یک گروه تحقیقاتی چندرشتهای در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق به ساخت نوعی از نانولولههای کربنی شدهاند که میتوان از آن بهعنوان حسگری در شناسایی داروهای سرطان و دیگر عوامل تخریبکنندهی DNA موجود در سلولهای زنده استفاده کرد. این حسگرها که از نانولولههای کربنی پیچیدهشده در DNA ساخته شدهاند، قادر به شناسایی داروهای شیمیدرمانی؛ مانند سیسپلاتین و سموم محیطی و رادیکالهای آزاد تخریبکننده DNA هستند.
توانایی شناسایی عوامل سرطان در سلولهای زنده با استفاده از نانولولهها
یک گروه تحقیقاتی چندرشتهای در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق به ساخت نوعی از
نانولولههای کربنی شدهاند که میتوان از آن بهعنوان حسگری در شناسایی داروهای
سرطان و دیگر عوامل تخریبکنندهی “DNA” موجود در سلولهای زنده استفاده کرد. این
حسگرها که از نانولولههای کربنی پیچیدهشده در “DNA” ساخته شدهاند، قادر به شناسایی
داروهای شیمیدرمانی؛ مانند سیسپلاتین و سموم محیطی و رادیکالهای آزاد تخریبکننده
“DNA” هستند.
دکتر میخائیل استرانو (رئیس این گروه تحقیقاتی) میگوید: «ما حسگری ساختهایم
که میتواند با قرار گفتن در سلولهای زندهی سالم یا بدخیم، انواع مختلف
مولکولهایی را شناسایی کند که موجب تخریب “DNA” میشوند.»
چنین حسگرهایی میتوانند برای پایش بیماران شیمیدرمانی جهت اطمینان از اینکه
داروها به طور مؤثری به جنگ تومورها رفتهاند، بهکار رود. بسیاری از داروهای
شیمیدرمانی، متلاشیکنندهای قوی برای”DNA” بوده و منجر به عوارض جانبی متعددی میشوند
و بنابراین اطمینان از رسیدن این داروها به اهداف مورد نظر حائز اهمیت است. این
حسگر میتواند عوامل آلکیلاسیون “DNA” از جمله سیسپلاتین و نیز عوامل اکسیدکننده
از جمله رادیکالهای هیدروکسیل و پراکسید هیدروژن را شناسایی نماید.
در این فناوری جدید از خاصیت فلوئورسانس نانولولههای کربنی در نور نزدیک به
مادون قرمز استفاده شده است. در این محدوده از نور، پوست انسان فلوئورسانس
ندارد و بنابراین مشاهدهی روشنایی نانولولهها آسانتر خواهد شد. به علاوه
فلوئورسانس هر نانولوله به اتفاقاتی که بر روی سطح آن روی داده مانند اتصال
مولکولها به سطح نانولوله بستگی زیادی دارد.
هر نانولوله بهوسیلهی “DNA” پوشیدهشده و با عوامل تخریبکنندهی “DNA” که در
سلول وجود دارند، پیوند برقرار میکند. این برهمکنش بین “DNA” و عامل تخریبکنندهی
“DNA”، شدت و/یا طول موج نور فلوئورسانت ساطعشده بهوسیلهی نانولوله را تغیییر
میدهد. این عوامل علائم مختلفی را ایجاد مینمایند که اختصاصی و منحصربهفرد
بوده و میتوانند درشناسایی آنها مورد استفاده قرار گیرند. به علاوه این
پژوهشگران روشهای پردازش سیگنالی ابداع نمودهاند که میتوانند علائم اختصاصی
مولکولهای مختلف چسبیده به نانولولهها را از یکدیگر تفکیک نماید.
دکتر استرانو میگوید: ” ما میتوانیم بین انواع مختلف مولکولها بر حسب چگونگی
برهمکنش آنها تفاوت قائل شویم.” وی میافزاید: “در مطالعات آینده از حسگرهای
نانولولهای جدیدی برای مطالعه اثرات آنتیاکسیدانهای مختلفی مانند اجزای
موجود در چای سبز استفاده شده و روش استفاده مؤثرتر از داروهای شیمیدرمانی سمی
پیدا خواهد شد”.
این محققان نتایج خود را در مجلهی Nanotechnology Nature منتشر کردهاند.