شرکتهایی که برای تأمین سرمایه در گردش و تکمیل طرحهای توسعهای خود نیازمند منابع مالی هستند، اکنون میتوانند از ابزار جدید «اوراق توسعه فناوری» استفاده کنند. این اوراق با نرخ سود ۲۵ درصد و شرایط سادهتر نسبت به تسهیلات بانکی، فرصتی مناسب برای جذب سرمایه و تسریع اجرای پروژههای فناورانه فراهم میآورد.
شرکت جوراببافی پاپوش از تولید دستکش بافتنی ضدباکتریایی خبر داد؛ محصولی که برای کاهش انتقال آلودگیها و میکروبها در فعالیتهای روزمره طراحی شده است. دستها یکی از اصلیترین مسیرهای انتقال بیماری به چشم، دهان و پوست صورت هستند و در فصل سرما که استفاده از دستکش ضروری میشود، نبودِ لایههای محافظ به معنی انتقال راحتتر آلودگیهاست. دستکش جدید پاپوش با بهرهگیری از ساختارهای نانومقیاس در الیاف، امکان کاهش رشد باکتریها روی سطح پارچه و جلوگیری نسبی از انتشار آلودگی را فراهم میکند. این محصول با هدف پاسخ به نیازهای فصلی، بهبود بهداشت فردی و کمک به کنترل بیماریهای محیطی توسعه یافته است.
شرکت دانشبنیان پلاسما فناور جم مستقر در مرکز رشد دانشگاه شهید بهشتی با تکیه بر بیش از یک دهه تجربه تحقیقاتی، موفق به طراحی و ساخت دستگاه ایرانی «کرونا پرینت» شده است؛ سامانهای مبتنی بر فناوری پلاسما که امکان اصلاح و فعالسازی سطوح را در ابعاد نانومتری فراهم میکند. این دستگاه با توان پردازش رولهایی تا سه متر و سرعتی تا ۴۰۰ متر بر دقیقه، میتواند خواص کلیدی سطوح پلیمری و فلزی را بهبود دهد؛ از جمله افزایش چسبندگی، رنگپذیری، آبدوستی و ایجاد گروههای فعال شیمیایی روی سطح. کاربرد این فناوری در حوزههایی مانند چاپ، بستهبندی، تولید کامپوزیت و اصلاح منسوجات، نمونهای از نقش فزاینده پلاسما در صنایع پیشرفته کشور است. توسعه این دستگاه میتواند نیاز صنایع داخلی به تجهیزات وارداتی در حوزه اصلاح سطح و فرآیندهای نانومقیاس را کاهش دهد.
شرکت «هِمیمیکس بایوتکنالوجیز» (Hememics Biotechnologies) که بهعنوان یکی از توسعهدهندگان فناوریهای نوین سنجش زیستی مبتنی بر گرافن شناخته میشود، اعلام کرده است که پلتفرم پیشرفته خود با نام ایسَپ (ESAP™) یا سامانه الکتروستاتیک برای پروفایلسنجی آنالیتها، در یک نمایش عملکردی میدانی نزد شرکت «کنپرو ریسرچ» (KanPro Research, Inc.) با موفقیت تأیید شده است. این شرکت خدمات تحقیقاتی ـ تولیدی به رهبری دکتر فیلیپ گائو، از نامهای معتبر در حوزه پروتئینسازی و بیومصارف صنعتی به شمار میرود.
شرکت دانشبنیان نانومهندسی سطح ژیکان، بهعنوان یکی از spin-offهای موفق دانشگاه تهران، طی یک دهه فعالیت علمی و فناورانه توانسته است جایگاه خود را در حوزه طراحی و ساخت تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی تثبیت کند. این شرکت با توسعه دستگاههای نوآورانهای مانند دستگاه اندازهگیری زاویه تماس مجهز به هوش مصنوعی و نخستین سامانه تست سطوح یخگریز در جهان، نهتنها وابستگی مراکز پژوهشی کشور به نمونههای وارداتی را کاهش داده، بلکه مسیر صادرات تجهیزات نانومقیاس ایرانی را نیز هموار ساخته است. ژیکان از ۲۲ تا ۲۵ آذرماه با مجموعهای از محصولات و دستاوردهای خود در نمایشگاه ایرانساخت حضور دارد و علاقهمندان میتوانند از نزدیک با این فناوریها آشنا شوند.
