روزهای سه‌شنبه و پنج‌شنبه هفته آتی، مورخ ۱۸ و ۳۰ شهریورماه، مهدی نادری، مدیر تجاری‌سازی مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا، با طرح این پرسش که فناوری چه زمانی برای ارائه به مشتری یا سرمایه‌گذار آماده خواهد بود، مدل‌های «TRL» و «MRL» را به‌عنوان جوابی کارآمد به این سؤال تشریح می‌کند.
فناوری شما چه زمانی آماده ارائه به مشتری یا سرمایه‌گذار خواهد بود؟
یکی از سؤالاتی که ممکن است برای هر فناور یا کارآفرین استارت‌آپی پدید آید، این است که سطح توسعه فنی محصول یا فناوری وی در چه وضعیتی است؟ این امر، به‌ویژه برای فناوری‌های جدید و نوظهور، از اهمیت بیشتری برخوردار است. مسلماً هر صاحب کسب‌وکاری در تلاش است تا محصول خود را به بازار عرضه کند و در این مسیر، توجه به آمادگی محصول و تطبیق آن با انتظاراتی که مشتری دارد، بسیار کلیدی است. در ارتباط با جذب سرمایه‌گذار هم این مسئله صادق است. آیا فناوری یا محصول از بلوغ کافی برای عرضه به سرمایه‌گذار برخوردار است؟ انتظار سرمایه‌گذار چیست؟ آیا می‌توان انتظارات وی پیرامون سطح آمادگی فناوری را در مدت‌زمان معقول برآورده ساخت؟
این‌ها پرسش‌های دشواری است که شاید در وهله اول، هر فناور یا صاحب ایده‌ای را گیج کند. اما نیاز به نگرانی نیست. مدل‌های ارزیابی سطح آمادگی فناوری (TRL) و ارزیابی سطح آمادگی بازار (MRL)، به شما کمک می‌کنند تا از این سردرگمی نجات یابید.
سطح آمادگی فناوری، از جمله مهم‌ترین شاخص‌های اندازه‌گیری میزان رشد و بلوغ یک فناوری به‌شمار می‌رود. این شاخص، برای اولین‌بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی، توسط ناسا تعریف شد و بعدها در بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار گرفت. سطوح نه‌گانه آمادگی فناوری در مدل «TRL» عبارتند از:
«TRL1»: مشاهده و درک اصول علمی پایه و گزارش آن‌ها؛
«TRL2»: مدل‌سازی ایده اصلی فناوری و کاربرد آن؛
«TRL3»: اثبات عملکرد در سطح مدل ریاضیاتی و آزمایش‌های اولیه؛
«TRL4»: دستیابی به نمونه آزمایشگاهی کارآمد در محیط آزمایشگاهی؛
«TRL5»: دستیابی به نمونه آزمایشگاهی کارآمد در محیطی که به محیط عملکرد واقعی شباهت دارد؛
«TRL6»: دستیابی به نمونه اولیه کارآمد در محیطی که به محیط عملکرد واقعی شباهت دارد؛
«TRL7»: اثبات عملکرد نمونه اولیه در محیط واقعی؛
«TRL8»: تکمیل سیستم نهایی و دستیابی به شرایط لازم برای کاربرد عملیاتی/ افزایش مقیاس تولید به سطح تولید پایلوت؛
«TRL9»: راه‌اندازی سیستم نهایی در محیط واقعی/ راه‌اندازی خط تولید.
گفتنی است که مفهوم «TRL»، برای سازمان‌هایی که به‌دنبال واگذاری یک پروژه توسعه فناوری یا ساخت محصول به یک مجموعه ثالث و نظارت بر اجرای آن هستند، بسیار مفید بوده و جلوگیری از هدررفت منابع مالی را به‌دنبال خواهد داشت. این سازمان‌ها، به‌کمک مفهوم سطح آمادگی فناوری، می‌توانند پروژه را فازبندی نموده و در هر گام، گزارش دقیقی از پیشرفت کار دریافت کنند. ارزیابی سطح آمادگی فناوری، در هر سازمانی اعم از دولتی یا خصوصی، به‌ویژه برای حمایت از یک استارتاپ که قصد تولید یک محصول یا توسعه یک فناوری جدید را دارد، قابل استفاده است.
به‌طور مشابه، سطح آمادگی بازار هم سنجه‌ای برای درک و کمی‌سازی ویژگی‌های بازاری یک محصول جدید و ترجمه آن‌ها به قابلیت‌های فنی، درون شرکت توسعه‌دهنده محصول است. توجه به سطح آمادگی بازار، می‌تواند خطر شکست بازار را کاهش دهد. سطوح نه‌گانه آمادگی بازار در مدل «MRL»، عبارتند از:
«MRL1»: شکل‌گیری این احساس که «چیزی کم است»؛
«MRL2»: شناسایی یک نیاز خاص؛
«MRL3»: شناسایی ویژگی‌های موردانتظار محصول/ خدمت جدید؛
«MRL4»: کمی‌سازی ویژگی‌های موردانتظار محصول/ خدمت جدید؛
«MRL5»: شناسایی توانمندی‌های سیستمی موردنیاز برای خلق راه‌حل؛
«MRL6»: ترجمه ویژگی‌های موردانتظار محصول/ خدمت جدید به توانمندی‌های فنی مورد نیاز برای خلق راه‌حل؛
«MRL7»: تحلیل توانمندی‌ها و منابع ضروری موجود برای ارائه راه‌حل؛
«MRL8»: شناسایی متخصصین دارای توانمندی؛
«MRL9»: خلق راه‌حل مطابق با نیاز تحلیل شده بازار.
از دیدگاه کارآفرینانه، ارزیابی آمادگی بازار برای دستیابی به «کمترین زمان برای رسیدن به بازار»، «کمترین هزینه برای تشخیص فرصت بازار»، انعطاف‌پذیری در برابر تغییرات بازار، تصاحب فرصت‌های بازار» و «ایجاد درآمد و تحقق سودآوری» الزامی است. نکته مهم این است که سطوح آمادگی فناوری و بازار، باید به‌هنگام برنامه‌ریزی برای توسعه محصول جدید و ارزیابی طرح‌های پیشنهادی، مورد توجه قرار گیرند. از این منظر، تعیین سطوح آمادگی در ابتدای پروژه و تلاش برای ارتقای هم‌زمان آن‌ها، احتمال موفقیت در تجاری‌سازی نوآوری را افزایش می‌دهد. در همین راستا، نهمین وبینار کاریز، در قالب کاریز استعدادیابی، به موضوع انطباق سطوح آمادگی فناوری و بازار می‌پردازد.
در این وبینار، مهندس مهدی نادری، مدیر تجاری‌سازی مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا، با طرح این پرسش که فناوری چه زمانی برای ارائه به مشتری یا سرمایه‌گذار آماده خواهد بود، مدل‌های «TRL» و «MRL» را به‌عنوان جوابی کارآمد به این سؤال تشریح می‌کند. اگر صاحب ایده‌ای جدید هستید یا کسب‌وکاری نوپا برای تجاری‌سازی ایده خود راه‌اندازی کرده‌اید، در این وبینار دو روزه شرکت کرده و با چگونگی ارزیابی آمادگی فناوری و بازار آن آشنا شوید. این وبینار، در روزهای سه‌شنبه و پنج‌شنبه هفته آتی، مورخ ۱۸ و ۳۰ شهریورماه، برگزار می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.
