استاندارد بینالمللی تدوین شده به سرپرستی ایران در زمینه نانومواد خاک رس (Clay Nanomaterial) با عنوان «فناوری نانو – نانومواد خاک رس – ویژگیها و روشهای آزمون» پس از ۴ سال تلاش و پیگیریهای مستمر متخصصان کشورمان منتشر شد.
انتشار استاندارد بینالمللی ویژگیهای نانومواد خاک رس به سرپرستی ایران
این استاندارد توسط کمیته فنی استانداردهای فناوری نانو و با کمک یک گروه دانشگاهی، در حدود ۴ سال پیش به سازمان بینالمللی استاندارد (ایزو) پیشنهاد شد. پس از تایید و تصویب پیشنهاد ایران از سوی کشورهای عضو کمیته فنی استاندارد فناوری نانو ایزو، مطالعات مختلف و گستردهای انجام شد و جلسات متعدد کارشناسی با متخصصان داخلی و خارجی برگزار شد. این جلسات به صورت حضوری و هم از طریق وب، با هدف اقناع متخصصان بینالمللی به عنوان نمایندگان کشورهای عضو ایزو تشکیل میشد. سرانجام این استاندارد در ماه میلادی جاری منتشر و در سایت رسمی سازمان بینالمللی استانداراد (www.iso.org) در معرض استفاده عمومی قرار گرفت.
گزارشها نشان میدهد که نانومواد خاک رس از اهمیت ویژهای در صنعت و فناوری امروز جهان برخوردار است. نانومواد خاک رس کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف پزشکی و دارویی، بستهبندی، رنگ و پوشش، خودرو، لاستیکها و کامپوزیتهای پلیمری دارد و استفاده از آن در محصولات و مواد باعث بهبود ویژگیها و خواصی از قبیل استحکام و خواص مکانیکی، پایداری حرارتی، مقاومت شیمیایی و مقاومت در برابر نفوذ گازها میشود. این استاندارد به پارامترهای متعدد و کاربردی این دسته از نانومواد و روش اندازهگیری آنها میپردازد که در دادوستدهای بینالمللی میتواند به عنوان استاندارد پایه مورد ارجاع و بهرهبرداری قرار گیرد.
پیشبینیهای انجام شده در خصوص بازار نانومواد خاک رس حاکی از رسیدن حجم بازار آن در سال ۲۰۲۳ به حدود ۳٫۵ میلیارد دلار است که این بازار و همچنین بازار صنایع و محصولات استفاده کننده از آن، بدون شک متاثر از استاندارد تدوین شده به سرپرستی ایران خواهد شد.
با انتشار این استاندارد، تعداد استانداردهای بینالمللی تدوین شده به سرپرستی ایران در حوزه فناوری نانو به عدد ۵ استاندارد رسید. هماکنون ایران در کنار کشورهای چین و آلمان با تدوین ۵ استاندارد بینالمللی در حوزه فناوری نانو در جایگاه چهارم جهان قرار دارد. در رتبهبندی موجود برای تعداد استانداردهای بینالمللی تدوین شده در ایزو در حوزه فناوری نانو، آمریکا با ۱۳ استاندارد رتبه نخست را دارد. ژاپن با ۱۲ استاندارد در رتبه دوم و کشورهای انگلستان و کره جنوبی با ۹ استاندارد به طور مشترک در رتبه سوم قرار دارند.
لازم به ذکر است کمیته فنی استانداردهای فناوری نانو در سال ۱۳۸۵ با هدف به تدوین استانداردهای فناوری نانو و کمک به ایجاد زیرساختهای لازم برای پیادهسازی استانداردهای محصولات نانو، توسط ستاد ویژه توسعه فناوری نانو تشکیل شد.