مصاحبه با دکتر علی ایرانمنش ؛ محقق برتر (رتبه چهارم) در سومین جشنواره برترین‌های نانو

مصاحبه با دکتر علی ایرانمنش؛ محقق برتر (رتبه چهارم) در سومین جشنواره برترین‌های نانو

سرمایه‌گذاری در رشته‌های محض باید برای گسترش مرزهای دانش باشد
لطفاً خودتان را معرفی نموده و بفرمایید درحال حاضر در کجا مشغول به کار می‌باشید؟


اینجانب علی ایرانمنش هستم، متولد سال ۴۴۳۱ در شهر کرمان. تحصیلات علمی خود را
تا مقطع دکتری در رشته ریاضی محض و با گرایش نظریه گروه ها در ایران گذرانده ام.
از سال ۱۳۷۴ در گروه ریاضی دانشگاه تربیت مدرس مشغول به فعالیت شده‌ام و از سال
۱۳۸۴ به درجه استاد تمامی نائل گردیده‌ام.
لطفاً در خصوص فعالیت خود در حوزه علوم نانو توضیح داده، بفرمایید از چه زمانی
در این حوزه شروع به فعالیت نموده‌اید و تا چه حد بر آن متمرکز شده‌اید؟

در سه سال اخیر با توجه به نیاز کشور و اعلام حمایت های ستاد ویژه توسعه فناوری
نانو، وارد این زمینه شده ام و با توجه به رشته خود، در شاخه نانو محاسباتی کار
می‌کنم. تاکنون بیش از ۱۵ مقاله مرتبط با این موضوع در مجلات معتبر ISI به چاپ
رسانده‌ام.
مبحث نظریه گروه‌ها را می توان به دو صورت محض و کاربردی پی‌گیری نمود. در شاخه
دوم، کاربرد نظریه گروه ها در سایر علوم مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای این
منظور لازم است که محقق اطلاعات کافی از سایر رشته ها داشته باشد، از این رو
افراد اندکی وارد شاخه کاربردی می‌گردند.
بنده به سبب علاقمندی به این شاخه و مثمرثمر دانستن آن، لازم دیدم از علم خود
در راستای رفع نیاز سایر علوم استفاده نماییم. خوشبختانه موفق نیز بودم و
توانستم مقالات بسیاری در این خصوص به چاپ برسانم. به عنوان نمونه یکی از
کارهای ما به بررسی رفتار درخت‌سان‌ها (Dendrimers) مربوط بود. می دانیم که
شبکه‌های عصبی از واحدهای سلولی تشکیل شده‌اند که شبیه یک درخت‌سان‌ هستند.
درخت‌سان‌ها از نظر شکل، شبیه یک گراف هستند. از تحلیل رفتار این گراف می‌توان
استفاده‌های بسیاری نمود. برای مثال یکی از شاخص های تولید دارو این است که در
کوتاه ترین مسیر و زمان ممکن در مغز اثر بگذارد.
این شبیه کار ما در اندیس های توپولوژیکی است. برای محاسبه این اندیس‌ها باید
کوتاهترین مسیر را در گراف به دست بیاوریم. می توان از اطلاعات مربوط به این
مسیر، در ساختار دارویی استفاده نمود. بدیهی است که لازمه کاربردی شدن این کار،
برقراری رابطه محکمی میان محققان علوم مختلف است که در این کار خاص، متأسفانه
این ارتباط میان ما و متخصصان علوم پزشکی برقرار نشده است.
درصورت مراجعه سرمایه‌گذاری به شما، چه چیز قابل ارائه‌ای دارید؟ (پتنت، دانش
فنی، محصول و …)

سرمایه گذاری در رشته‌های محض، باید برای گسترش مرزهای دانش باشد. ما محققان می‌توانیم
علم خود را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهیم، اما از آنجایی که زمان بازدهی و
جواب دهی رشته های نظری طولانی تر از رشته های تجربی است، نباید انتظار داشت که
به سرعت به هدفی که داریم، برسیم. به عنوان نمونه ناسا بودجه بسیار خوبی را در
اختیار محققان ریاضی خود قرار داده و با اینکه می داند هزینه ای که متقبل شده
ممکن است ده سال دیگر نتیجه دهد، با این وجود باز هم حاضر به سرمایه گذاری شده
است.

