در جهان امروز، فیلترهای هوای با کارایی بالا (HEPA) از عناصر حیاتی در حفظ سلامت انسان و پایداری محیطهای صنعتی و پزشکی محسوب میشوند. از اتاقهای عمل و دستگاههای تنفسی گرفته تا صنایع خودرویی، داروسازی و اتاقهای تمیز، نیاز به فیلترهایی با بازده بالا، عمر طولانی و ایمنی زیستی روبهافزایش است. در این میان، شرکت فناوران نانومقیاس (FNM) با تکیه بر دو دهه تجربه تخصصی در زمینه نانوالیاف و فناوری الکتروریسی، موفق به تولید فیلترهای HEPA مبتنی بر نانوالیاف شده است؛ محصولی که عملکردی فراتر از نمونههای ملتبلون و الیاف شیشهای دارد. این فناوری با کاهش افت فشار، افزایش راندمان فیلتراسیون و پایداری بالا در شرایط کاری متنوع، گامی مهم در بومیسازی تولید فیلترهای هوای پیشرفته و کاهش وابستگی فناورانه کشور به شمار میرود.
نسل تازه فیلترهای HEPA با فناوری نانوالیاف ایرانی؛ هوای پاکتر، مصرف انرژی کمتر
فناوری نانوالیاف؛ قلب تپنده فیلترهای نوین
فیلترهای HEPA نقشی کلیدی در حفظ کیفیت هوا در صنایع مختلف از جمله تجهیزات پزشکی، اتاقهای تمیز، صنایع خودرویی و خانگی دارند. با این حال، فناوریهای متداول مانند ملتبلون یا الیاف شیشهای با چالشهایی چون افت فشار بالا، شکنندگی، طول عمر کم و مشکلات زیستسازگاری روبهرو هستند.
شرکت فناوران نانومقیاس با بهرهگیری از فناوری الکتروریسی و طراحی نانوالیاف پلیمری با قطر کمتر از یکدهم میکرون، توانسته فیلترهایی تولید کند که ضمن دستیابی به راندمان بالا در کلاس HEPA، افت فشار بسیار پایینی نیز ایجاد میکنند. این ویژگی باعث میشود سیستمهای تهویه و تصفیه هوا انرژی کمتری مصرف کنند و در نتیجه هزینه بهرهبرداری کاهش یابد.
عملکرد فنی برتر نسبت به فیلترهای رایج
در فیلترهای نانوالیافی جدید، مورفولوژی ساختار و یکنواختی سطح الیاف به گونهای طراحی شده است که ذرات بسیار ریزتر از ۰٫۳ میکرون نیز به دام میافتند. ترکیب این نانوالیاف با زیرلایههای مقاوم، ساختاری مستحکم و منعطف ایجاد کرده که در برابر پارگی، رطوبت و تغییرات محیطی مقاوم است.
برخلاف فیلترهای الیاف شیشهای، این محصول فاقد ذرات خطرناک بوده و برای سلامت انسان بیضرر است؛ ازاینرو برای استفاده در تجهیزات پزشکی، اتاقهای عمل، دستگاههای تنفسی و صنایع حساس دارویی و غذایی کاملاً مناسب است. همچنین، طراحی چندلایه و امکان سفارشیسازی ساختار، سبب شده این فیلترها علاوه بر برتری فنی، از نظر اقتصادی نیز گزینهای جذاب برای جایگزینی محصولات وارداتی باشند.
قابلیت حذف ذرات آلاینده تا مقیاس نانومتر
با نانومقیاس شدن الیاف، مکانیسمهای متعددی برای به دام انداختن ذرات فعال میشوند. این فیلترها توانایی حذف ذرات آلاینده، گردوغبار، ذرات آلرژیزا، میکروبها و حتی ویروسها تا ابعاد ۰٫۱ میکرون را دارند. چنین راندمان بالایی در جذب، مطابق با استاندارد HEPA، تضمین میکند که حتی در محیطهای بسیار حساس مانند داروسازیها و بیمارستانها، هوای پاک و ایمن در گردش باشد.
این ویژگی در عین حال به کاهش بار میکروبی و افزایش کیفیت تولید در خطوط صنعتی حساس منجر میشود؛ مزیتی که بهویژه برای صنایع الکترونیک، نیمههادی و تجهیزات دقیق نیز اهمیت فراوان دارد.
طول عمر بالا و بهرهوری انرژی
یکی از چالشهای اصلی فیلترهای متداول، افت سریع کارایی در اثر تجمع ذرات و کاهش جریان هوا است. در مقابل، فیلترهای نانوالیافی تولیدشده توسط فناوران نانومقیاس، به دلیل سطح ویژه بالا و توزیع یکنواخت الیاف، دارای طول عمر قابلتوجهی هستند و افت فشار کمتری در طول زمان نشان میدهند. این ویژگی منجر به کاهش نیاز به تعویض مکرر فیلتر و صرفهجویی در هزینههای نگهداری میشود.
در سیستمهای تهویه صنعتی، کاهش افت فشار بهطور مستقیم به کاهش مصرف انرژی میانجامد؛ عاملی که در مقیاس ملی میتواند تأثیر چشمگیری در بهرهوری انرژی و کاهش انتشار آلایندههای زیستمحیطی داشته باشد.
بومیسازی تولید فیلترهای راهبردی
فیلترهای HEPA از مواد راهبردی در حوزههای سلامت، دفاع و صنایع پیشرفته محسوب میشوند، زیرا نقش حیاتی در حذف ذرات میکروسکوپی و حفظ محیطهای پاک دارند. تولید داخلی این فیلترها بهوسیلهی فناوران نانومقیاس، وابستگی فناورانه کشور را کاهش داده و امنیت زیستی و صنعتی ایران را تقویت کرده است.
در شرایطی که بازار جهانی تجهیزات تصفیه هوا رشد سریعی را تجربه میکند، ورود فناوری نانوالیاف ایرانی به این عرصه، چشمانداز تازهای برای حضور محصولات دانشبنیان در بازارهای صادراتی فراهم کرده است.
شرکت فناوران نانومقیاس با حضور در نمایشگاه فناوری نانو، این محصول را بهعنوان یکی از نمونههای برجسته بومیسازی در حوزه فیلترهای پیشرفته معرفی کرده و گامی دیگر در مسیر تحقق اقتصاد دانشبنیان و توسعه فناوری پاک برداشته است.
