ساخت آزمایشگاهی نانوبلورهای فسفرسنت سولفید روی با هدف استفاده در تشخیص بیماری‌ها در کشور

پژوهشگران دانشکده مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به ساخت آزمایشگاهی و استفاده از نانوبلورهای فسفرسنت سولفید روی برای اندازه‌گیری پارامترهای بیولوژیک شدند.

دکتر محمد ربیعی، دانش آموخته مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر که پایان‌نامه دکتری ایشان در این زمینه انجام شده است، در طی این پروژه دکتری نانوبلورهای فسفرسنت سولفید روی را با اندازه تقریبی ۳ تا ۵۰ نانومتر با روش‌ها و عملیات سطحی متفاوت سنتز کرده است. این نانوبلورها پس از سنتز با گروه‌های فعال مثل مرکاپتوانانول و تیو گللاکولیک اتصال داده شده‌اند تا یک کمپلکس که توانایی ایجاد اتصال با یک جز بیولوژیکی قابل اندازه‌گیری مثل بیوتین را داشته باشد، ایجاد شود. در حقیقت این کمپلکس از خود خصوصیات تشعشی مواد فسفرسنت را نشان می‌دهد وبا افزایش غلظت بیوتین تشعشع آن کاهش می‌یابد. این محصول توسط پراش اشعه X، اسپکتروسکوپی فتومتری لومینیسانس و میکروسکوپ‌های الکترونی بررسی گردیده است. دکتر ربیعی به عنوان مجری این پروژه ویژگی بارز نانوبلورهای فسفرسنت سولفید روی را “حساسیت بالا برای اندازه‌گیری دقیق”، “سازگاری با دستگاه‌های خودکار”، “عمر طولانی‌تر نسبت به مواد رنگزا”، “پراکنده شدن مناسب در سیستم آب” و “آمادگی برای اتصال با مولکول‌های خاص دیگر” اعلام کرد و افزود نانوبلورهای فسفرسنت سولفید روی با اتصال به یک آنزیم یا پروتئین می‌توانند به عنوان تعیین کننده میزان ماده مورد نظر در بدن عمل کنند.
وی درباره محدودیت‌های اندازه‌گیری پارامترهای بیولوژیکی گفت: روش‌های معمول تجاری برای اندازه‌گیری پارامترهای بیولوژیکی، هر یک مشکلات خاص خود را دارند که از آن جمله می‌توان به تخریب زود هنگام، حساسیت کم، محدودیت و نیاز به نیروی متخصص و آموزش دیده برای کار اشاره کرد.
نتایج این پژوهش در قالب پنج مقاله در مجلات داخلی و خارجی نیز به چاپ رسیده است.