شرکت فناوری خلأ کهربا موفق شده است نخستین میکروسکوپ تداخلی نور سفید از نوع لینیک را با آبجکتیو کاملاً بومی طراحی و تجاریسازی کند؛ تجهیزی پیشرفته با دقت عمودی پنج نانومتر که امکان اسکن و اندازهگیری سطوح در عمق چند ده میلیمتری را فراهم میکند. این دستاورد، وابستگی کشور به عدسیهای وارداتی گرانقیمت را برطرف کرده و زمینه استفاده گسترده از فناوریهای اندازهگیری نانومتری را در صنایع خودروسازی، نفت و نیرو، هوافضا و کنترل کیفیت صنعتی فراهم ساخته است.
.ستاد توسعه فناوریهای نانو و میکرو با همکاری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران، مجموعهای از فراخوانهای حمایتی هدفمند را با تمرکز بر شتابدهی به توسعه و تجاریسازی فناوریهای نوظهور در کشور آغاز کرده است؛ فراخوانی که از اول تا پایان آذرماه ۱۴۰۴، پژوهشگران، فناوران و شرکتهای دانشبنیان را در سه حوزه راهبردی حسگرهای خودتوان با ارسال بیسیم داده، آزمونهای تشخیص بر بالین (POCT) و حسگرهای صنعتی مبتنی بر MEMS مخاطب قرار میدهد. این برنامه حمایتی با اولویتدهی به طرحهای منجر به نمونه اولیه محصول، تولید دانش فنی بومی و تدوین نقشهراه تجاریسازی، بستر مناسبی برای عبور ایدهها از مرحله پژوهش به بازار فراهم میکند. در این فراخوان، پژوهشگران میتوانند از حمایتهای بلاعوض تا سقف ۷ میلیارد ریال و شرکتهای دانشبنیان از تسهیلات توسعه محصول تا سقف ۳۰ میلیارد ریال بهرهمند شوند. برخورداری از پشتیبان صنعتی و قابلیت ورود سریع به بازار، از امتیازات ویژه این برنامه حمایتی بهشمار میرود.
در تحولی مهم برای صنعت تولید ورقهای کارتن در هند، شرکت «گرافایت ایندیا» (Graphite India Limited) که یکی از قدیمیترین و بزرگترین تولیدکنندگان مواد گرافیتی در این کشور به شمار میرود، با شرکت «کیوورو» (Kivoro) ـ که بهعنوان یک شرکت منشعب از «گرافنئا» و نوآور در تولید افزودنیهای صنعتی مبتنی بر گرافن شناخته میشود ـ یک توافقنامه همکاری انحصاری در حوزه توزیع و تجاریسازی امضا کرد. هدف این همکاری، ورود فناوری افزودنی انتقال حرارت مبتنی بر گرافن به صنعت روبهرشد کاغذ و کارتن چندلایه در هند است.
گروه صنعتی شیشه کاوه با توسعه شیشههای کمگسیل مبتنی بر فناوری نانو، رویکرد تازهای برای مدیریت هوشمند انرژی در ساختمانها ارائه کرده است؛ رویکردی که با هدف کاهش چشمگیر اتلاف حرارت در زمستان و کنترل دریافت گرما در تابستان طراحی شده است. این شیشهها با بهرهگیری از پوششهای فوقنازک اکسیدی و لایههای نقره، توانایی بازتاب پرتوهای مادونقرمز و جلوگیری از تبادل حرارتی ناخواسته را دارند و در نتیجه، مصرف انرژی موردنیاز برای گرمایش و سرمایش را به حداقل میرسانند. استفاده از این فناوری نهتنها باعث ثبات دمای داخلی و افزایش آسایش حرارتی ساکنان میشود، بلکه به دلیل کاهش مصرف سوخت و انرژی الکتریکی، نقش مهمی در کاهش هزینههای خانوار و اثرات زیستمحیطی دارد. شیشههای تولیدشده توسط این شرکت، با عملکرد حرارتی بالا و قابلیت عبور مطلوب نور مرئی، بهعنوان یکی از کارآمدترین انتخابها برای ساختمانهای مدرن شناخته میشوند.
مسیر توسعه یک محصول نانویی از آزمایشگاه تا بازار، با چالشهای متعددی روبرو است، اما هیچکدام به اندازه «اثبات عملکرد در مقیاس نیمهصنعتی» سرنوشتساز نیستند. عبور از مرزهای پژوهش و توسعه آزمایشگاهی و قدم نهادن به عرصه تولید و بازار، همواره چالشی بزرگ برای نوآوران و شرکتهای نوپا بوده است. این «دره عبور از ایده به محصول»، که نیازمند سرمایه، زیرساخت و پشتیبانی تخصصی است، میتواند سرنوشت ایدههای ناب را رقم بزند. این مرحله، پل ضروری بین پژوهش و تولید است؛ جایی که یک فناوری، توانایی خود را برای کار در شرایط واقعیتر نشان میدهد و ریسک آن برای سرمایهگذاران و مشتریان آینده به طور قابل توجهی کاهش مییابد.