به نظر جنابعالی چه عواملی باعث موفقیت شما به عنوان یکی از منتخبین جشنواره
برترین‌ها شده است؟

در مرحله اول لطف خداوند و سپس سعی و تلاشی که بنده و دانشجویانم در این زمینه
داشتیم. البته دانشگاه نیز امکانات خوبی در اختیار ما قرار داد. ستاد نانو نیز
با حمایت و ایجاد انگیزه کافی برای محققان این رشته کار را تسریع کرد. بنده نیز
به نوبه خود از زمان به خوبی استفاده کردم و با تلاش مضاعف توانستم به این
موفقیت دست یابم.
به نظر شما نقاط قوت و ضعف پژوهش هایتان در چیست؟
نقاط قوت ما این بوده که سعی کرده‌ایم بر روی موضوعاتی کار کنیم که مورد قبول
جامعه علمی بین‌المللی بوده و حاضر به بررسی و داوری آن هستند. از این رو
می‌توانیم گزارش پژوهش خود را در قالب مقاله در مجلات معتبر به چاپ برسانیم.
اما نقطه ضعف ما در عدم کاربردی و صنعتی شدن نتایج یافته‌هایمان است. البته اگر
ستاد نانو بتواند این ارتباط را میان ما و صنایع مرتبط برقرار کند، می توانیم
این نقطه ضعف را نیز جبران نماییم.
پیشنهاد شما برای بهتر شدن جشنواره برترین‌ها چیست؟
از نظر بعضی از دوستان و صاحب نظران علوم نانو، در نحوه امتیازبندی ستاد برای
انتخاب برترین ها کاستی هایی وجود دارد. از این رو لازم است شاخص هایی ارزیابی
و امتیازدهی بازنگری شوند. در این بازبینی ستاد می‌باید کمیته ای از متخصصان
مرتبط تشکیل دهد، نظراتشان را جمع بندی نموده و از نتایج در جهت بهبود جشنواره
های آتی استفاده کند.
آیا برگزاری این جشنواره تأثیری بر پیشرفت ایران در این فناوری داشته است؟

برگزاری این جشنواره توانسته از دو جنبه موجب پیشرفت رشد علمی کشور گردد. از یک
سو تعداد محققانی را که در زمینه های مختلف علوم و فناوری نانو، فعالیت می‌کنند
را افزایش داده و از سویی دیگر به ارتقای کمی و کیفی فعالیت های صورت گرفته کمک
شایان توجهی نموده است.
برای پیشرفت بیشتر کشورمان چه پیشنهادی برای دولت و پژوهشگران ایرانی دارید؟


ما از نهاد ریاست جمهوری و ستاد نانو انتظار حمایت‌های بیشتری داریم. شاید لازم
باشد که بودجه های بیشتری در اختیار محققان قرار گیرد و این انتظار وجود نداشته
باشد که نتایج بلافاصله صنعتی و تجاری گردند.
به نظر شما برای رسیدن به هدف “تولید ثروت و افزایش کیفیت زندگی مردم” به وسیله
فناوری نانو چه باید کرد؟

اگر ستاد نانو بتواند شرکت‌های فعال در زمینه فناوری نانو را تقویت کرده و از
محصولات تولیدی آنها حمایت کند، کمک زیادی به تولید ثروت نموده است. ما اگر
بتوانیم به دانش فنی تولید محصولات مبتنی بر فناوری نانو دست پیدا کنیم و وارد
عرصه رقابت بین‌المللی شویم، از واردات محصولات مشابه بی‌نیاز گردیده و در
راستای بهبود وضع زندگی و معاش مردم قدم برداشته‌ایم.
این سومین دوره جشنواره برترین‌ها است که در ایران برگزار می شود، آیا در
جشنواره‌های قبلی شرکت داشته اید؟

در جشنواره اول خیر. زیرا از برگزاری آن مطلع نشدم و فرصت ارائه مدارک نداشتم.
اما در دومین جشنواره شرکت کرده و جزو سی نفر برتر محققان نانو شناخته شدم.
درحال حاضر، ارتباط شما با ستاد نانو چگونه بوده و چه انتظاراتی از این ستاد
دارید؟

به نظر می‌رسد که ستاد باید حمایت های خود را همچنان ادامه داده و حتی افزایش
بخشد. قطعا هرچه حمایت های ستاد در این زمینه بیشتر شود، نتایج کمی وکیفی بهتری
حاصل خواهد شد. زمان آن رسیده که مقالات نیز به سمت کیفی شدن پیش روند، شاید با
افزایش حمایت‌های تشویقی از مقالاتی که در مجلات معتبرتر چاپ می شوند، بتوان
کیفیت مقالات را کنترل نمود. لازم است با کمک ستاد ارتباط موثرتری میان محققان
و صاحبان صنایع برقرار گردد. بدین نحو نیاز صنایع به خوبی شناسایی می‌شود. در
ادامه نیز اگر امکانات لازم در اختیار محققان قرار داده شود، با انجام
پژوهش‌های لازم، کشور به سمت بهره‌مندی صنعتی از این فناوری پیش خواهد رود.

با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.