پایگاه خبری فناوری نانو ایرانآرشیو اخبار و مطالب - صفحه ۱۸ از ۸۷۸ - پایگاه خبری فناوری نانو ایران

شرکت دانش‌بنیان «نَفَس زیست فارمد» با بهره‌گیری از فرمولاسیون پیشرفته آهن داخل‌وریدی، موفق به تولید داروی تزریقی «فریک‌کربوکسی‌مالتوز» شده است؛ محصولی که با فراهمی زیستی بالا، عوارض گوارشی حداقلی و اثربخشی سریع، درمان کم‌خونی فقر آهن را در بیماران مزمن به شکلی هدفمند، بی‌خطر و مقرون‌به‌صرفه امکان‌پذیر کرده است.

گروه صنعتی بارز، یکی از پیشگامان صنایع لاستیک و تایر ایران، تایرهای حاوی نانوذرات تولید می‌کند که علاوه‌بر افزایش دوام و ایمنی، مصرف سوخت خودروها را نیز کاهش می‌دهد. این تایرها با بهره‌گیری از سیلیکا و دوده در مقیاس نانو و نوآوری در آمیزه‌های مختلف، مقاومت غلتشی کمتر و نفوذناپذیری بالاتری دارند. پروژه‌های تحقیق و توسعه این شرکت، شامل طراحی تایرهای الکتریکی و هیبریدی، کاهش وزن تایر و کاهش مصرف مواد اولیه پرهزینه است. استفاده از نانورس در اینرلاینرهای تایر رادیال باری نمونه‌ای از راهکارهای پیشرفته برای سبک‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر کردن محصولات است. این دستاوردها نه‌تنها کیفیت تایرها را ارتقا می‌دهد، بلکه نقش مؤثری در بهبود بازده سوخت، کاهش هزینه تولید و پاسخ به نیازهای بازار خودروهای پیشرفته دارد.

بازار جهانی فناوری نانو سلامت طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و پیش‌بینی می‌شود ارزش آن از ۳۴۴.۲۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به ۳۸۶.۰۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ برسد، که معادل نرخ رشد سالانه مرکب ۱۲.۱ درصد است. این رشد قابل توجه ناشی از پیشرفت‌های فناورانه در زمینه نانومواد و نانوپزشکی، حمایت‌های قانونی، سرمایه‌گذاری در پژوهش و توسعه و توسعه بیومواد نانوساختاری است.

در راستای تحقق سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و خودکفایی در تجهیزات پیشرفته، شبکه تبادل فناوری با همکاری ستاد توسعه فناوری نانو و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری فراخوان «سومین چالش ارتقای ستاپ آزمایشگاهی به تجهیزات تجاری» را منتشر کرد. این چالش ملی با هدف شناسایی و حمایت از طرح‌های فناورانه‌ای برگزار می‌شود که بتوانند ستاپ‌های آزمایشگاهی حاصل از پروژه‌های پژوهشی را به تجهیزات صنعتی، قابل عرضه در بازار و دارای ارزش اقتصادی تبدیل کنند. در این رویداد، محققان، فناوران، شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها دعوت می‌شوند تا با ثبت طرح‌های خود تا ۱۵ آذرماه ۱۴۰۴، از حمایت‌های فنی، مالی و تجاری‌سازی برخوردار شوند. این چالش، بستری برای پیوند میان پژوهش‌های دانشگاهی و بازار فناوری ایجاد کرده و مسیر تبدیل ایده‌های آزمایشگاهی به محصولات رقابت‌پذیر را هموار می‌کند.

در یکی از نمونه‌های موفق حمایت طرح «رینکست» از پروژه‌های فناورانه، شرکت کیمیا کالای رازی توانسته است با تکیه بر فناوری نانو، مکمل نوینی با نام لیپوکلسید (Lipocalcid) را توسعه دهد؛ محصولی که با بهره‌گیری از فناوری نانولیپوزومال، انقلابی در شیوه جذب کلسیم در بدن ایجاد کرده است. این مکمل نه‌تنها عوارض گوارشی رایج مکمل‌های معمولی کلسیم را از بین می‌برد، بلکه جذب کلسیم را تا ۱.۷ برابر افزایش داده و از تداخل دارویی با سایر املاح معدنی جلوگیری می‌کند.
پشتیبانی مالی و فنی طرح رینکست در مسیر توسعه این فناوری، زمینه را برای ورود محصول به بازار داخلی فراهم کرده است؛ محصولی که اکنون در دو فرم قرص برای بزرگسالان و شربت برای کودکان تولید و عرضه می‌شود و می‌تواند جایگزینی کارآمد برای نمونه‌های خارجی با قیمتی کمتر از نصف باشد.

