همکاری پژوهشگران چند دانشگاه علوم پزشکی کشور منجر به ساخت نانوفیلم جدیدی شد که از اضافهکردن نانوذرات نقره (AgNPs) به نانوالیاف PLA/PEG تهیه میشود. این نانوفیلم که بهطور همزمان دارای خاصیت آنتیاکسیدانی و آنتیباکتریایی است، اثرات سمی ناچیزی داشته و قابلیت بالایی برای استفاده به عنوان پانسمان زخم نشان میدهد.
بهبود پانسمان زخم با اضافهکردن عصاره گیاهی کلپوره به پوشش نانوذره
نتایج این پروژه نشان داد که اضافهکردن نانوذرات نقره (AgNPs) که به روشی سبز سنتز شده، به نانوالیاف PLA/PEG منجر به مهار رشد کامل باکتریهای بیماریزای P.aeruginosa و S.aureus میشود و فعالیت آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی نانوفیلم AgNPs/PLA/PEG نشان داد که این نانوساختار پتانسیل استفاده بهعنوان پانسمان زخم را دارد.
حسن بردانیا یکی از محققان این کار پژوهشی درباره دستاوردهای این طرح گفت: «برای از بینبردن عفونت میکروبی از یک محل آسیبدیده، از روشهای مختلفی مانند پانسمان و غیره استفاده میشود. با این حال، مقدار زیاد گونههای اکسیژن واکنشپذیر، عفونت میکروبی و ماتریکس خارج سلولی آسیبرسان، همچنان بهعنوان چالشهای اصلی روند ترمیم زخم باقی مانده است. در این مطالعه، نانوذرات نقره که با استفاده از عصاره Teucrium polium (عصاره گیاهی کلپوره) سنتز شده، در فیلم پلیلاکتیک اسید/پلیاتیلنگلیکول (PLA/PEG) جاسازی شد تا پوشش ضخیم و قابلجذب، با ویژگیهای آنتیاکسیدان و ضدباکتری فراهم کند. تجزیه و تحلیل فیزیکوشیمیایی، تولید نانوذرات نقره با اندازه تقریبی ۲/۳۲ نانومتر و وجود مواد سازنده گیاهی در سطح آنها را تأیید میکند. نتایج این طرح تحقیقاتی نشان داد که اضافهکردن نانوذرات نقره سنتزشده به روش سبز (AgNPs) به نانوالیاف PLA/PEG منجر به مهار رشد کامل باکتریهای P.aeruginosa و S.aureus میشود. بهطور خلاصه، فعالیت آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی نانوفیلم AgNPs/PLA/PEG نشان داد که این نانوساختار میتواند به عنوان پانسمان زخم استفاده شود.»
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج با اشاره به اینکه هماکنون آزمایشهای حیوانی برای بررسی این پروژه در حال انجام است، گفت: «نوآوری این پروژه در استفاده از نانوذرات نقره سنتزشده به روش سبز در فیلم PEG/PLA بوده است و این پروژه قابلیت تجاری شدن را دارد، در کارهای مشابه از نانوذرات و فیلمهای متفاوت استفاده کردهاند.»
وی در ادامه افزود: «ارزیابیهای ضدباکتری که توسط آنالیزهای Agar Disc-diffusion و MTTانجام شد، حساسیت وابسته به غلظت استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا (P.aeruginosa و S.aureus) نسبت به نانوذرات نقره (AgNP) را نشان داد و ثابت کرد که وجود AgNPهای سنتزشده به روش سبز به نانوالیاف PLA/PEG منجر به مهار رشد کامل آنها میشود. به علاوه، بررسی نتایج سازگاری زیستی نانوذرات سنتزشده به روش سبز نشان داد که این نانوذرات اثر سمی کمی روی سلولهای ماکروفاژ انسانی داشتهاند که این آزمایش قابلیت بالای این نانوذرات را برای استفاده بالینی نشان میدهد. علاوه بر این، آزمونهای آنتیاکسیدانی (آنالیزهای DPPH و FRAP)، نشان داد که عصارههای گیاهی، فعالیت آنتیاکسیدانی نانوذرات را افزایش داده است. تشکیل نانوفیلم PLA/PEG و وجود AgNPها در ماتریس آنها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی به وضوح تأیید شد.»
در این مطالعه، نانوساختاری تهیه شده که به طور همزمان دارای دو خاصیت آنتیاکسیدانی و آنتیباکتریایی است و همچنین این نانوساختار دارای سازگاری زیستی بالایی نیز میباشد.
به گفته بردانیا در این پروژه از آزمونهای متفاوت مانند TEM، FT-IR، XRD، DLS و TGA/DTA برای بررسی ساختاری نانوسامانه استفاده شده است.
این پژوهش حاصل همکاری دکتر حسن بردانیا عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در رشته نانوبیوتکنولوژی، دکتر محسن علیپور (نویسنده مسئول) از دانشگاه علوم پزشکی جهرم، دکتر محمد اکرمی (نویسنده مسئول) از دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتر حامد باقری از دانشگاه تربیت مدرس است. نتایج این کار با عنوان Facile preparation of a novel biogenic silver-loaded Nanofilm with intrinsic anti-bacterial and oxidant scavenging activities for wound healing در مجله Scientific Reports با ضریب تأثیر ۴٫۱۲۰ به چاپ رسیده است.