نانوواکسن حاوی ذرات شبه ویروسی، در مسیر توسعه

یکی از شرکت‌هایی که در حوزه ساخت واکسن ضدکرونا فعالیت دارد، در حال توسعه واکسنی است که در آن از نانوذرات خودآرا با ساختاری شبیه به ویروس استفاده شده‌است.

ایکوساواکس (Icosavax) از راه‌اندازی برنامه توسعه واکسن ضدکرونا این شرکت خبر داد که با استفاده از داده‌های پیش بالینی روی نامزد واکسن این شرکت موسوم به IVX-411 انجام می‌شود. این واکسن شامل یک ذره شبیه ویروس (VLP) است که دامنه (RBD) اتصال گیرنده‌های SARS-CoV-2 را هدف قرار می‌دهد و آن را مسدود می‌کند.

این شرکت همچنین اعلام کرد که بنیاد بیل و ملیندا گیتس ۱۰ میلیون دلار کمک مالی برای حمایت از برنامه واکسن ضدکرونا شرکت از طریق اولین آزمایش بالینی فاز ۱ انسان اختصاص داده است، که انتظار می‌رود در اواسط سال ۲۰۲۱ آغاز شود.

علاوه‌بر این، ایکوساواکس مبلغ ۶٫۵ میلیون دلار از Open Philanthropy برای حمایت از توسعه پلتفورم‌ فناوری واکسن ضدکرونا دریافت کرد. این شرکت در حال انجام مطالعات لازم برای برآورده‌سازی ملزومات نظارتی است.

به‌منظور تسریع پیشرفت سریع فرآیند توسعه این واکسن ضدکرونا و رسیدن به‌دست بیمارستان‌ها، شرکت آمگن (Amgen) توافق کرده است که یک واسطه مهم را برای مطالعات بالینی اولیه تولید کند.

آدام سیمپسون، مدیر ارشد اجرایی ایکوساواکس در این باره می‌گوید: «این واقعاً یک نمونه عالی از همکاری مشترک علمی است که در یک زمان استثنایی برای مبارزه با این همه‌گیری انجام شده ‌است. ما از بنیاد بیل و ملیندا گیتس و گروه Open Philanthropy برای حمایت مالی تشکر می‌کنیم و از شرکت آمگن برای تهیه یک واسطه اصلی برای تولیدات سپاسگزاریم.»

وی می‌افزاید: «تیم ایکوساواکس اولویت خود را به پیشبرد واکسن‌ها علیه بیماری‌های تنفسی شدید اختصاص داده است، بیماری‌هایی که تهدیدکننده زندگی بوده و فعالیت این شرکت برای محافظت از جمعیت در معرض خطر اختصاص می‌یابد. از آنجا که واکسن‌های VLP پتانسیل القای آنتی‌بادی با قدرت خنثی‌کنندگی بالا را دارند، این واکسن ضدکرونای VLP ما می‌تواند به ویژه برای افراد کهنسال و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مناسب باشد.»

IVX-411، واکسن در دست توسعه شرکت ایکوساواکس برای مقابله با ویروس کرونا است که توسط دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن با استفاده از روش‌های نوآورانه طراحی شده ‌است.

در این واکسن از خودآرایی نانوذرات پروتئینی حاوی ۶۰ نسخه از دامنه اتصال گیرنده گلیکوپروتئین سنبله SARS-CoV-2 در یک آرایه، استفاده شده ‌است.

داده‌های پیش بالینی محققان دانشگاه واشنگتن نشان می‌دهد که IVX-411 باعث ایجاد آنتی‌بادی خنثی‌کننده بالا در موش‌ها پس از یک‌بار تجویز و بهبود بیشتر پس از تجویز دوم می‌شود.

VLP‌ها آنتی‌ژن‌های با چگالی بالا و چند ظرفیتی را با روشی شبیه به ویروس‌ها در بدن ایجاد می‌کند. VLP‌ها فاقد ماده ژنتیکی هستند؛ بنابراین، غیرعفونی بوده و می‌توانند جایگزین ایمن‌تری برای واکسن‌های ضعیف شده یا غیرفعال باشند. عملکرد بالا و پایداری اجزای پروتئین و نانوذرات خودآرا نشان می‌دهد که تولید واکسن‌های نانوذرات بسیار مقیاس‌پذیر خواهد بود.

ایکوساواکس دارای مجوز جهانی با گزینه انحصاری برای IVX-411 در آمریکای شمالی و اروپا از دانشگاه واشنگتن است.