با گسترش نقش فناوری نانو در اقتصاد دانش‌بنیان، تمرکز بسیاری از شرکت‌های فناور از توسعه محصول به موضوعات پیچیده‌تری همچون تأمین مالی برای توسعه‌ کسب‌وکار و توسعه بازار تغییر یافته است. با این حال، برخی از این شرکت‌ها هنوز از ابزارها و فرصت‌های جدید مالی بهره‌ کافی نمی‌برند. در همین راستا و هم‌زمان با شانزدهمین نمایشگاه فناوری نانو، برنامه‌ای با عنوان «روز تأمین مالی نانو» در روز سوم نمایشگاه (۱۳ آبان ۱۴۰۴) برگزار می‌شود تا بستری برای تعامل شرکت‌های نانویی با نهادهای مالی و سرمایه‌گذاران ایجاد شود. این رویداد شامل سخنرانی‌ها و پنل‌های تخصصی است که هدف آن، معرفی مسیرهای جدید تأمین مالی و کمک به رشد و بلوغ شرکت‌های فناور نانویی کشور عنوان شده است.

شرکت فولاد مبارکه اصفهان با اجرای پروژه‌ای مبتکرانه مبتنی بر فناوری نانو و با هدف بازیافت و ارزش‌آفرینی از پسماندهای صنعتی، موفق به دریافت جایزه جهانی استیلی ۲۰۲۵ در بخش «برتری در پایداری زیست‌محیطی» شد. در این پروژه که با همکاری شرکت دانش‌بنیان «فولاد اکسیر فدک» و حمایت ستاد توسعه فناوری نانو انجام شده است، لجن‌های صنعتی و پودرهای اکسیدی خطوط نورد به کنسانتره آهن باارزش تبدیل می‌شوند. این طرح بومی که از فناوری نانو، تابش UV و سیستم چرخه بسته آب بهره می‌برد، سالانه بیش از ۳۰ هزار تن پسماند را به ماده‌ای قابل بازیافت بدل می‌سازد. موفقیت فولاد مبارکه در این رقابت جهانی که به میزبانی انجمن جهانی فولاد (Worldsteel) برگزار شد، این شرکت را در کنار نام‌های بزرگی چون آرسلورمیتال، پوسکو و هیوندای استیل قرار داد و گامی مهم در جهت تثبیت جایگاه ایران در عرصه فناوری‌های سبز فولاد به‌شمار می‌رود.

شرکت لنت پارس به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده لنت ترمز دیسکی در خاورمیانه، امسال با دو دستاورد فناورانه در نمایشگاه فناوری نانو ۱۴۰۴ حضور می‌یابد. به گفته‌ محمدحسن آخوندیان، مدیر بازاریابی و فروش شرکت، این دو فناوری شامل پوشش نانویی سطح لنت و ترکیبات نانوساختار در ماده اصطکاکی هستند که به‌ترتیب به مرحله تولید صنعتی و آماده‌سازی نهایی رسیده‌اند. فناوری نانویی رنگ باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و کاهش هزینه فرآیند تولید شده و فناوری ترکیبات نانوساختار، پایداری عملکرد ترمز را در دماهای بالا افزایش می‌دهد. لنت پارس که بیش از ۶۰ درصد بازار داخلی را پوشش می‌دهد، با ظرفیت سالانه بیش از ۴۰ میلیون قطعه، قصد دارد با توسعه بازارهای صادراتی در حوزه اوراسیا، به مرجع منطقه‌ای تولید لنت ترمز نانویی تبدیل شود.

در یکی از پروژه‌های حمایت‌شده توسط ستاد توسعه فناوری نانو و میکرو، تیمی از محققان دانشگاه علوم پزشکی ایران موفق به تولید اسفنج ژلاتینی نوآورانه‌ای شده‌اند که همزمان سه عملکرد حیاتی در جراحی‌های دندان‌پزشکی را ارائه می‌دهد: توقف سریع خون‌ریزی، مهار رشد باکتری‌ها و تحریک بازسازی استخوان. این محصول با استفاده از نانوذرات نقره و نانوذرات استخوان‌ساز، نه‌تنها روند بهبودی بیماران را تسریع می‌کند، بلکه خطر عوارض پس از عمل را به حداقل می‌رساند. طراحی سبک، انعطاف‌پذیر و زیست‌سازگار اسفنج، استفاده راحت و ایمن برای پزشکان و بیماران را تضمین می‌کند. این راهکار نوآورانه، جایگزینی مقرون‌به‌صرفه و جامع برای محصولات هموستاتیک رایج به شمار می‌رود و می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات درمانی و رضایت بیماران کمک قابل توجهی کند.