یکی از اشکالات وارد شده به دو واکسن ضدکرونایی که در حال حاضر در برخی کشورها استفاده میشود، دو دوز بودن آن است. به تازگی محققان نشان دادند که با استفاده از نانوذرات میتوان واکسن تک دوز ساخت.
واکسن تکدوز کرونا با استفاده از نانوذرات امکانپذیر است
در سراسر جهان، کارکنان مراقبتهای بهداشتی و گروههای پرخطر شروع به دریافت واکسن کرونا میکنند تا امید به بازگشت به شرایط عادی در میان بیماری کرونا افزایش یافته تا زنده بمانند.
با این حال، واکسن های مجاز برای استفاده اضطراری در آمریکا نیاز به دو دوز تزریق دارند، که میتواند مشکلاتی برای افراد داشته باشد چرا که دو مرتبه باید تزریق انجام شود تا اثربخشی لازم را داشته باشد.
به تازگی محققان مقالهای در ACS Central Science منتشر کردند که در آن جزئیات مربوط به ساخت واکسن نانوذرهای درج شدهاست که پس از تنها یک دوز تزریق، پاسخ آنتیبادی خنثی کننده ویروس را در موشها ایجاد میکند. در واقع این واکسن تنها به یک بار تزریق نیاز دارد.
هدف اصلی تزریق واکسن ضدکرونا، تولید پروتئین سنبله است که برای ورود SARS-CoV-2 به سلول ضروری است. دو واکسنی که فعلا در آمریکا مجوز دریافت کردهاند، واکسنهای mRNA هستند که باعث میشوند سلولهای انسانی بهطور موقت پروتئین سنبله را تولید کرده و باعث ایجاد پاسخ ایمنی و تولید آنتیبادی شوند. اما این واکسنها دو دوز باید تزریق شوند که یک ویژگی نه چندان مطلوب برای واکسن محسوب میشود.
پیتر کیم و همکارانش رویکرد دیگری را به کار گرفتند. آنها واکسنی متشکل از چندین نسخه از پروتئین سنبله روی نانوذرات فریتین را به کار گرفتند. فریتین یک پروتئین ذخیرهکننده آهن است که در بسیاری از موجودات وجود دارد و در یک مرحله خودآرایی بهصورت یک نانوذره بزرگتر در میآید. پروتئینهای دیگر مانند آنتیژنهای ویروسی را هم میتوان در فریتین قرار داد، به طوری که هر نانوذره چندین نسخه از پروتئین را با خود به همراه داشته باشد، که این کار نسبت به یک نسخه، پاسخ ایمنی قویتری ایجاد میکند.
محققان پروتئین سنبله و DNA فریتین را با هم ترکیب کرده و سپس پروتئین ترکیبی را در سلولهای پستانداران بیان کردند. فریتین بهصورت نانوذرات خودآرایی داده که هرکدام دارای هشت نسخه از تریمر پروتئین سنبله هستند. این تیم ذرات سنبله / فریتین را به موش تزریق کردند. پس از یک بار واکسیناسیون، موشها آنتیبادی خنثی کننده تولید کردند که حداقل دو برابر بیشتر از میزانی بود که در پلاسمای افراد بهبودیافته از بیماری کرونا دیده شده بود، و بهطور قابل توجهی بالاتر از موش هایی بود که فقط با پروتئین سنبله ایمن شده بودند. ایمنسازی دوم ۲۱ روز بعد نیز باعث افزایش سطح آنتیبادی میشود.
محققان میگویند اگرچه این نتایج باید در آزمایشات بالینی انسانی تأیید شود، اما آنها نشان دادند که نانوذرات سنبله/فریتین میتواند راهبردی مناسب برای واکسیناسیون تک دوزه علیه کرونا باشد.