محققان دانشگاه سمنان با همکاری یک شرکت فناور مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان، موفق به سنتز یک نانوساختار متخلخل شدند که قادر است با شبیهسازی بافت استخوان، به ترمیم زودهنگام شکستگیها و نواقص استخوانی کمک کند.
سنتز نانوساختاری با قابلیت ترمیم نواقص و شکستگیهای استخوانی
رشد و پیشرفت جوامع و همچنین توسعه حملونقل جادهای، افزایش تصادفات و در پی آن افزایش شکستگی و آسیبهای استخوانی را در پی داشته است. از سوی دیگر افزایش سن موجب تشدید این بحران شده است. از این رو با توجه به اهمیت سلامت استخوان برای بدن، یافتن راهی برای ترمیم آسیبها و شکستگیهای استخوانی امری ضروری برای ارتقا سلامت جامعه است.
دکتر مردعلی یوسفپور، دانشیار دانشکده مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه سمنان، با اشاره به فناوری مهندسی بافت بهعنوان یک راهکار مؤثر جهت ترمیم استخوانهای آسیبدیده، در رابطه با اهداف دنبال شده در این طرح گفت: «در طرح حاضر ما تلاش کردیم با سنتز یک داربست استخوانی، راه را برای مهندسی بافت استخوان هموار کنیم. از آنجایی که خواص مکانیکی داربست یکی از مهمترین پارامترهای یک داربست استخوانی محسوب میشود، از این رو ما با سنتز یک نانوساختار سهجزیی تلاش کردیم داربستی با قابلیت ترمیم شکستگیها و آسیبهای استخوانی سنتز کنیم.»
وی ادامه داد: «با توجه به روش سنتز مورد استفاده تر این طرح، تولید این نوع داربست سریع و از لحاظ اقتصادی مقرونبهصرفه است. ضمن اینکه این داربست، آزمونهای مکانیکی و زیستی را نیز با موفقیت پشت سر گذاشته است.»
به گفته این محقق حضور نانوذرات فلئورهیدروکسی آپاتیت در ساختار این داربست موجب شده علاوه بر خواص زیستی، خواص مکانیکی این داربست شبیه بافت استخوان باشد و به نحوی رفتار استخوان را تقلید کند.
در طرح حاضر یک نانوداربست متشکل از فلز منیزیم، ژلاتین و نانوذرات فلئورهیدروکسی آپاتیت با استفاده از یک روش نوآورانه موسوم به فریزدراینگ تولید شده است. در این راستا، سنتز نانوذرات فلئورهیدروکسی آپاتیت به روش همرسوبی صورت گرفته و درصدهای مختلفی از نانوذرات تولید شده پس از پشت سر گذاشتن فرآیند مشخصهیابی، در فرآیند تولید داربست مورد استفاده قرار گرفتهاند. پس از اتمام فرآیند تولید، داربست سنتز شده مشخصهیابی شده و از طریق آزمونهای زیستی و مکانیکی ارزیابی شده است.
براساس تصاویر میکروسکوپی بهدستآمده داربست سنتز شده حاوی حفراتی به ابعاد ۱۵۰ تا ۲۵۰ میکرومتر هستند که این موضوع چسبندگی و تکثیر سلولهای استخوانی بر سطح داربست را به میزان مطلوبی میرساند.
این پژوهش حاصل همکاری محمد سلطانی- دانشآموخته مقطع کارشناسیارشد دانشگاه سمنان، دکتر مردعلی یوسفپور- عضو هیأت علمی و دکتر زهرا طاهریان- دانشآموخته مقطع دکتری این دانشگاه است. نتایج این کار در مجله Materials Letters با ۳٫۰۱۹ ( جلد ۲۴۴، سال ۲۰۱۹، صفحات ۱۹۵ تا ۱۹۸) به چاپ رسیده است.