برای تشخیص دو سم بسیار خطرناک، محققان کانادایی با استفاده از نقاط کوانتومی، حسگری ساختند که به سادگی میتواند با تغییر رنگ حضور این سمها را تشخیص دهد.
ساخت حسگری برای تشخیص سریع و ساده سم اعصاب
پژوهشگران دانشگاه آلبرتا اقدام به ساخت حسگری کاغذی کردند که میتواند دو نوع سم اعصاب را شناسایی کند. این حسگر با استفاده از نقاط کوانتومی سیلیکونی ساخته شده که قادر به تشخیص پاراکسون و پاراتیون است، این دو سم از جمله قویترین سمهایی هستند که میتواند روی سیستم اعصاب تاثیرگذار باشد. این حسگر کاغذی در صورت حضور این سمها بسته به مقدار آنها به رنگ زرد یا سبز درمیآید.
این یافتهها نشان میدهد که با کمک تلفن همراه هوشمند میتوان با دقت بسیار بالایی مقدار سم را در نمونه موردنظر شناسایی کرد؛ در نتیجه روشی ساده و سریع برای تشخیص سم است به طوری که نیاز به تجهیزات پرهزینه و آموزش تکنسین نیست.
جاناتان وینوت از محققان این پروژه میگوید: «پاراکسون و پاراتیون سمهای عصبی هستند که معمولا در حشرهکشها استفاده میشوند. تشخیص دقیق این سمها اهمیت زیادی دارد چرا که بسته به مقدار سم و میزان تماس با آن، میتواند جان انسان را به خطر بیاندازد.»
پاراتیون در سال ۱۹۷۴ توسعه داده شد و در حال حاضر بیشتر کشورها نظیر کانادا و آمریکا استفاده از آن را حشرهکشها ممنوع کردهاند. نتایج برخی مطالعات نشان میدهد ارتباطی میان این سم و بروز سرطان و نقصهایی در کودکان تازه متولد شده وجود دارد.
پاراکسون ساختاری شبیه به پاراتیون دارد و شکسته شدن پاراتیون در بدن با استفاده از آنزیم بهوجود میآید که سمیت آن ۵۰ برابر بیشتر از پاراتیون است.
برای ساخت این حسگر، محققان از پروتئین فلورسانس سبز رنگ به همراه نقاط کوانتومی سیلیکونی استفاده کردند که تابش نور قرمز دارد. زمانی که این دو سم در محیط وجود داشته باشند تابش نور قرمز متوقف میشود و حسگر به رنگ زرد یا سبز درمیآید.
این حسگر را میتوان برای بررسی محیطزیست و تشخیص این سموم استفاده کرد. با کمک تلفن همراه نیز میتوان مقدار ماده را در محیط شناسایی کرد.
نتایج این پروژه در مقالهای با عنوان Detection of Nerve Agents by Coupling Complementary Properties of Silicon-Based Quantum Dots and Green Fluorescent Protein, ACS A در نشریه pplied Materials & Interfaces به چاپ رسیده است.