سولفورزدایی بهتر سوخت‌ها به کمک مواد نانوحفره‌ای

پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ایران به کمک مواد نانوحفره‌ای، موفق به جذب ترکیبات سولفوردار از محیط‌های نفتی شبیه‌سازی شده، شدند.

پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ایران به کمک مواد نانوحفره‌ای، موفق به جذب ترکیبات
سولفوردار از محیط‌های نفتی شبیه‌سازی شده، شدند.

دکتر منصور انبیاء، دانشیار دانشکده شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران در گفتگو با بخش
خبری سایت ستاد فناوری نانو گفت: «هدف ما در این تحقیق، جذب آلاینده‌ی دی بنزو
تیوفن روی مواد نانوحفره‌ای با استفاده از فرایند جذبی بوده‌است».

وی افزود: «برای این منظور، ترکیبات نانوحفره‌ایSBA-15 ، Al-SBA-15 وCMK-3 را سنتز
و شناسایی کردیم و آنها را در جذب دی بنزو تیوفن از محیط‌های نفتی شبیه‌سازی شده،
مورد استفاده قرار دادیم. نتایج، بهبود قابل ملاحظه‌ای را در میزان جذب و زمان
تعادل نسبت به جاذب‌های پیشین نشان داد. ترتیب میزان جذب دی بنزو تیوفن روی جاذب‌ها
به‌صورتCMK-3> Al-SBA-15> SBA-15 بود».

سرپرست آزمایشگاه تحقیقاتی مواد نانوحفره‌ای دانشگاه علم و صنعت ایران، ابراز داشت:
«امروزه پالایش برای کاهش سطح ترکیبات سولفوردار از سوخت‌های متداول بر فرایند
هیدرو دسولفوریزاسیون (HDS)، استوار است، اما دست‌یابی به سولفورزدایی بالا به
افزایش اندازه‌ی راکتورها و مقدار هیدروژن مصرفی نیازمند است. بنابراین تحقیقات
گسترده‌ای به‌وسیله‌ی محققان صورت گرفته است تا به یک فناوری برای به دست آوردن
سوختی با درصد گوگرد کم دست یابند. در این میان جذب گزینشی ترکیبات حاوی گوگرد، روی
مواد نانوحفره‌ای روش مطلوبی است. برای این منظور، در این تحقیق جاذبی با ویژگی‌های
جذبی بالا برای جذب بنزو تیوفن سنتز شده‌است که نسبت به جاذب‌های پیشین عملکرد
بهتری را نشان داده است».

گفتنی است که در این پژوهش به منظور مطالعه‌ی عملکرد مواد نانوحفره‌ای، دی بنزو
تیوفن حل شده در هگزان، به‌عنوان مدلی برای حذف ترکیبات حاوی سولفور در سوخت‌ها
استفاده شده‌است.

دکتر انبیاء درباره‌ی نتایج بررسی‌های صورت گرفته گفت: «ترکیب نانوحفره‌ای کربنی
CMK-3 به دلیل دارا بودن مساحت سطح ویژه‌ی بالا و حجم تخلخل بالا، عملکرد بهتری
برای جذب دارد. ترکیب نانوحفره‌ای Al-SBA-15 نیز به‌دلیل برهم‌کنش اسیدی- بازی
برونسد و لوری، جذب بیشتری در مقایسه باSBA-15 اصلاح نشده، نشان داده‌است».

شایان ذکر است در این تحقیق اثر پارامترهایی چون جرم جاذب، دما، pH و غیره، روی
میزان جذب، بررسی شده و مدل‌های سینتیکی جذب ارایه شده‌است. میزان جذب روی این
جاذب، بهبود نسبتاً بالایی را نسبت به جاذب‌های پیشین نشان داده‌است.

محقق طرح در پایان ابراز داشت: «با توجه به مزایای استفاده از فرایند جذبی به کمک
مواد متخلخل، از جمله اقتصادی بودن فرایند سنتز جاذب، بازیافت مواد جذب شده، سینتیک
جذب مطلوب و امکان طراحی ساختار جاذب طی سنتز آن، روش جذبی یک روش موثر برای
تصفیه‌ی پساب صنایع مختلف، مطرح است. بنابراین می‌توان این مواد را در برج‌های جذب
به صورت بسترهای متخلخل و یا در قالب یک نانوفیلتر مورد استفاده قرار داد».

جزئیات این تحقیق -که در قالب پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد خانم زهرا پروین در
آزمایشگاه تحقیقاتی مواد نانوحفره‌ای دانشکده شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران با
راهنمایی دکتر منصور انبیاء انجام شده‌است- در مجله‌ی Chemical Engineering
Research and Design (جلد ۸۹، صفحات ۶۴۷-۶۴۱، سال ۲۰۱۱) منتشر شده‌است.