محققان دانشگاه نیومکزیکو دریافتند که نوعی از نانوذرات از جنس یک فلز خاکی نادر در مواد کنتراست MRI می‌تواند به بافت کلیه نفوذ کند.
نانوذرات گادولینیوم در کلیه برخی بیماران بعد از MRI دیده می‌شود
پزشکان به طور معمول تزریق مواد حاوی گادولینیوم را برای تقویت اسکن MRI تجویز می‌کنند، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نانوذرات این فلز به سلول‌های کلیوی نفوذ می‌کند که گاهی اوقات باعث ایجاد عوارض جانبی شدید می‌شود.
گادولینیوم، عنصری که عملکرد بیولوژیکی ندارد، می‌تواند باعث فیبروز سیستمیک نفروژنیک شود، که یک بیماری دردناک شود که بر پوست و اندام‌ها تأثیر می‌گذارد و اغلب کشنده است.
در یک مطالعه جدید که در گزارش‌های علمی منتشر شده است، تیمی به سرپرستی برنت واگنر، با استفاده از میکروسکوپ الکترونی اقدام به بررسی ذخایر ریز گادولینیوم در کلیه افرادی کرده بود که به آن‌ها از عوامل کنتراست‌دهنده تزریق شده بود. آن‌ها مقادیری از این ذرات گادولینیوم را در کلیه افراد مشاهده کردند. واگنر گفت: «اینها نانوذرات هستند که در داخل این سلول‌ها تشکیل می‌شوند.»
وی گفت که عوامل کنتراست مبتنی بر گادولینیوم برای اولین‌بار در دهه ۱۹۹۰ معرفی شدند زیرا مطالعات MRI روتین‌تر شد. گادولینیوم با میدان مغناطیسی قدرتمند یک اسکنر MRI تراز می‌شود و تصاویر واضح‌تری را ایجاد می‌کند، اما به دلیل سمیت آن، این فلز باید محکم به مولکول‌های کلاتین متصل شود تا بتواند از طریق کلیه‌ها فیلتر شده و از بین برود.
اما محققان دریافتند که برخی از اتم‌های گادولینیوم می‌توانند از مواد کنتراست به کلیه‌ها و سایر بافت‌ها نفوذ کنند. وی گفت که این اثر در هر دو نمونه جوندگان و انسانی یافت شد.
واگنر گفت عوامل کنتراست حاوی گادولینیوم در حدود ۵۰ ٪ از اسکن‌های MRI استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد که احتمال ابتلا به بیماری با قرار گرفتن در معرض بیشتر در برابر ماده کنتراست و رسوبات گادولینیوم در بافت‌ها افزایش می‌یابد. وی گفت هنوز مشخص نیست که چگونه برخی از گادولینیوم از مولکول‌های کلات جدا می‌شوند.
واگنر، که به عنوان مدیر انستیتوی کلیه نیومکزیکو و رئیس بخش کلیه برای سیستم مراقبت‌های بهداشتی نیومکزیکو فعالیت می‌کند، گفت: «سوال بزرگ این است که چگونه این عامل کنتراست، گادولینیوم را آزاد کرده و وارد سلول می‌کنند.»
واگنر ضمن ابراز نگرانی در مورد استفاده گسترده از عوامل کنتراست مبتنی بر گادولینیوم گفت که تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از پزشکان ممکن است از خطرات آن آگاه نباشند. نگرانی اضافی این است که به نظر می‌رسد گادولینیوم راه خود را به محیط زیست می‌رساند. وی گفت، از آنجا که ماده کنتراست MRI از طریق ادرار دفع می‌شود، آن را به سیستم فاضلاب می‌رساند، اما کارخانه‌های تصفیه فاضلاب برای از بین بردن آن مجهز نیستند.
سطح گادولینیوم در خلیج سانفرانسیسکو بیست برابر شده است و در آلمان گادولینیوم در نوشابه‌های ساخته شده از آب شیر قابل تشخیص است. وی گفت که همین پدیده در نیومکزیکو مشهود است.
