دانشمندان به‌تازگی سیالات متخلخلی ساخته‌اند که می‌تواند برای جداسازی کارآمد گازها استفاده شود. نانوذرات با قابلیت جداسازی مولکول‌های گازی با اندازه‌های مختلف، به‌صورت کاملا توزیع شده در یک حلال قرار می‌گیرند. این سیال‌های متخلخل ممکن است درون غشاها به‌کار رفته تا بتوان از آن برای جداسازی پروپن از مخلوط گازها استفاده کرد. این فناوری را می‌توان جایگزین تقطیر کرد که فرایندی با مصرف انرژی بالا است.
به گفته روابط عمومی شرکت توسعه صنایع نفت و گاز سرو، در سال گذشته بیش از ۲۰۰۰ تن از نانوکاتالیست‌های این شرکت توسط مجتمع‌های پتروشیمی، پالایشی و فولادی کشور خریداری شده که این حاکی از اعتماد صنایع کشور به محصولات دانشبنیان داخلی است.
یکی از مشکلات رایج در صنعت نفت، ته‌نشینی مواد آلی سنگین مانند آسفالتین روی سنگ مخزن، درون چاه‌های تولید، لوله‌های انتقال و مخازن ذخیره است. این مشکل توسط یکی از شرکت های فعال در حوزه فناوری نانو رفع شده است.
استفاده از محصول نانواکتیو (nanoActiv) در مخازن مختلف موجب افزایش کارایی استخراج نفت و گاز شده است. این افزودنی حاوی نانوذرات بوده و از آن برای بهبود کارایی استخراج نفت از مخازن استفاده می‌شود. نیسان کمیکال پیش از این پتنت مربوط به این فناوری را به ثبت رسانده است.
ابزارهای مسدودکننده درون چاهی موسوم به پَکر توسط یک شرکت دانشبنیان ساخته شده و در حال حاضر در چاه‌های نفت جنوب کشور مورداستفاده قرار می‌گیرد. با اعمال تحریم‌ها علیه کشور و خروج شرکت‌های نفتی خارجی از ایران، محدودیت‌هایی در استفاده از این ابزارها وجود داشت که توسعه این پکرهای تقویت شده با فناوری‌نانو به تسریع فرآیند تعمیر چاه‌های نفت کمک کرده و مانع خروج ارز از کشور می‌شود.
برای جلوگیری از رسوب آسفالتین موجود در نفت خام، شرکت بهره افزایان زاگرس افزودنی حاوی نانوذرات اکسید آهن تولید کرده است که می‌تواند ارزش افزوده تولید نفت را افزایش دهد. در حال حاضر افزودنی‌های بازدارنده آسفالتین با قیمت بالایی از خارج از کشور تامین می‌شوند.
شرکت توسعه صنایع نفت و گاز سرو موفق به تامین بخشی از کاتالیست مورد نیاز در صنایع داخلی شده است. این شرکت با وجود رقبای خارجی که در شرایط تحریم نیز محصولات خود را در بازار ایران به فروش می‌رسانند، توانسته است کاتالیست‌های نانویی خود را به صنایع داخل کشور عرضه کند.
در رویدادی با عنوان «یک چالش یک راهکار»، تفاهم‌نامه همکاری میان شرکت‌های بهره‌برداری نفت و گاز شرق، شرکت انتقال گاز ایران، مجتمع گاز پارس جنوبی و شرکت نفت فلات قاره و چند شرکت نانویی برای حل چالش‌های خوردگی صنعت نفت با استفاده از فناوری‌نانو امضاء شد.
محققان سریلانکایی موفق به ساخت نانوجاذبی برای جمع‌آوری نفت از آب شدند. ماده اولیه این جاذب از کارخانه‌های نساجی سریلانکا تامین می‌شود که با استفاده از فناوری‌نانو تبدیل به جاذب با کارایی بالا می‌شود.
شرکت سیالات حفاری پارس در دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی فناوری نانو از دو محصول نانوسیال حفاری رونمایی کرد. این نانوسیال با حذف نمک بازدارنده، علاوه بر بهبود روند حفاری به کاهش هزینه تصفیه پسماند و مسائل زیست‌محیطی نیز کمک می‌کند.