ساخت تلسکوپ‌های بسیار بزرگ با استفاده از نانولوله کربنی

محققان مرکز پرواز فضایی گوداردِ ناسا در گرینبلت(Greenbelt)، دستورالعمل جدیدی
برای ساخت آینه‌های تلسکوپی بسیار بزرگ بر روی کره ماه ارائه کرده‌اند. برای ساخت
چنین آینه‌ای تنها به نانولوله‌های کربنی، اپوکسی و مقادیری از خاک سطح ماه نیاز
است. محققان ناسا می‌گویند که با چنین فناوری‌ مقرون‌به‌صرفه و آسانی می‌توان
آینه‌های ۵۰‌ متری‌ای بر روی ماه ساخت. بنا به اظهارات آنها، قابلیت‌های چنین
تلسکوپی دنیای نجوم را غافل‌گیر می‌کند.
پیتر چن از مرکز گودارد، در این باره می‌گوید: «با این روش می‌توانیم به شکل نسبتاً
آسانی تلسکوپ‌های عظیمی بر روی کره ماه بسازیم و از هزینه بسیار زیاد انتقال یک
آینه بزرگ از زمین به ماه بکاهیم.»
چن از سال‌ها قبل مشغول اصلاح مواد کامپوزیتی کربن- فیبر بوده‌است تا با استفاده از
آنها، آینه‌های باکیفیتی برای تلسکوپ بسازد؛ اما چندی پیش، بههمراه همکارانش تصمیم
گرفت تا در آزمایشی جدید در کامپوزیت‌های کربن- فیبر خود، از نانولوله‌های کربنی
استفاده کنند. آنها مقادیر کمی از نانولوله‌های کربنی و اپوکسی‌ها را با
سنگ‌ریزه‌هایی که ترکیب شیمیایی و اندازه دانه‌ای مشابه با خاک سطح ماه داشتند،
ادغام کردند و با کمال شگفتی مشاهده نمودند که ماده به دست‌آمده، مقاومتی بسیار
بالا و خصوصیاتی مشابه با بتن دارد و می‌توان در ساخت آینه‌ها به جای شیشه از این
ماده استفاده کرد.
آنها در گام بعد، لایه‌های بیشتری از اپوکسی را اضافه کردند، مواد مذکور را در دمای
اتاق هم‌زده، به چرخش درآوردند. حاصل این کار، یک آینه‌ با عرض ۱۲ اینچ بود که
همانند یک آینه تلسکوپ، شکلی سهمی‌وار داشت. مهم‌ترین ویژگی این روش، پیاده‌سازی
آسان و ارزانی آن است.
داگلاس رابین، یکی از اعضای این گروه، می‌گوید:«تنها کاری که باید پس از ساخت این
آینه‌های اولیه انجام ‌داد، پوشش‌ دادن آنها با مقادیر کمی از آلومینیوم بود و پس
از پوشش‌دهی، ما یک آینه تلسکوپ بسیار صیقلی به دست می‌آوردیم. از آنجایی که بر روی
ماه، خاک به اندازه کافی در دسترس است، می‌توان این روش را در آن کره به شکل
گسترده‌تری به کار گرفت و آینه‌های تلسکوپ عظیمی با قطر ۵۰ متر ساخت.» این درحالی
است که قطر بزرگ‌ترین تلسکوپ نوری موجود بر روی کره زمین تنها۴ /۱۰ متر است.
یک تلسکوپ ۵۰ متری بر روی ماه چنانچه در سکوی پایداری قرار گرفته باشد، با توجه به
میدان دید بالا و نبود اتمسفر می‌تواند طیف سیارات خاکی بیرون از منظومه شمسی را
ضبط کرده، آثار اتمسفری حیات همچون وجود ازن و متان را آشکارسازی نماید.
چن و همکارانش از مرکز گودارد، روش ساخت آینه خود را در قالب یک پوستر در دویست و
دوازدهمین گردهمایی انجمن نجوم امریکا ارائه خواهند داد.