ستاد توسعه فناوری‌نانو با مشارکت در پروژه Risk-GONE) Risk Governance of NanoTechnology) از برنامه‌های H2020 اتحادیه اروپا، در تدوین دستورالعمل‌های ایمنی و استاندارد نانومواد با کشورهای اروپایی همکاری دارد.
مشارکت ایران در پروژه ایمنی اتحادیه اروپا
کارگروه استاندارد و ایمنی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با مشارکت در پروژه Risk-GONE) Risk Governance of NanoTechnology) از برنامه‌های H2020 اتحادیه اروپا، در تدوین دستورالعمل‌های ایمنی و استاندارد نانومواد با کشورهای اروپایی همکاری دارد.
Risk-GONE یکی از پروژه‌های اتحادیه اروپا در حوزه ایمنی نانومواد است که با بودجه‌ای ۵ میلیون دلاری از ژانویه سال ۲۰۱۹ آغاز شده است که جمهوری اسلامی ایران نیز در این پروژه مشارکت دارد. در این پروژه ۱۵ کشور اروپایی به همراه ایران و آمریکا بر روی تدوین دستورالعمل‌های مربوط به نانومواد همکاری مشترک دارد تا در نهایت استانداردهایی برای استفاده ایمن از نانومواد تدوین شود.
برای چنین پروژه‌هایی، اتحادیه اروپا فراخوان‌هایی به منظور مشارکت در انجام پروژه اعلام می‌کند و در نهایت یک کشور به عنوان رهبر پروژه انتخاب شده و اعضاء توسط رهبر پروژه انتخاب می‌شود.
با توجه به سابقه ایران در تدوین چهار استاندارد بین‌المللی در حوزه فناوری‌نانو، کنسرسیوم مربوط به پروژه Risk-GONE از ایران برای مشارکت در این پروژه دعوت به عمل آورده و ستاد توسعه فناوری‌نانو به عنوان نماینده ایران در این پروژه شرکت کرده است.
دکتر سارا احمدی، کارشناس شبکه ایمنی نانوی ایران درباره اهداف این پروژه می‌گوید: «در حال حاضر دستورالعمل‌های ایمنی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) برای استفاده از مواد وجود دارد، در این پروژه به بررسی این دستورالعمل‌ها و امکان استفاده از آن برای نانومواد پرداخته می‌شود. در نهایت قرار است دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای استفاده از نانومواد تدوین شده و این دستورالعمل‌ها برای تدوین استانداردهای بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد.»
دکتر احمدی اضافه کرد: «این پروژه ۴ ساله با بودجه ۵ میلیون یورو و با همکاری ۲۲ عضو در حال انجام بوده که به جز ایران و آمریکا، ۱۵ کشور اروپایی در این پروژه مشارکت دارند. ایران در کارگروه ۴ و ۵ پروژه Risk-GONE مشارکت دارد. در برنامه‌های ۴ و ۵ به ترتیب مقایسه‌های بین‌آزمایشگاهی دستگاه تفرق نور پویا (DLS) و تست‌های ایمنی انجام می‌شود که آزمایشگاه DLS مرکز خدمات آزمایشگاهی دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه علوم پزشکی تهران با ستاد توسعه فناوری‌نانو برای انجام این پروژه همکاری دارند. وجود زیرساخت‌های مناسب در این دو دانشگاه و همچنین سابقه همکاری در پروژه‌های مشابه با این دو مجموعه، از دلایل مهم انتخاب این دو دانشگاه برای مشارکت در این پروژه است.»
کارشناس شبکه ایمنی نانوی ایران ضمن تاکید بر اهمیت مشارکت در این نوع پروژه‌ها، افزود: « نتایج این پروژه برای بخش ایمنی و استاندارد کشور قابل استفاده است. همچنین تجربه مشارکت با اتحادیه اروپا برای تعریف پروژه‌های مشابه در داخل کشور بسیار مهم است.»
لازم به ذکر است که علاوه بر Risk-GONE، پروژه‌های دیگر مرتبط با ایمنی در اتحادیه اروپا در حال انجام است. پروژه Risk-GONE به ۶ بسته عملیاتی تقسیم می‌شود. تایید و بهینه‌سازی روش‌های مشخصه‌یابی و طبقه‌بندی نانو مواد (WP4)، روش‌های ارزیابی ریسک انسانی (WP5) و ابزارهای ارزیابی ریسک زیست محیطی (WP6) که از اهمیت بالایی برخوردارند. به موازات آن‌ها، در این پروژه روش‌های محاسبه ریسک و سود و ارزیابی چرخه عمر برای نانومواد تایید و بهینه خواهند شد (WP3). تمامی روش‌های تغییریافته، تایید و بهینه شده در WP3-6، به بسته عملیاتی WP2 ارسال می‌شوند تا چهارچوب حاکمیت ریسک (risk governance) مشخص شوند. کارگروه WP7 نیز ارتباط با سازمان‌های بین‌المللی و ذینفعان را برقرار می‌سازد.
