کارسینوم سلول کبدی (“Hepatocellular carcinoma”) معمولترین سرطانی است که به کبد
حمله میکند. سالانه بیش از ۵۰۰ هزار نفر در سراسر دنیا به این بیماری دچار میشوند
که تمرکز آنها در کشورهای جنوب صحرای آفریقا و کشورهای آسیای جنوب شرقی است. بسیاری
از بیماران مبتلا به این نوع از سرطان در عرض ۶ ماه میمیرند.
مانع اصلی در درمان سرطان کبد عدم تشخیص زودهنگام آن است. با استفاده از روشهای
فعلی همچون فراصوت،CT و MRI تنها زمانی میتوان تومور را تشخیص داد که قطر آن به ۵
سانتیمتر رسیده باشد. در این زمان سرطان بسیار مهاجم بوده و در برابر شیمی درمانی
مقاومت بالای از خود نشان میدهد؛ همچنین جراحی آن نیز بسیار دشوار است.
حال گروهی از محققان دانشگاه براون روش نویدبخشی برای تشخیص زودهنگام این بیماری
ارائه کردهاند. این گروه از محققان توانستهاند با استفاده از نانوذرات طلای
روکششده با یک پلیمر باردار و روش تصویربرداری پراش اشعه ایکس تودههای
تومورمانندی به اندازه ۵ میلیمتر را در بررسیهای آزمایشگاهی شناسایی کنند. در این
کار برای اولین بار از یک فلز برای بهبود تصویربرداری پراش اشعه ایکس بهمنظور
تصویربرداری از تودههای تومورمانند استفاده شده است.
کریستوف رُز-پتروک استاد شیمی دانشگاه براون میگوید: «کاری که ما انجام میدهیم،
یک روش غربالگری نیست. اما در آزمایشهای معمولی روی افرادی که دارای فاکتورهای
ریسک هستند، میتوانیم از این روش برای دیدن تومورهایی به اندازه چند میلیمتر بهره
ببریم که از نظر اندازه ده برابر کوچکتر از تومورهای قابل تشخیص با روشهای دیگر
است».
این محققان از نانوذرات طلا به قطر ۱۰ و ۵۰ نانومتر استفاده کرده و در اطراف آنها
یک جفت روکش یک نانومتری پلیالکترولیتی به شکل حلقه ایجاد کردند. این روکش موجب
باردار شدن نانوذرات شده و شانس جذب آنها توسط سلولهای سرطانی را افزایش میدهد.
پس از جذب این نانوذرات توسط سلولهای سرطانی، از تصویربرداری پراش اشعه ایکس برای
تشخیص نانوذرات طلا درون این سلولهای بدخیم استفاده میشود. در بررسیهای
آزمایشگاهی نانوذرات جذب شده توسط سلولهای سرطانی تنها ۰۰۰۶/۰ درصد از حجم سلول را
تشکیل میدادند، با این حال مقدار این نانوذرات برای تشخیص این سلولها با استفاده
از تصویربرداری پراش اشعه ایکس کافی بود.
رُز-پتروک میگوید: «ما نشان دادهایم که حتی این مقدار کم از نانوذرات طلا برای
تشخیص سلولهای سرطانی کافی است».
جزئیات این کار در مجله Nano Letters منتشر شده است.
|