از باکتری ها، به دلیل ارتباطی که غالباً بین وجود آن ها در آب و بیماری
ها وجود دارد، به بدی یاد میشود. اما پژوهشگران دانشگاه ناتینگهام از
این ارگانیزم های کوچک در کنار جدیدترین تکنیک های پالایش غشایی برای
اصلاح و بهبود فناوری پاک سازی آب استفاده میکنند.
این ارگانیزم های تک سلولی در طی فرایندی به نام Bioremediation از
آلاینده های موجود در آب، خواه آن که آب مصارف صنعتی داشته باشد و خواه
برای آشامیدن فراهم شده باشد، تغذیه میکنند.
سپس آب را از میان یک غشای متخلخل عبور می دهند که مانند یک غربال عمل
میکند. حفره هایی که در این غربال ها وجود دارند میکروسکوپی هستند و
برخی در مقیاس نانو میباشند. اندازۀ منافذ در این فیلترها میتواند از
ده میکرون تا یک نانو متر باشد. این فناوریها قابلیت توسعه و
بهینهسازی آب های مصرفی صنعت و آشامیدنی را دارند.
این تحقیقات توسط پروفسور Nidal Hilal مهندس شیمی مرکز فناوری آب پاک
هدایت میشوند. این مرکز، هدایت جهانی پژوهش برای توسعۀ فناوریهای
پیشرفته در زمینۀ تصفیه آب را بر عهده دارد.
کارایی فناوری غشایی متداول که در فرایندهای تصفیه آب به کار میرود،
به دلیل آلوده شدن غشاها به آلایندهها، با گذشت زمان کاهش مییابد.
استفاده از روش Bioremediation این امکان را فراهم میکند که در یک
سیستم بسته، غشاها را بدون خارج کردن آن ها از سیستم تمیز کرد.
پژوهشگران این مرکز، این فناوری را با همکاری شرکت پالایش نفت Cardev
International واقع در Harrogate توسعه دادهاند.
غشاهای اولترافیلتراسیون و نانوفیلتراسیون هم در فرایندهای تصفیه آب
کارایی بالایی دارند و هم به عنوان یک کاربرد جانبی، در تبدیل پس
ماندهای مایع صنعتی آلوده شده به فلزات و روغن ها قابلیت خود را نشان
داده اند. محصولات به جای مانده ارزش گرمازایی بسیار بالایی دارند و
میتوان از آن ها به عنوان سوخت استفاده نمود.
مرکز تحقیقات شیرینسازی خاورمیانه بر روی کاری سرمایه گذاری کرده است
که در آن از غشاهای نانوفیلتری و اولترافیلتراسیون جهت تهیۀ آب
آشامیدنی از آب دریا استفاده میشود. غشاها با تصفیۀ مقدماتی و حذف
مواد آلاینده، چه از طریق اسمز معکوس و چه از طریق شیرینسازی گرمایی،
رسوب گذاری در دستگاهها را کاهش می دهند و در نتیجۀ این عمل، از صدمه
دیدن دستگاه ها جلوگیری میشود و نیاز به تعویض قطعات و تعمیرات گران
قیمت کاهش مییابد.
پژوهشگران با بررسی خواص مایع در مقیاس نانو، با استفاده از میکروسکوپ
نیروی اتمی، رفتار مایعات در یک سطح اتمی، از قبیل چگونگی جریان یافتن
و جدا شدن از سطح را بررسی میکنند. این نتایج را میتوان در مکانیک و
صنعت مورد استفاده قرار داد. برای مثال افزایش کارایی روغن در یک موتور
میتواند با استفاده از این نتایج صورت گیرد. همچنین مایعات را در یک
گسترۀ دمایی، از دمای بسیار پایین (۵۰- درجه سانتیگراد) تا دمای بسیار
بالا (۱۵۰ درجه سانتیگراد) تست میکنند.
پروفسور هلال اظهار میکند: «آزمایش ویژگیهای مایعات قبلاً هیچ گاه در
چنین مقیاسی انجام نگرفته بود. با به کار بردن همزمان فناوری
نانوفیلتراسیون و Bioremediation، فرایند پاکسازی آب با مصرف انرژی
بسیار پایینتر از فرایندهایی که در حال حاضر مورد استفاده اند، به
اتمام می رسد. علاوه بر این میتوان محصولات پس ماند را نیز به صورت
سوخت، مجدداً وارد چرخۀ مصرف کنیم و فناوری سبزتری خواهیم داشت.»
|