مصاحبه با مهرداد محرمی ؛ آزمایشگاه برتر (رتبه اول) در سومین جشنواره برترین‌های نانو

این مرکز از چه زمانی فعالیت خود را در حوزه فناوری‌نانو آغاز نموده و کی به
عضویت شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو در آمده است؟
مرکز پژوهش متالورژی رازی از حدود ۵ سال پیش (اوایل سال ۱۳۸۲) فعالیت‌های
پژوهشی خود را با تعریف و انجام پروژه‌های تحقیقاتی در این زمینه شروع نموده و
در سال ۱۳۸۳ با تجهیز آزمایشگاه‌های خود به تجهیزات پیشرفته‌تر، انجام آزمون‌های
مربوط به مواد نانو را در برنامه کاری خود قرار داده است. در اواخر سال ۱۳۸۴
این مرکز به عضویت شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو درآمده و بر اساس ارزیابی‌های
دوره‌ای شبکه، در شش ماهه‌های اول و دوم سال ۱۳۸۵، به ترتیب رتبه‌های سی‌ام و
دوم و در شش ماهه‌های اول و دوم سال ۱۳۸۶ رتبه اول را در بین آزمایشگاه‌های عضو
کسب نموده است.
به‌نظر جنابعالی علت موفقیت مجموعه آزمایشگاه‌های شما چیست و چه مواردی موجب
کسب امتیاز در جشنواره برترین‌های فناوری نانو شده است؟
از مجموعه عواملی که در موفقیت مرکز نقش داشته‌اند، می‌توان به مواردی همچون
اهمیت به سیستم گرایی، مشتری مداری، انجام کارهای گروهی، استفاده از سیستم‌های
اتوماسیون و افزایش بهره‌وری کارکنان با استفاده از ابزارهایی همانند کمیت پذیر
نمودن کارها و … اشاره کرد.

نظر شما در خصوص مشتری مداری در مراکز خدماتی و تحقیقاتی چیست؟ مرکز چه
تسهیلاتی برای مشتریان خود به ویژه دانشجویان درنظر گرفته‌است؟
اصولاً مشتریان سرمایه‌های مادی و معنوی شرکت‌ها هستند و تداوم حیات و موفقیت
هر شرکت بستگی تام به نگرش و عملکرد آن شرکت نسبت به مشتریان خود دارد.
بنابراین طرح‌ریزی برای درک عمیق نیازهای آنی و آتی مشتریان، برآورده کردن این
نیازها و همچنین ارایه محصولات با کیفیتی بالاتر از انتظار مشتریان، به راهبرد
بسیاری از سازمان‌های پیشتاز دنیا بدل شده است.
مدیریت مرکز پژوهش متالورژی رازی نیز همواره این مسئله را سرلوحه امور مرکز
قرار داده و در این راستا از راهکارهای مختلفی برای نهادینه کردن آن در سازمان
استفاده نموده که از جمله می‌توان به آموزش مقوله مشتری و مشتری گرایی به
کارکنان سازمان، شناسایی مشتریان و نیازهای آنها، پردازش نیازها و خواسته های
مشتریان، تبدیل نیازمندی ها و خواسته های مشتریان به نیازمندی‌های محصول، تحلیل
فاصله و مشخص نمودن کاستی‌ها، برنامه‌ریزی برای رفع کاستی‌ها و تخصیص منابع،
اجرای طرح‌های بهبود، ثبت و نمایش نتایج، کسب بازخورد از مشتریان و اندازه گیری
میزان رضایت مشتریان و بهبود مستمر اشاره نمود.
از سویی دیگر تمهیداتی نیز برای مشتریان در نظر گرفته شده که عبارتند از ارسال
پرسشنامه‌های اندازه گیری رضایت برای مشتریان در دوره‌های شش ماهه، تحویل به
موقع و مطابق قرار داد گزارش به مشتری، انجام آزمون و تهیه گزارش‌های دقیق،
کاهش هزینه‌های انجام آزمون به کمترین مقدار ممکن، کاهش زمان‌ پاسخ‌دهی به
مشتریان به یک روز در مورد اکثر آزمون‌ها، افزایش زمان‌ پذیرش مشتری تا ساعت ۲۰
، ایجاد سیستم پیام کوتاه(SMS) برای پیگیری گزارش توسط مشتریان و اطلاع‌رسانی
مراحل مختلف کار به مشتری، ایجاد امکان انجام آزمون در حضور مشتری در صورت
درخواست، ایجاد سیستم اطلاع رسانی (تهیه کتاب، مقاله، استاندارد، و …) بدون
هزینه، در نظر گرفتن تخفیف ۳۰ درصدی در هزینه‌ها برای دانشجویان و …
برای افزایش بهره‌وری آزمایشگاه‌های مرکز چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟

