در شانزدهمین نمایشگاه بینالمللی فناوری نانو، یکی از فناوریهایی که بیش از همه نگاه بازدیدکنندگان و متخصصان را به خود جلب کرد، دستگاهی بود که مرز میان علم سطح و هوش مصنوعی را درنوردیده است؛ دستگاهی ایرانی برای اندازهگیری زاویه تماس و کشش سطحی مواد، با دقتی نانومقیاس و مجهز به ماژول پردازش هوش مصنوعی. این محصول که توسط شرکت «نانو مهندسی سطح ژیکان» طراحی و ساخته شده، نقطهی عطفی در بومیسازی تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی و ارتقای توان فناورانه کشور به شمار میرود.
با پیشرفت علم و فناوری، امید به یافتن روشهای مؤثرتر و کمهزینهتر برای درمان سرطان روزبهروز پررنگتر میشود. یکی از فناوریهای نوینی که توجه پژوهشگران را جلب کرده، نانوژنراتورهای تریبوالکتریک یا TENG است؛ ابزارهایی کوچک و انعطافپذیر که میتوانند انرژی مکانیکی روزمره مانند حرکت بدن را به الکتریسیته تبدیل کنند. پژوهشی تازه از دانشگاه تهران نشان میدهد این فناوری میتواند در درمانهای الکتریکی سرطان نقشی کلیدی ایفا کند. دستگاههای رایج برای این درمانها اغلب گران و بزرگ هستند، اما نانوژنراتورها میتوانند جایگزینی ارزانتر و قابلحمل باشند. گرچه توان تولیدی این ابزارها محدود است و نمیتوانند در همه شرایط جایگزین تجهیزات بیمارستانی شوند، اما در درمانهای سرپایی یا خانگی، چشماندازی تازه برای بیماران و پزشکان فراهم میکنند. چنین دستاوردی میتواند گام مهمی در دسترسپذیر کردن درمان سرطان در سراسر جهان باشد.
با همکاری محققانی از دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه تهران و دانشگاه کالج دوبلین، به بررسی چگونگی طراحی نانوژنراتورهای تریبوالکتریک پرداختند که میتواند روی باکتریها تاثیرگذار باشد.
پژوهشگران دانشگاه تهران و دانشگاه علوم و فناوری چین با تمرکز بر نانوساختارهای مکسین، دستاورد جالبی در حسگری و زیستحسگری الکتروشیمیایی-لومینسانس (ECL) ایجاد کردهاند. این گروه تحقیقاتی با بهرهگیری از خواص منحصربهفرد مکسینها، موفق به توسعه حسگرهایی فوقحساس شدهاند که توانایی تشخیص بیومارکرها را با دقت بالا و سرعت قابل توجه ارائه میدهند و افق تازهای در تحلیل نتایج تستهای پزشکی گشودهاست.
در راستای حمایت از پروژههای محصولمحور در حوزه فناوری نانو، یکی از پروژههای تحقیقاتی در دانشگاه تهران به ساخت نمونه اولیه رسیده است. پژوهشگران موسسه بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو، موفق به تولید میکروحبابهای لیپیدی بهعنوان ماده حاجب اختصاصی در سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی شدند؛ محصولی که با افزایش چشمگیر کنتراست تصاویر، امکان تشخیص دقیقتر بیماریها را فراهم میکند.
پژوهشگر دانشگاه تهران موفق به توسعه نسل جدیدی از الکتروکاتالیستهای کربنی شد که میتوانند نقشی کلیدی در تولید انرژی پاک و ذخیرهسازی آن ایفا کنند.
یکی از پروژههای تحقیقاتی اخیر در حوزه انرژیهای نو، به ساخت و بررسی عملکرد الکتروکاتالیستهای سهبعدی کربنی پرداخته که از چارچوبهای فلزی-آلی چندگانه مشتق شدهاند. این پژوهش، در قالب رساله دکتری سیدعلی موسوی و با راهنمایی دکتر مهدی مهرپویا، در دانشگاه تهران انجام شده است.
کتاب «کاتالیستهای نانوساختار، سنتز و تعیین مشخصات»، با موضوع بررسی نانوکاتالیستهای پیشرفته، تألیف دکتر محمد حقیقی و دکتر رضا خوشبین، در جشنواره پژوهش و فناوری، برگزیده شد.
محققان دانشگاه تهران موفق به تولید کیت تشخیص «تب برفکی» با فناوری «کریسپر» در مقیاس آزمایشگاهی شدند.
کارگاه ترابرد گرما در مقیاس نانو با حضور متخصصانی از ایران و قزاقستان در آذر ماه برگزار می شود. مهلت ثبتنام تا تاریخ ۱۸ آبان ۱۴۰۳ ( ۸ نوامبر ۲۰۲۴) میباشد.