پژوهشگران نانوذراتی از جنس فلز روی را در بخش گیرنده‌های بویایی بینی کشف کردند که می‌تواند به درک بهتر بو کمک کند.
کشف نانوذراتی که موجب بهبود حس بویایی می‌شود
یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه اوبرن اولین نانوذرات فلزی که به‌طور طبیعی در بدن حیوانات وجو دارند را کشف کرد. این نانوذرات از جنس روی (Zn) بوده که به‌طور خاص در سلول‌های بینی وجود دارد که این امر ممکن است در بازیابی یا تقویت حس بویایی حیوان یا شخص تأثیرگذار باشد.
ویتالی ودیانوی، استاد فیزیولوژی کالج داروی دامپزشکی می‌گوید: «دانشمندان از مدت‌ها قبل می‌دانستند که بافت حیوانی دارای مواد معدنی در حالت یونی و متصل به اتم است، اما هیچ‌کس نمی‌دانست که نانوذرات فلزی به‌طور طبیعی در بدن حیوانات وجود دارد. این اولین بار است که حالت سوم فلز در بدن مشاهده می‌شود.»
نتایج این پروژه در قالب مقاله‌ای در نشریه Nature Scientific Reports به چاپ رسیده است.
اهمیت این یافته آن است که نانوذرات فلزی الکترون‌های بیشتری را به واکنش‌ها داده و یا از آن‌ها دریافت می‌کنند. نانوذرات ساختارهایی هستند که از تعداد زیادی اتم تشکیل شده‌اند، در حالی که یون‌ها اتم‌های دارای بار الکتریکی هستند که در اثر از دست دادن یا افزایش یک یا چند الکترون ایجاد می‌شوند.
وودیانوی می‌گوید: «برخی دانشمندان تصور می‌کنند که الکترون حس بویایی را تحریک می‌کند. بنابراین، نانوذرات فلزی، که با الکترون‌های زیادی تعامل دارند، از نظر واکنش‌های آنزیمی بویایی نسبت به یون‌های فلزی برتری دارند.»
این تحقیق با استفاده از موش‌های آزمایشگاهی به‌عنوان مدل حیوانی انجام شده است که در آن نانوذرات روی در مژک‌های عصبی بویایی، بخشی از یک سلول عصبی حاوی گیرنده‌های بویایی، کشف شد. تا قبل از این تحقیق، فلز روی در بدن تنها در حالت یونی یا به‌صورت اتصالی مشاهده شده بود.
وی می‌افزاید: «همچنین این اولین تحقیقی است که نشان می‌دهد فلز روی در مژک‌ها حضور دارد. آنچه که ما یافتیم یک اتم نیست، بلکه نانوذرات با ۵۰ تا چند صد اتم فلزی است. ما ثابت کردیم روی به‌طور طبیعی در بدن حیوانات وجود دارد که به اعتقاد ما شامل انسان نیز می‌شود.»
تا پیش از این تصور می‌شد روی در بدن فقط به‌عنوان یون یا اتم‌های متصل به ساختارها وجود دارد که حاصل غذا یا مکمل‌های ویتامینی است. بدون وجود روی در بدن، یک حیوان یا فرد حس بویایی را از دست می‌دهد.