ساخت نانوذره‌ای چندکاره برای از بین بردن تومور سرطانی

محققان هلندی نانوذره‌ای را مهندسی کردند که قادر است تومور سرطانی را با روش فتودینامیکی از بین ببرد و در عین حال تصویربرداری MRI از سلول‌های تومور را تسهیل کند.

جان ون‌هست، استاد دانشگاه صنعتی آیندهوون از دستیابی به موفقیت در درمان غیرتهاجمی سرطان خبر داد. موسسه سیستم‌های مولکولی پیچیده این دانشگاه با چند موسسه تحقیقات چینی در حال آزمایش روی یک راهبرد مبتنی بر فناوری ‌نانو هستند که می‌تواند مشکلات موجود در روش فتودینامیکی درمان سرطان را حل کند. نتایج این پروژه در قالب مقاله‌ای در نشریه ACS Nano به چاپ رسیده است.

فتودینامیک درمانی یک روش درمان غیرسمی و غیرجراحی سرطان است که در چند کشور نظیر آمریکا و چین در حال انجام است. در این روش ترکیبی به‌نام حساس‌کننده به نور به بیمار تزریق می‌شود که در برابر نور واکنش نشان می‌دهد. هنگامی که حساس‌کننده به نور نزدیک سلول‌های تومور سرطانی قرار گرفت، توسط لیزر فعال می‌شود. این واکنش موجب تولید اکسیژن‌های منفرد می‌شود که سلول‌های تومور را از بین می‌برد. روش فتودینامیک درمانی به‌طور غیرمستقیم سیستم ایمنی بدن را نیز فعال می‌کند تا بدن به سلول سرطانی حمله کند.

این روش برای مقابله با سرطان پستان، پروستات و لنفوم می‌تواند بسیار موثر باشد و اثرات و عوارض جانبی روش‌های شیمی‌درمانی و جراحی را نیز ندارد. اما برای این‌که این سیستم خوب کار کند باید سه مشکل حل شود، ابتدا باید حساس‌کننده به نور در اطراف سلول‌های تومور جمع شوند، دوم این که واکنش مورد نیاز برای تولید مولکول‌های اکسیژن انجام شود و سوم این که تومورها باید ماده‌ای دفاعی داشته باشند که اکسیژن‌ منفرد را تجزیه کند.

این گروه تحقیقاتی نانوذره‌ای را طراحی کردند که می‌تواند هر سه مشکل را حل کند. این نانوذرات با پلیمر پوشانده شده‌اند که در اثر محیط اسیدی تومور، به این سلول‌ها می‌چسبند. این پلیمرها توسط ماده حساس‌کننده به نور کنار هم نگه‌داشته می‌شوند و هم به‌عنوان حامل می‌توانند مواد مورد نظر را حمل کنند. ماده‌ای که این پلیمرها حمل می‌کنند قادر است پراکسید هیدروژن تولید شده توسط سلول‌ها را تجزیه کرده و اکسیژن منفرد ایجاد کند. از سوی دیگر این ماده، موجب تجزیه ماده دفاعی آزاد شونده از سلول‌های سرطانی شده که محصول تولید شده از این فرایند منگنز آزاد است که تصویربرداری MRI را تسهیل می‌کند.