با همکاری صنعت و دانشگاه، روشی ابداع شده که در آن میتوان با صرف مواد و انرژی بسیار اندک اقدام به مطالعه روی سنتز مواد ارزشمند دارویی کرد. در این روش میتوان چهل هزار ماده مختلف را در فضایی به اندازه نوک سوزن تجزیه و تحلیل کرد.
امکان تولید ارزان مواد ارزشمند برای صنایع دارویی
در جستجوی عوامل دارویی مانند واکسنهای جدید، صنعت داروسازی به طور معمول هزاران مولکول مرتبط را بررسی میکند. یک روش جدید اجازه میدهد تا این کار در مقیاس نانو انجام شود و استفاده از مواد و انرژی به حداقل برسد. جزئیات این روش در مجله Nature Chemistry منتشر شده است.
این روش با استفاده از حبابهای صابون مانند به عنوان ظروف نانو کار می کند. با نانوفناوری DNA، چندین ماده را میتوان در این ظروف نانویی ترکیب کرد و آنها را مورد آزمایش قرار داد.
نیکوس هاتزاکیس، دانشیار گروه شیمی دانشگاه کپنهاگ، میگوید: «صرفه جویی در این روش بیسابقه بوده، مواد، نیروی انسانی و انرژی بسیار اندکی مورد استفاده قرار میگیرد. حجمها آنقدر کوچک هستند که استفاده از مواد در این مقیاس را میتوان با استفاده از یک لیتر آب و یک کیلوگرم ماده به جای کل حجم آب در تمام اقیانوسها و کل جرم کوه اورست مقایسه کرد.»
مت جی مال از محققان دانشگاه هاروارد میگوید: «صرفهجویی بینهایت در زمان، انرژی و نیروی انسانی برای هر گونه توسعه مواد، سنتز ترکیبات و ارزیابی داروها از اهمیت اساسی برخوردار است».
این کار با همکاری گروه هاتزاکیس، دانشگاه کپنهاگ، و استفان ووگل، از دانشگاه جنوب دانمارک انجام شده است. این پروژه توسط کمک مالی مرکز تعالی بنیاد ویلوم پشتیبانی شده است.
این پروژه با همکاری افرادی از گروهها و تخصصهای مختلف است و آن را میتوان ماحصل همگرایی بیوشیمی مصنوعی، فناورینانو، سنتز DNA، شیمی ترکیبی، و حتی یادگیری ماشین، که یک شاخه از رشته هوش مصنوعی است، دانست.
نیکوس هاتزاکیس توضیح میدهد: «هیچ عنصر واحدی در این راهحل ما کاملاً جدید نیست، اما تمام این عناصر هرگز به این صورت یکپارچه ترکیب نشدهاند.»
این روش تنها در عرض هفت دقیقه نتایج را ارائه می دهد. پژوهشگران در این پروژه چندین همکاری صنعتی دارند، اما نمیدانند کدام شرکتها ممکن است بخواهند روش جدید پرتوان را پیادهسازی کنند.
نیکوس هاتزاکیس می گوید: «ما مجبور بودیم با چراغ خاموش حرکت کنیم، زیرا نمیخواستیم این ایده به جایی دیگر نشت پیدا کند. بنابراین، نمیتوانستیم با صنعت یا سایر محققانی که ممکن است از این روش در کاربردهای مختلف استفاده کنند، گفتگو کنیم.»