پژوهشگران در حال توسعه واکسن نانوذرهای هستند که شرایط نگهداری سادهتری داشته و احتمالا بهصورت تک دوز تجویز شود.
طراحی واکسنی که شرایط سادهتری برای حمل و نقل دارد
محققان استنفورد در مرحله پیشبالینی توسعه واکسن نانوذرهای برای کووید ۱۹ هستند. درصورت موفقیت، این واکسن میتواند در دمای بالاتری نسبت به واکسنهای mRNA که در حال حاضر استفاده میشود، ذخیره شده و فرصتهایی را برای توزیع در محیطهایی با امکانات اندک فراهم کند.
این تحقیق توسط آبیگایل پاول، انجام شده که در حال بررسی تولید واکسن در آزمایشگاه دکتر پیتر کیم است. در اوایل ماه مارس، پاول در حال کار روی یک واکسن نانوذرهای برای ابولا بود اما با شیوع کرونا مسیر را تغییر داد تا روی SARS-CoV-2 تمرکز کند.
پایتون ویدنباخر از محققان این پروژه میگوید که برخلاف واکسنهای mRNA شرکتهای فایزر و مادرنا، این واکسن نانوذرات باعث نمیشوند که سلولهای بدن نسخههایی از پروتئین خوشه کووید ۱۹ را تولید کنند. در عوض، چندین نسخه از پروتئین سنبله به یک نانوذره اضافه میشود. این ترتیب در مقایسه با تزریق پروتئین سنبله به تنهایی، پاسخ ایمنی بیشتری ایجاد میکند، زیرا نانوذره باعث میشود پروتئینها در سیستم ایمنی بدن بیشتر دیده شوند.
ویدنباخر میگوید که در واکسن آنها از «نانوذره مولتیکی خودآرا به نام فریتین» استفاده میشود و به این دلیل انتخاب شده است که دارای تقارن سهمحوری پروتئین خوشه کووید ۱۹ است.
محققان در آزمایشگاه کیم معتقدند که مهمترین ویژگی واکسن نانوذرات آنها سهولت نسبی حمل و نقل و ذخیره آن است.
آدونیس روبیو میگوید: «من فکر میکنم این واکسن بسیار امیدوارکننده است چرا که ممکن است بهصورت تکدوزی تجویز شود و نیازی به ذخیرهسازی در دمای پایین نباشد. درصورت موفقیت، این واکسن گزینه مناسبی برای کشورهای کم درآمد و متوسط است که منتظر دسترسی به واکسنهای مورد تایید هستند.»
واکسن فایزر باید در دمای ۷۰- درجه سانتیگراد نگهداری شود که به فریزر درجه آزمایشگاهی حرفهای نیاز دارد. این فریزرها اغلب در مناطق کم درآمد آمریکا و دیگر نواحی جهان قابل دسترسی نیستند.
پاول میگوید: «واکسنهای دارای اجزاء پروتئینی اغلب میتوانند در یخچال نگهداری شوند تا پایداری آنها حفظ شود، در حالی که واکسن mRNA برای نگهداری طولانی مدت باید منجمد شوند. ما همچنین امیدواریم که با انجماد سرمایشی واکسن خود، اجازه دهد واکسن را در دمای اتاق نگهداری نموده و پایداری بیشتری در واکسن ایجاد نماییم، در نتیجه توزیع آن بسیار سادهتر شود.»
وی افزود: «با این حال هنوز کارهای زیادی برای انجام وجود دارد، بنابراین شرایط مطلوب ذخیرهسازی در حال حاضر نامشخص است.»
این واکسن در مرحله پیش بالینی است و برای ارزیابی کارایی آن، آزمایشهایی روی موشها در شرایط برونتنی (روی سلولها) و درونتنی (موجودات زنده) انجام شده است.