چهار شرکت کیمیا کالای رازی، نیک‌آسا فارمد، تریتا داروی آرتا و سیمرغ داروی عطار از جمله تولیدکنندگان مکمل‌های دارویی و تغذیه‌ای نانویی هستند که محصولات متعددی از آن‌ها در بازار عرضه شده است.
چه مکمل‌های دارویی و تغذیه‌ای نانویی ایرانی داریم؟
شرکت داروسازی سیمرغ داروی عطار یکی از شرکت‌های فعال در حوزه داروهای گیاهی است که محصولات متعددی را تولید و به بازار عرضه کرده است. این شرکت در لیست محصولات خود، نانومحصولاتی از جمله ساشه آهن ۷ میلی‌گرم، کپسول آهن ۷ میلی‌گرم حاوی آهن نانولیپوزومال و ویتامین C، قطره آهن ۷ میلی‌گرم، قطره آهن ۱۵ میلی‌گرم حاوی آهن نانولیپوزومال، ویتامین A، ویتامین D و روی و شربت مولتی ویتامین مینرال را دارد.
سیاهی دندان، ایجاد مشکلات گوارشی و یبوست از جمله عوارض ناخواسته قطرههای آهن رایج در بازار است. این شرکت در محصول جدید خود از ساختاری به نام آهن لیپوزومال استفاده کرده‌است. در این محصول که با نام تجاری فروزومال وارد بازار شده است، آهن درون غشاء فسفولیپیدی محاط شده است که از تماس با دندان جلوگیری می‌کند در نهایت سیاهی دندان رخ نمی‌دهد. از آنجایی که در این محصول آهن درون ساختار فسفولیپیدی محصور شده، در بدن واکنش ناخواسته نمی‌دهد، به خوبی جذب شده و طعم بد نمی‌دهد. در واقع ساختار نانویی موجب شده تا این قطره آهن مشکلات قطرههای رایج را نداشته باشد.
تریتا داروی آرتا قطره آهن ۱۰ میلی گرم حاوی آهن نانولیپوزومال، شربت آهن ۴ میلی گرم و اکسید روی ۵/۳ میلی گرم، شربت روی ۱۰ میلی‌گرم حاوی نانواشیاء اکسید روی انکپسوله شده با اسید چرب، سافت ژل روی ۱۰ میلی گرم حاوی نانواشیاء اکسید روی انکپسوله شده با اسید چرب و شربت آهن ۱۰ میلی‌گرم حاوی آهن نانولیپوزومال را تولید کرده است.
شرکت کیمیاکالای رازی کپسول مکمل زینک ۱۰ میلی‌گرم حاوی نانوذرات اکسید روی انکپسوله شده با اسید چرب، ویتامین Cو ویتامین B Complex، سوسپانسیون مکمل آهن۱۵ و ۲۰ میلی گرم حاوی نانولیپوزوم ترکیبات آهن دار، فولیک اسید و ویتامین B12، سوسپانسیون مکمل کلسیم ۲۵۰ میلی گرم حاوی نانواشیاء هیدروکسی آپاتیت، لسیتین، منیزیم، روی و ویتامین D3 و سوسپانسیون حاوی نانولیپوزوم ترکیبات آهن دار را تولید کرده است.
شرکت نیک آسا فارمد برخی مکمل‌های دارویی و تقویتی آهن‌دار بر پایه فناوری نانو را تولید کرده است. با کاهش ابعاد ذرات سازنده دارو، مساحت سطحی دارو افزایش می‌یابد که این موضوع موجب افزایش سرعت حل شدن دارو و در ادامه باعث افزایش ذرات حل شده در محیط محلول می‌شود. از آنجایی که داروها در روده جذب می‌شوند، باید در محیط روده دارو به‌خوبی حل شود اما ۷۰ درصد داروهای موجود در بازار مشکل انحلال دارند. از این‌رو با کاهش ابعاد ذرات دارو، توان انحلال افزایش می‌یابد و این موضوع به جذب بهتر دارو در روده کمک شایانی می‌کند. در برخی داروها، به‌دلیل انحلال کم، تکرارپذیری و اثربخشی نیز کم می‌شود به‌طوری‌که دارو از فردی به فرد دیگر ممکن است اثربخشی متفاوتی داشته باشد که با کاهش ابعاد ذرات دارو می‌توان انحلال را افزایش داد و در نتیجه تکرارپذیری نیز بهبود چشمگیری پیدا می‌کند.
