ایجاد نانوساختارهای پیچیده با تقارن چرخشی بالا

پژوهشگران دانشگاه نورث وسترن در آمریکا روش جدیدی برای تولید نانوساختار ارائه کردند با این روش می‌توان الگوهای نانومتری را با تقارن بالا در مقادیر انبوه ایجاد کرد. این گروه تحقیقاتی معتقد است روش آنها می‌تواند تقارن چرخشی تا ۳۶ برابر را ایجاد کند چیزی که در طبیعت مشابه آن دیده نمی‌شود. چنین فناوری کاربردهای متعددی خواهد شد برای مثال می‌توان در تولید بلورهای فتونیک با باندگپ کامل از این فناوری استفاده کرد.

پژوهشگران دانشگاه نورث وسترن در آمریکا
روش جدیدی برای تولید نانوساختار ارائه کردند با این روش می‌توان الگوهای
نانومتری را با تقارن بالا در مقادیر انبوه ایجاد کرد. این گروه تحقیقاتی
معتقد است روش آنها می‌تواند تقارن چرخشی تا ۳۶ برابر را ایجاد کند چیزی که
در طبیعت مشابه آن دیده نمی‌شود. چنین فناوری کاربردهای متعددی خواهد شد
برای مثال می‌توان در تولید بلورهای فتونیک با باندگپ کامل از این فناوری
استفاده کرد

تا دهه ۱۹۸۰ تصور بر این بود که وجود الگوهای تکراری شرط لازم برای ساخت یک
بلور است اما در سال ۱۹۸۴ مشخص شد که شبه بلورها نیز وجود دارند این
ساختارها دارای نظم اتمی بوده اما ساختارهای دوره‌ای ندارند. این کشف زمانی
اتفاق افتاد که دانیل شخمن در حین مطالعه آلیاژ منگنز-آلومینیوم دریافت که
اتم‌های موجود در بلورهای این ماده به‌صورت بیست وجهی قرار دارند، این اتم‌ها
بدون این که تکرار شده باشند دارای تقارن چرخشی بودند.

 

 
 
به سیستمی که بعد از ۳۶۰/n درجه چرخش به
حالت اول برگردد سیستم دارای تقارن چرخشی n برابر گفته می‌شود. بنابراین
سیستم ۱۰ برابر چرخشی بعد از ۳۶۰/۱۰=۶۰ چرخش دوباره به موقعیت اول خود باز
می‌گردد. دانیل شخمن فرض کردند که تنها تقارن چرخشی ۱-، ۲-، ۳-، ۴-، ۵- یا
۶- برابر می‌تواند وجود داشته باشد. اکنون دانشمندان صدها شبه بلور مختلف
را کشف کرده‌اند که دارای تقارن چرخشی ۲، ۳ و ۵ برابر هستند همچنین
ساختارهایی ۸، ۱۰ و ۱۲ برابر نیز دیده شده است چیزی که پیش از این به عنوان
تقارن چرخشی ممنوع قلمداد می‌شده است.

اخیرا یک تیم تحقیقاتی با استفاده از روش نانولیتوگرافی موفق به ایجاد
نانوساختارهای شبه بلوری با تقارن چرخشی ۳۶ برابر شده است. این نوع
نانولیتوگرافی که به موری شهرت دارد از تداخل الگوهای تکراری در زاویه‌ای
ویژه ایجاد می‌شوند. اودام از محققان این پروژه می‌گوید ما موفق به ایجاد
نانوالگوهایی با تقارن چرخشی بسیار بالا شدیم که پیش از این دیده نشده بود.
ما این الگوها را روی یک ماده مقاوم در برابر پرتو ایجاد کرده و سپس این
الگو موری را به مواد مختلف از سیلیکون گرفته تا فلز منتقل کردیم. با این
روش می‌توان انعکاس‌دهنده‌های امواج در جهت مناسب و یا الکترودها را تولید
کنیم. تولید سلول‌های فتوولتائیک، یکی از حوزه‌هایی است که می‌تواند از این
فناوری بهره‌مند شود.

نتایج این تحقیق در نشریهNano Letters به چاپ رسیده است.