پژوهشگران با استفاده از نانوذرات موفق به ساخت حسگری شدند که با استفاده از آن میتوان نقشه توپوگرافی تشعشعات را در رادیودرمانی ترسیم کرد.
نانوابزاری برای ترسیم نقشه توپوگرافی تابشها در رادیودرمانی
اندازهگیری دوز تابش با استفاده از دوزیمتریهای رایج چالشهایی در بخش پزشکی به همراه دارد چرا که این دوزیمترها برای سنجش میزان تابش یونیزه کننده خارجی مناسب است و برای کارهای بالینی مشکل ایجاد میکند.
به تازگی پژوهشی انجام شده که در آن کارتیک پوشپاونام و همکارانش از مرکز سرطان آندرسون موفق به ساخت نانوحسگری مبتنی بر ژل شدند که میتواند پروفایل دوز پرتوها را در روشهای پرتودرمانی مشخص کند.
در این روش، تابش پرتو یونیزه کننده میتواند یونهای طلا را در ژل به نانوذرات تبدیل کند. آن ها از روی شدت رنگ تشکیل شده در ژل بهعنوان عامل سنجش میزان تشعشع استفاده میکنند. در این پروژه محققان میزان تغییر رنگ را در این نانوحسگر برای سنجش توپولوژیکی دوز تابش استفاده کردند.
نتایج این پروژه در نشریه Science Advances به چاپ رسیده است.
از نظر فنی، نانوحسگرهای مولکولی میتواند بر محدودیتهای رایج غلبه کنند و در نهایت حسگرهایی با قابلیت سنجش کمی و کیفی دوزها و ترسیم توپوگرافی تابش در طول رادیودرمانی استفاده شود.
از آنجایی که نانوذرات طلا ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی منحصربهفردی دارند، از آنها میتوان بهعنوان پلتفورمی برای توسعه حسگرها استفاده کرد. این گروه تحقیقاتی حسگری مبتنی بر رنگ ساختند که با تابش یونیزه کننده میتواند موجب تشکیل نانوذرات طلا شود. این حسگر نانویی مبتنی بر ژل میتواند طی رادیودرمانی به کار رود.
در این پروژه، محققان با استفاده از نانوحسگر ژلی، میزان توزیع دوز تابش را ترسیم کرده و نقشه توپوگرافی تابش را روی سطح بافت بدن مشخص کردند. در طول این ارزیابی بالینی، این تیم تحقیقاتی نانوحسگر را روی سگ زنده مورد آزمایش قرار دادند، سگی که تحت رادیودرمانی قرار گرفته بود. در مجموع، نتایج نشان داد که دامنه استفاده از این فناوری میتواند توسعه پیدا کند و برای انسان نیز به کار رود. به اعتقاد محققان، این فناوری دارای ظرفیت استفاده برای تعیین دوز توپوگرافی برای رادیودرمانی سرطان است.