کشف نانوساختاری که می‌تواند برای درمان آلزایمر مفید باشد

پژوهشگران سوئدی نانومولکول‌هایی را ارائه کردند که ممکن است برای مهار آلزایمر مفید باشند. این نانومواد با برهم‌کنشی که با آمیلوئیدها دارند آن‌ها را از بین می‌برند، آمیلوئیدهایی که عامل بیماری‌هایی نظیر آلزایمر و پارکینسون هستند.

لودمیلا موروزووا روشه در دانشگاه یومئا می‌گوید: «این نتایج در واقع یک گام بسیار مهم بود که ممکن است اساس درمان‌های جدید و کارآمد بیماری‌های نورودژنراتیو باشد.»

این نانومولکول‌ها از جنس یک عنصر شیمیایی خاص می‌توانند از ایجاد پلاک در بافت‌های مغز جلوگیری کنند. این یافته محققان سوئدی، که با همکاری محققانی در کرواسی و لیتوانی به‌دست آمده است، امید جدیدی را برای درمان‌ بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون در طولانی مدت ایجاد ‌می‌کند.

وقتی پروتئین‌ها به اشتباه ترکیب شوند، فیبریل‌های نامحلولی به نام آمیلوئید را تشکیل می‌دهند که در برخی بیماری‌ها مانند آلزایمر و پارکینسون، کورینو دو آندراد و بیماری جنون گاوی نقش دارند. آمیلوئید سلول‌های عصبی را از بین می‌برند و پلاک‌های آمیلوئید در بافت‌های مغز ایجاد می‌کنند.

آنچه محققان در دانشگاه یومئا در سوئد، ویلنیوس در لیتوانی و ریجکا در کرواسی کشف کرده‌اند این است که یک مولکول نانومقیاس در اندازه‌ای خاص می‌تواند مانع تشکیل آمیلوئید از پروتئین پیش التهاب S100A9 شود.

این مولکول‌ها حتی می‌توانند آمیلوئیدهای از قبل تشکیل شده را حل کنند، که با استفاده از میکروسکوپ نیروی اتمی و روش‌های فلورسانس نشان داده شده‌ است. مولکول‌های مورد بحث پلی اکسونیوبات‌های نانومتری هستند که اصطلاحاً یون‌های پلی‌اکسومتالات بوده و دارای بار منفی حاوی عنصر شیمیایی نیوبیم هستند.

لودمیلا موروزووا روشه می‌گوید: «قبل از اینکه بتوانیم با اطمینان بگوییم که درمان‌های آتی با این ماده قابل انجام است تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.»

محققان با دو مولکول مختلف پلی اکسونیوبات، Nb10 و TiNb9 کار کردند. معلوم شد که هر دو با برهم‌کنش یونی با بخش‌های دارای بار مثبت در سطح پروتئین، که برای خود مونتاژ آمیلوئید بسیار مهم هستند، آمیلوئیدهای SI00A9 را مهار می‌کنند.

مولکول‌های پلی اکسونیوبات که مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، از نظر شیمیایی پایدار و محلول در آب هستند. این مولکول‌ها نانومقیاس هستند که به لطف سازگاری و زیست پایداری بالا می‌توانند برای سایر کاربردهای پزشکی مانند ایمپلنت‌ها نیز مورد توجه باشند.

در دانشگاه یومئا، دو گروه تحقیقاتی، از دانشکده پزشکی و گروه شیمی، با پرداختن به این مسئله از زوایای مختلف و با استفاده از طیف گسترده‌ای از روش‌های بیوفیزیکی و بیوشیمیایی و از طریق شبیه‌سازی دینامیک مولکولی همکاری کرده‌اند.