محققان نانوذراتی طراحی کردند که هم میتواند برای جلوگیری از مقاومت در برابر شیمیدرمانی استفاده شود و هم قابلیت ایمنیدرمانی دارد.
نانوذراتی با دو کارکرد؛ جلوگیری از مقاومت دارویی/ ایمنیدرمانی ضدسرطان
شیمیدرمانی دهها سال است که یک روش درمان موثر سرطان بوده است، اما مشقتها و مشکلاتی نیز با خود به همراه دارد. انکولوژیستها باید تعادل بین کشتن سلولهای سرطانی و آسیب رساندن به سلولهای سالم ایجاد کنند. سونگ لی، میگوید: «شیمیدرمانی میتواند کشتن سلولهای تومور را انجام دهد، اما محدودیتهای خود را دارد. سلولهای تومور میتوانند کارهای زیادی را برای زنده ماندن انجام دهند.»
آزمایشگاه لی در دانشگاه پیتسبورگ آموخته است که چگونه سلولهای سرطانی از یک مولکول کلیدی برای محافظت از خود در برابر شیمیدرمانی استفاده میکنند و راهی برای هدف قرار دادن مستقیم آن به دست آوردهاند.
در مقالهای که آنها منتشر کردهاند، محققان توضیح میدهند که چگونه نوعی نانوذرات را طراحی کردهاند که شیمیدرمانی و ایمونوتراپی را با هم انجام میدهد تا پروتئین بهنام XKR8 را مسدود کنند. موشهایی که این درمان دوگانه را دریافت کردهاند، تومورهای آنها بیشتر از موشهایی کنترل کوچک شده و طولانیتر زنده ماندهاند.
مکانیسم مراکز مقاومت در برابر شیمیدرمانی تومورها در فسفاتیدیلسرین لیپید یا PS قرار دارد. علاوه بر این، PS در سلولهای سالم در آپوپتوز یا مرگ سلولی نقش دارد. در شرایط عادی، هنگامیکه PS از داخل سلول به خارج حرکت میکند، سلول برای تخریب توسط سیستم ایمنی بدن مشخص میشود.
اما سلولهای سرطانی وقتی در معرض شیمیدرمانی قرار میگیرند، از این مکانیسم سو استفاده میکنند. سلولهای بازمانده PS را به سطح منتقل میکنند، اما به جای اینکه آنها را برای تخریب علامتگذاری کنند، PS در این مورد سیستم ایمنی بدن را از بین بردن آنها باز میدارد.
محققان دیگری سعی در ایجاد آنتیبادی در برابر PS دارند و برخی از داروهایی که لیپیدها را مهار میکنند در کارآزماییهای بالینی در ترکیب با سایر روشهای درمانی مورد مطالعه قرار میگیرند. اما از آنجا که PS در فرآیندهای مهم در سلولهای سالم نقش دارد، خطر عوارض جانبی جدی وجود دارد.
برای خاصتر کردن این روش درمانی، تیم لی میخواستند ببینند که آیا میتوانند این مکانیسم را در سلولهای سرطانی مهار کنند.
لی توضیح داد: «ما باید راهبردی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض PS داشته باشیم، در غیر این صورت، شما باید بفهمید که چگونه میتوانید تمام PS را خنثی کنید.»
برای این منظور، این تیم به XKR8 توجه کرد، مولکولی که تنظیم میکند که PS از داخل سلول به سطح منتقل شود. مطالعات ژندرمانی قبلی در ردههای سلولی نشان میدهد که XKR8 ممکن است یک هدف درمانی باشد و آزمایشهای اولیه توسط تیم لی از این یافتهها حمایت میکند.
لی گفت: «اگر میتوانید از چیزی برای مسدود کردن XKR8 استفاده کنید، وقتی شیمیدرمانی میکنیم، میتوانید بهطور موثری از وقوع مقاومت جلوگیری کنید.»
تیم وی RNA تداخل کوچک (siRNA) را ایجاد کرد که میتواند تولید پروتئین XKR8 را متوقف کند و روند مقاومت را قبل از شروع متوقف کند. وی گفت: «اکنون ما یک استراتژی برای مسدود کردن این فرآیند داریم.»