توسعه ایمن محصولات نانو؛ استانداردها ارتقا یافت

نخستین کانون علمی و تخصصی سلامت، ایمنی و محیط‌زیست در حوزه فناوری نانو ایجاد شد تا توسعه ایمن محصولات و فرآورده‌های فناوری نانو محقق شود.

 ابتدای سال ۹۰ بود که برای تامین مسائل سلامت، ایمنی و محیط زیست در حوزه فناوری نانو، «شبکه ایمنی نانو ایران» در دل ستاد توسعه فناوری نانو شکل گرفت. این شبکه طی این چند سال در تلاش بود تا به‌عنوان نخستین کانون علمی و تخصصی سلامت، ایمنی و محیط زیست در حوزه نانو فعالیت کند. بر همین اساس نیز زمینه‌ای فراهم کرد تا پژوهشگران و مراکز مرتبط در کشور بود با پیوستن به این شبکه، فعالیت‌های خود را در حوزه ایمنی نانو گسترش دهند.

این تلاش‌ها منجر به شکل‌گیری شبکه‌ای از متخصصان و مراکز علمی و صنعتی فعال در حوزه سلامت، ایمنی و محیط زیست شد و همه فعالیت‌ها در چارچوب برنامه‌های معین و تحت مدیریت شبکه، حول تدوین استانداردها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های ایمنی و زیست‌محیطی فناوری نانو متمرکز و همگرا عملیاتی شد. بر این اساس شبکه ایمنی فناوری نانو ایران می‌تواند نقش بسیار مهمی را در توسعه ایمن محصولات و فرآورده های فناوری نانو ایفا کند.

اهدافی که این شبکه دنبال می‌کند شامل «کمک به تعیین اولویت های ملی در راستای ماموریت شبکه و اجرای آن با هماهنگی و همگرا کردن تحقیقات بین متخصصین و مراکز تحقیقاتی عضو»، «زمینه‌سازی برای تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی و نیز انطباق و بومی‌سازی استانداردهای معتبر بین‌المللی در کشور»، «پشتیبانی کشور در تدوین مقررات، آیین‌نامه‌ها، استانداردهای مرتبط با سلامت، ایمنی و محیط زیست محصولات و فرآورده‌های نانو» و «کمک به ارتقاء سطح توانمندی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری کشور در حوزه‌های مرتبط» می‌شود.

این فعالیت‌ها در ۴ محور تخصصی «ایمنی محیط‌زیست»، «سلامت انسان»، «ایمنی شغلی» و «اخلاق» تعریف شد. شبکه ایمنی نانو ایران در حال حاضر «آموزش و ترویج»، «تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی»، «تدوین آئین‌نامه‌ها»، «مشارکت در نشست‌ها و فعالیت‌های بین‌المللی» و «همکاری و مشاوره به نهادهای تنظیم مقررات در حوزه ایمنی نانو» دنبال می‌کند.

«مشارکت در تدوین بیش از ۳۰ استاندارد ملی و ۳ استاندارد بین‌المللی مرتبط با ایمنی نانو»، «حمایت و مشارکت در برگزاری بیش از ۵ رویداد ملی و بین‌المللی مرتبط با ایمنی نانو»، «حمایت از برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی مرتبط با ایمنی نانو» و «مشارکت و حمایت از تشکیل و فعالیت کمیته‌های فناوری نانو در سازمان‌های نظارتی مانند سازمان دامپزشکی» از جمله مهم‌ترین اقدامات این شبکه است.

همچنین با فعالیت این مجموعه، «حمایت از تدوین آیین‌نامه‌های لازم برای رعایت اصول و استانداردهای ایمنی نانو در محیط کار و آزمایشگاه‌ها، مانند آیین‌نامه ایمنی شغلی در وزارت کار و امور اجتماعی»، مشارکت در پروژه بین‌المللی اتحادیه اروپا در حوزه مدیریت ریسک فناوری نانو»، حضور فعال در نشست‌ها و اجلاسیه‌های سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با ایمنی مانند WHO و SAICM» شتاب گرفت.