این مصاحبه روایت کارآفرینی است که پس از اتمام تحصیلات در کانادا به ایران بازگشت تا آموخته‌های خود را در دوره دکتری تبدیل به محصول نانویی کند، محصولی که تاکنون به بیش از ۵ هزار بیمار سرطانی کمک کرده است.
از پایان‌نامه دکتری تا راه‌اندازی شرکت نانویی و کمک به ۵۰۰۰ بیمار سرطانی
دکتر محمودرضا جعفری، بنیان‌گذار شرکت اکسیر نانوسینا در فاصله سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸ به تحصیل در دوره دکتری در کانادا مشغول بود و پایان‌نامه وی در حوزه استفاده از لیپوزوم در درمان سرطان دست‌مایه راه‌اندازی شرکتی شد که تاکنون سه نانودارو را به بازار عرضه کرده است. دوکسوروبیسین هیدروکلراید لیپوزومی با نام تجاری سینا دوکسوزوم، کورکومین با نام تجاری سیناکورکومین و ژل موضعی نانولیپوزومال ضدلیشمانیا انگل تک یاخته عامل بیماری سالک و ضدقارچ با نام تجاری سینا آمفولیش، سه دارویی هستند که در حال حاضر در ایران تولید می‌شود.
در مصاحبه‌ای که دکتر جعفری با ماهنامه فناوری‌نانو انجام داده، آمده است: «چون من در پایان‌نامه دکتری روی لیپوزوم برای درمان سرطان کار می‌کردم، با این فناوری به خوبی آشنا بودم از این رو تصمیم گرفتم که این فناوری را برای ساخت دارو به کار گیرم. ابتدا با یکی از شرکت‌های دارویی دولتی وارد همکاری شدم و مدتی روی فرمولاسیون این دارو کار کردیم اما به نتیجه نرسیدیم. بعد با یک شرکت خصوصی وارد مذاکره شدیم تا این فناوری با کمک آن‌ها تجاری‌سازی شود. برنامه این بود که فرمولاسیون و دانش فنی آماده شده و به شرکت داروسازی فروخته شود که البته خوب شد که نشد!»
بنیان‌گذار شرکت اکسیر نانوسینا می‌گوید: «این شکست به من کمک کرد تا یاد بگیرم که چگونه می‌توان شرکت دانش‌بنیان تاسیس کرد در نتیجه با کمک ستاد توسعه فناوری‌نانو، اقدام به راه‌اندازی شرکتی برای توسعه این فناوری کردم.»
دکتر جعفری معتقد است که فروش دانش فنی و فرمولاسیون در ایران صرفه اقتصادی ندارد در حالی که اگر بتوان با راه‌اندازی یک شرکت همین فرمولاسیون یا دانش فنی را به محصول تبدیل کرد، ارزش افزوده بیشتری برای فناور به همراه دارد.
وی می‌افزاید: «از فناوری نانولیپوزوم و مایسل برای تولید سه دارو استفاده کردیم و در نهایت محصولاتی به بازار عرضه شده که از نظر کیفیت و قیمت کاملا قابل رقابت با محصولات خارجی است. البته در مورد داروی ضدسالک، این فناوری نمونه خارجی ندارد. از داروی ضدسرطان که با فناوری لیپوزوم تولید کرده‌ایم تاکنون بیش از ۵۰۰۰ بیمار سرطانی استفاده کرده‌اند. داروی ضدسرطان برای جامعه ما داروی مهمی است که متاسفانه وارداتی است و اگر مریض آزاد بخرد، چیزی حدود ۷۵۰ دلار برایش تمام می‌شود. لذا کشور ما برای این کار یارانه می‌دهد. یک عدد از این داروهای ضدسرطان در حدود ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان قیمت دارد برای هر سری، ۳ یا ۴ عدد از آن لازم است که حدود ۵ تا ۷ میلیون تومان می‌شود. ولی داروی ما ۷۰۰ هزار تومان است که با بیمه ۷۰ هزار تومان خواهد شد، رقمی که برای بیماران هزینه سنگینی محسوب نمی‌شود. ما مدل‌های فروش مختلفی را مورداستفاده قرار دادیم یکی از آن‌ها توزیع دارو توسط شرکت‌های توزیع‌کننده دارو است. در حال حاضر داروی کورکومین به صورت B2C و بدون نسخه به مشتریان ارائه می‌شود.»
مصاحبه کامل در ماهنامه فناوری‌نانو به چاپ رسیده که می‌توانید در اینجا بخوانید.
