شرکت توسعه دارویی کور (Cour) با همکاری دانشگاهی در فنلاند، در حال کار روی نانوذرات حاوی گلیادین است تا از آن برای درمان بیماری سلیاک استفاده کند.
امکان درمان سلیاک با نانوذرات حاوی گلیادین
بررسیهای اخیر محققان نشان میدهد که نانوذرات حاوی گلیادین میتواند به بیماران مبتلا به سلیاک کمک کند تا رژیم غذایی عادی را استفاده کنند.
بیماری سلیاک ۰٫۳ تا ۲٫۴ درصد از مردم بیشتر کشورهای جهان را مبتلا کرده است که این رقم در کشور فنلاند ۲ درصد است. بیماران سلیاک از انواع علائم گوارشی نظیر درد در روده یا اسهال رنج میبرند و گاهی هم هیچ علامت بالینی ندارند.
توبیاس فریتاک و همکارانش موفق به ارائه نانوذرات حاوی گلیادین شدند که سیستم ایمنی بدن را هدف قرار میدهد. این نانوذرات در حال حاضر با همکاری بخش صنعت در حال آزمایش است.
گلوتن نام پروتئین ذخیره شده در گندم یا جو است. به بخشی از گلوتن که در الکل قابل انحلال است، گلیادین گفته میشود. افراد مبتلا به سلیاک نمیتوانند رژیم غذایی حاوی گلوتن را بدون عوارض جانبی مصرف کنند.
به اعتقاد فریتاک برخی افراد ممکن است در کودکی یا بزرگسالی تحمل ایمنی به گلیادین را از دست داده باشند. از دست رفتن تحمل به گلیادین ناشی از نقص در تنظیم لنفوسیتهای t اختصاصی گلیادین در سیستم ایمنی بدن است که منجر به از بین رفتن مخاط روده میشود. تنها درمان برای بیماری سلیاک، رژیم غذایی فاقد گلوتن است.
اما نانوذرات حاوی گلیادین احتمالا میتواند به بیماران مبتلا به سلیاک اجازه دهد تا دوباره رژیم غذایی عادی خود را مصرف کنند.
در یک پروژه مشترک به سرپرستی فریتاگ، محققان نانوذرات حاوی گلیادین را به موشهای آزمایشگاهی تزریق کردند. نتایج نشان داد که تزریق این نانوذرات میتواند التهاب موجود در مخاط روده را کاهش دهد. این یافتهها نشان میدهد که شاید بتوان سیستم ایمنی بدن را از نو برنامهدهی کرد تا دستورالعمل ساخت لنفوسیت T را برای تحمل گلوتن اجرا کند. با این کار میتوان بیماری سلیاک را درمان کرد.
پروژه نانوذرات گلیادین در دانشگاه هلسیکی و با همکاری شرکت توسعه دارویی کور (Cour) انجام میشود. نتایج کارآزمایی بالینی انجام شده روی این دارو مثبت ارزیابی شده است.