کدام کشورها با کیفیت‌ترین مقالات را در حوزه فناوری نانو منتشر کرده‌اند؟

در بین کشورهایی که بیشترین سهم از انتشارات فناوری نانو را در ۵ سال اخیر داشتند سنگاپور، استرالیا، عربستان و سوئیس به ترتیب بالاترین متوسط ارجاع به مقالات نانو را داشتند. موقعیت کشورهایی مانند هند و روسیه هم با توجه به تعداد مقالات نانوی آن‌ها جای تامل دارد.

اگر تعداد ارجاعات به مقاله را نشان‌دهنده کیفیت و بار علمی آن مقاله درنظر بگیریم، شاخص متوسط ارجاع به مقاله یکی از شاخص‌های ارزیابی سطح کیفی مقالات است. مقدار این شاخص به‌طور کلی نسبت سهم مقالات پرارجاع و کم‌ارجاع یک محقق، موسسه یا کشور را نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال مقدار بالای این شاخص برای یک کشور بدین معناست که در طیف توزیع مقالات این کشور، تعداد مقالات کم‌ارجاع کمتر و مقالات پرارجاع یا با تعداد ارجاعات متوسط بیشتر است.

به‌طور سنتی کشورهای اروپای غربی مخصوصا کشورهایی نظیر دانمارک، هلند، سوئیس و سوئد، با وجود انتشارات نسبتا کم، همواره از متوسط ارجاع به مقاله بالایی برخوردار بوده‌اند. اما در دهه اخیر کشورهای آسیایی و اقیانوسیه مخصوصا در حوزه فناوری نانو در صدر این شاخص قرار گرفته‌اند.

بر اساس آمار استت نانو از بانک داده WoS، سنگاپور در بازه پنج ساله ۲۰۱۵-۲۰۱۹ نزدیک به ۱۲۰۰۰ مقاله نانو منتشر کرده که هر مقاله به‌طور متوسط در همین بازه زمانی به‌طور متوسط ۲۲٫۶ ارجاع گرفته است. در حالی‌که این عدد برای ایالات‌متحده ۱۶٫۶ و برای چین به‌عنوان بزرگ‌ترین منتشرکننده علوم نانو در جهان ۱۴٫۵ است. پس از سنگاپور، استرالیا دارای بالاترین متوسط ارجاع به مقالات نانو است و در رده دوم قرار دارد. عربستان، سوئیس و هلند در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

 

مطابق شکل بالا که توزیع ۴۰ کشور برتر را بر اساس تعداد مقالات نانو و متوسط ارجاع به مقاله در ۵ سال اخیر نشان می‌دهد، به‌غیر از چین، کره جنوبی، آلمان و انگلستان نیز در این شاخص در رده متوسط قرار می‌گیرند. درحالی‌که موقعیت هند به‌عنوان سومین کشور منتشرکننده مقالات نانوی جهان در این جدول نشان‌دهنده این امر است که سهم مقالات نانو کم‌ارجاع این کشور به‌طور نسبی بیشتر است. روسیه و مکزیک و اکراین نیز در پایین جدول قرار دارند.

گرچه این شاخص به‌تنهایی نشان‌دهنده کیفیت مقالات یک کشور نیست ولی چون از نظر تعداد مقالات نرمال شده است می‌تواند برای مقایسه نسبی کیفیت انتشارات علمی کشورها مورداستفاده قرار گیرد.