردهای جهانی لازم در زمینه ارزیابی نانوفیلترهای هوای نیروگاهی، مرکز توسعه فناوری نانو در پژوهشگاه نیرو و ستاد توسعه فناوری نانو اقدام به تدوین دستورالعمل جامع استفاده از نانوفیلترهای هوا در نیروگاه‌های برق نموده است. در این دستورالعمل ویژگی‌ها و خواص یک فیلتر نانویی بررسی و تعیین شده است و روش‌های اندازه‌گیری، شرایط و تجهیزات آزمایشگاه به منظور میسر ساختن مقایسه کارایی نانو فیلترهای هوا بیان شده است. اساسی ترین مشخصات کارائی مورد نظر، جریان هوا، افت فشار، راندمان جمع آوری غبار، ظرفیت غبار و کارآیی نانوفیلتر از نظر ساختاری است.
در این راستا، یک پنل خبرگی از متخصصان، صاحب نظران و صنعت گران در حوزه نانوفیلترهای هوا تشکیل شده و دستورالعمل با کمک نظرات و ایده‌های آنها ارائه و تکمیل شده است. در این پنل خبرگی، نمایندگانی از شرکت توانیر، شرکت مادر تخصصی تولید برق حرارتی، تولیدکنندگان نانوفیلترها، نیروگاه‌ها و اعضاء هیات علمی دانشگاه‌ها حضور دارند.
