یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه علوم پزشکی زنجان با همکاری محققانی از فنلاند، انگلستان و آلمان به بررسی دستاوردها و چالش‌های استفاده از نانوذرات بر پایه بیسموت در حوزه زیست پزشکی پرداخته‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که این نانوذرات برای درمان برخی بیماری‌ها قابل استفاده هستند.
دستاوردها و چالش‌های استفاده از نانوذرات بر پایه بیسموت در حوزه زیست پزشکی
دکتر محمد علی شهبازی عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، با همکاری پژوهشگرانی از کشورهای فنلاند، انگلستان و آلمان به بررسی کاربردهای جدید، دستاوردهای نو و چالش‌های پیش روی استفاده از نانوذرات بر پایه بیسموت در حوزه زیست پزشکی پرداخته‌اند. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که نانوذرات بیسموت دارای قابلیت‌های منحصربه‌فرد و متنوعی است که می‌تواند در ظهور روش‌های نوین درمان بیماری‌های صعب‌العلاج همانند سرطان مورداستفاده قرار گیرد.
مطالعات اخیر توسط دکتر محمد علی شهبازی و همکارانش نشان می‌دهد که نانوذرات بیسموت دارای قابلیت‌های منحصربه‌فرد و متنوعی بوده که می‌تواند در ظهور روش‌های نوین درمان بیماری‌های صعب‌العلاج همانند سرطان مورداستفاده قرار گیرد. به همین دلیل در سال‌های اخیر تمایل به استفاده از نانوذرات بیسموت به صورت فزاینده‌ای در حال افزایش است به نحوی که در سال‌های آینده این ماده به یک منبع مهم جهت ساخت ترکیبات ضد سرطان با قابلیت‌های چندگانه تبدیل خواهد شد.
در این همکاری که بخشی از آن به نگارش یک مقاله مروری جامع منجر شده، به طور موشکافانه و نقادانه گزارش‌های اخیر در کاربرد نانوذرات بیسموت به عنوان ترکیبات ضدباکتری، ضدسرطان، حامل دارو، و نقش آن در مهندسی بافت مورد برسی قرار گرفته است. در این مطالعه به نقش بسیار گسترده و منحصربه‌فرد بیسموت در جذب و تبدیل نور ناحیه فرابنش به گرما جهت استفاده در فوتوتراپی سرطان اشاره شده است. همچنین، قابلیت بسیار زیاد این نانوذرات در اشعه درمانی سرطان موردبحث قرار گرفته است.
با توجه به این ویژگی‌ها، در این مقاله نشان داده شده است که ذرات بیسموت به میزان قابل توجه‌ای در چند درمانی بیماری سرطان استفاده شده است. عوامل متعددی مانند نوع نانوکامپوزیت سنتز شده با عنصر بیسموت، روش ساخت نانوکامپوزیت، خصوصیات سطحی نانوذره و اندازه ذره‌ای می‌توانند منجر به تغییر اثرات زیستی و میزان توزیع این نانوذرات در بافت‌های گوناگون بدن و در نتیجه تغییر اثربخشی درمانی آن‌ها شوند. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد که این نانوذرات سمیت بسیار کمتری نسبت به دیگر عناصر سنگین داشته و در نتیجه می‌توانند در درمان و تصویربرداری جایگزین مناسبی برای محصولات موجود در بازار باشند.
این مقاله نتیجه کارهای تحقیقاتی دکتر محمد علی شهبازی عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، با همکاری پروفسور هلدر سانتوس از دانشگاه هلسینکی فنلاند، دکتر فرشید صفات از دانشگاه بردفورد انگلستان و دکتر هاجر ملکی از دانشگاه کلن آلمان بوده است که در نشریه Chemical Society Reviews، یکی از معتبرترین نشریات انجمن سلطنتی شیمی، با ضریب تاثیر ۴۰٫۴۴۳ منتشر شده است.
