دکتر وحید صفری فرد، از اساتید دانشگاه علم و صنعت، به تشریح دلایل اعطای جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ به پروفسور عمر یاغی پرداخت و دستاوردها و پیوندهای علمی او با جهان اسلام را تحلیل کرد.
نوبل شیمی ۲۰۲۵ به پیشگامان «چارچوبهای آلیـفلزی» رسید؛ دستاوردی در مرز نانو و طراحی مولکولی
در مراسم امسال جایزه نوبل شیمی، سه دانشمند از ژاپن، استرالیا و آمریکا به دلیل توسعه «چارچوبهای آلیـفلزی» (MOFs) بهعنوان یکی از بنیادیترین دستاوردهای نانوشیمی و علم مواد، برنده این جایزه شدند. این ساختارهای نوآورانه با شبکههای بلوری منظم و حفرههای نانومقیاس، مسیر تازهای برای ذخیرهسازی گازها، جذب دیاکسیدکربن، تصفیه آب و حتی برداشت رطوبت از هوا گشودهاند. پژوهشهای آنها طی دو دهه اخیر، زمینهساز شکلگیری شاخهای پویا در فناوری نانو شده است که هم در انرژیهای پاک و هم در محیطزیست، کاربردهای گستردهای دارد. لازم به ذکر است عمر مونس یاغی یکی از برندگان نوبل شیمی امسال، در سال ۲۰۱۵ برنده جایزه مصطفی بوده است.
استفاده از پوست سیبزمینی برای تولید نانومواد / هدف: حذف سموم و آلایندهها از آب
محققان با استفاده از پوست سیبزمینی نقاط کوانتومی کربنی تولید کردند، این نقاط برای حذف آلایندههایی نظیر سموم دفع آفات و رنگها از آب قابل استفاده هستند.
چه صنایعی بیشترین استفاده را از نقاط کوانتومی (نانوماده برنده جایزه نوبل) خواهد داشت؟
با توجه به اهدا جایزه نوبل به سه دانشمندی که روی سنتز و توسعه نقاط کوانتومی کارکردند، این نانوماده طی سالهای آتی توجه بیشتری را به خود جلب خواهد و پژوهشهای بیشتری روی این نانومواد صورت خواهد گرفت. از سوی دیگر، تداوم این تحقیقات مسیر تجاری سازی و ورود به صنعت را برای نقاط کوانتومی تسهیل میکند. اما چه صنایعی بیشترین سهم را از نقاط کوانتومی خواهند داشت؟ جواب این سوال برای شرکتها و کارآفرینان مهم است و می تواند در تشخیص روندهای آتی صنعت به آنها کمک شایانی نماید.
جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۳ به تحقیقات در حوزه «نقاط کوانتومی» رسید
مونگ باوندی از موسسه فناوری ماساچوست آمریکا، لوییس بروس از دانشگاه کلمبیا و آلکسی اکیموف از شرکت نانو کریستال تکنولوژی که روی سنتز و توسعه نقاط کوانتومی کار میکنند، به دلیل دستاوردهای خود در این حوزه، موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۳ شدند. مونگ باوندی متولد ۱۹۶۱ شیمیدان آمریکایی است که اصالتی فرانسوی-تونسی دارد. لوییس براوس شیمیدان ۷۹ ساله آمریکایی و کاشف نانوکریستال های نیمه هادی کلوئیدی معروف به نقاط کوانتومی است. الکسی اسکیموف نیز یک فیزیکدان روسی متولد ۱۹۴۵ میلادی است.