ساخت نانوحسگری برای تشخیص پراکسید هیدروژن در غشاء سلول

محققان حسگری ساختند که می‌تواند غلظت پراکسید هیدروژن و میزان تغییرات آن را رد غشاء سلول شناسایی کند. این کار برای مطالعه سلول‌ها و ارائه روش‌های درمانی مفید است.

چندین فرآیند در بدن انسان توسط واکنش‌های بیوشیمیایی مربوط به پراکسید هیدروژن (H2O2) تنظیم می‌شود. اگرچه این H2O2 می‌تواند به ‌عنوان «پیام‌رسان ثانویه» عمل کند، سیگنال‌های خاصی را بین سلول‌ها پخش یا تقویت کند، اما به‌دلیل خاصیت اکسیدکننده آن به‌طور کلی سمی است و مولکول‌های بیوشیمیایی مانند پروتئین و DNA را اکسید می‌کند. خاصیت اکسیدکننده H2O2 از نظر درمانی برای سرطان قابل استفاده است، در این روش H2O2 باعث می‌شود تا سلول‌های تومور به‌طور عمدی غلظت H2O2 خود را افزایش دهد که این راهی برای از بین بردن تومورهای سرطانی است.

به‌تازگی، لئوناردو پوپولین از موسسه علوم زیستی نانو (WPI-NanoLSI) دانشگاه کانازاوا و همکارانش، حسگری برای اندازه‌گیری غلظت H2O2 در مجاورت غشای سلول، با وضوح نانومتر ساخته‌اند.

حسگر زیستی آن‌ها از یک نانوذره طلا با مولکول‌های آلی متصل به آن تشکیل شده ‌است. کل خوشه به‌گونه‌ای طراحی شده ‌است که به‌راحتی در خارج غشای سلول لنگر می‌اندازد، دقیقاً در همان مکانی که مولکول‌های پراکسید هیدروژن برای شناسایی وجود دارد. به‌عنوان مولکول‌های پیوست، دانشمندان از ترکیبی به نام ۴MPBE استفاده کردند که دارای واکنش پراکندگی رامان قوی است. یعنی درصورت تابش لیزر به آن‌ها، مولکول‌ها مقداری از انرژی نور لیزر را مصرف می‌کنند.

با اندازه‌گیری تغییر فرکانس نور لیزر و رسم توان سیگنال به‌عنوان تابعی از این تغییر، یک طیف منحصر به فرد به‌دست می‌آید که امضای مولکول‌های ۴MPBE است. وقتی یک مولکول ۴MPBE با یک مولکول H2O2 واکنش می‌دهد، طیف رامان آن تغییر می‌کند. براساس این اصل، با مقایسه طیف رامان، محققان این پروژه توانستند میزان غلظت H2O2 نزدیک حسگر زیستی را بدست آورند.

دانشمندان قادر به تهیه نقشه غلظت با وضوح حدود ۷۰۰ نانومتر برای نمونه سلول‌های سرطان ریه بودند، که پس از انجام کالیبراسیون نانوحسگر این کار انجام شد. سرانجام، آن‌ها همچنین موفق به گسترش روش خود برای به‌دست آوردن و اندازه‌گیری تغییرات غلظت H2O2 در غشاء سلول شدند.

پوپولین و همکارانش نتیجه گرفتند که «رویکرد جدید آن‌ها ممکن است برای مطالعه غلظت H2O2 در تکثیر یا مرگ سلول قابل استفاده باشد، اطلاعاتی که برای روشن‌سازی کامل فرایندهای زیستی و طراحی راهبردهای درمانی اساسی، مفید است.»

حسگر زیستی که توسط لئوناردو پوپولین از دانشگاه کانازاوا و همکارانش ساخته شده‌ است، براساس روشی به نام طیف‌سنجی رامان با سطح افزایش یافته (SERS) ساخته شده ‌است.