طرح کارانه در آزمایشگاه‌های مرکز از حدود سه سال پیش با کمیت پذیر کردن فعالیت
کارکنان برخی از آزمایشگاه‌ها به اجرا در آمد. با توجه به جواب خوبی که در
افزایش بهره‌وری کارکنان گرفته‌ایم، برنامه‌ریزی‌های لازم جهت کمیت پذیر کردن
فعالیت کارکنان سایر آزمایشگاه‌ها و واحدهای پشتیبانی نیز انجام شده است. در
این طرح تمامی کارکنان آزمایشگاه‌ها حقوق خود را به صورت درصدی از درآمد آزمون‌هایی
که در طول ماه انجام داده‌اند، دریافت می‌کنند. برای این منظور از نرم‌افزار
کامپیوتری که به صورت شبکه در اختیار کارکنان قرار دارد و توسط برنامه نویسان
خودمان در واحد کامپیوتر مرکز تهیه شده، استفاده می‌نماییم.
مرکز تا کنون چه اقداماتی در خصوص استاندارد سازی آزمایشگاه‌های خود انجام
داده و به طور کلی این موضوع از چه اهمیتی برخوردار است؟
اصولا استانداردهای مدیریتی در مجموعه‌های بزرگی نظیر مرکز ما، به شرط به
کارگیری صحیح، ابزار بسیار مناسبی در جهت کنترل کارها و ارایه خدمات خوب و با
کیفیت به مشتریان ‌است. مدیریت مرکز نیز به خوبی این مسئله را درک نموده است.
در همین راستا با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در سال ۱۳۸۲ گواهینامه مدیریت
کیفیت ۹۰۰۱:۲۰۰۰ ISOو در سال ۱۳۸۶ گواهینامه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO/IEC اخذ
گردید. با استقرار سیستم مدیریت آزمایشگاه‌ها بر اساس استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO/IEC
بحث‌هایی همانند کالیبراسیون دستگاه‌ها و تجهیزات، تعیین عدم قطعیت آزمون‌ها،
تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه دستگاه‌ها، دقت انجام آزمون‌ها، شرایط محیطی انجام
آزمون‌ها و سایر امور مرتبط با این استاندارد از اهمیت بیشتری در آزمایشگاه
برخوردار گردید که باعث بالاتر رفتن کیفیت خدمات ارایه شده به مشتریان شده است.

آیا در آینده برنامه‌ای برای گسترش فعالیت‌های آزمایشگاه در حوزه فناوری
نانو دارید؟
با توجه به گسترش فناوری‌نانو و حرکت صنایع به این سمت، آزمایشگاه‌ها نیز
ناگزیر از این امر هستند. با ذکر این نکته که مجموعه‌های آزمایشگاهی می‌توانند
نقش بسیار مهمی در پیشرفت این فناوری داشته باشند. با توجه به پتانسیل
آزمایشگاه و حمایت‌هایی که شبکه آزمایشگاهی فناوری‌نانو می‌تواند داشته باشد،
ما تمایل زیادی به گسترش فعالیت‌های آزمایشگاهی برای مواد نانو داریم. بعلاوه
با توجه به ماهیت پژوهشی این مرکز، برنامه‌ریزی‌هایی برای انجام پروژه‌های
تحقیقاتی جدیدتردر زمینه فناوری‌نانو انجام داده‌ایم.
به نظر شما مراکز آزمایشگاهی برای رسیدن به هدف «تولید ثروت و افزایش کیفیت
زندگی مردم»، چه نقشی دارند و این نقش چگونه می‌تواند بهبود یابد؟
مجموعه‌های پژوهشی و آزمایشگاهی مطمئنا می‌توانند نقش مهمی در پیشرفت فناوری‌های
نو ازجمله فناوری‌نانو و بهبود کیفیت آن داشته باشند. به نظر من با توجه به
اینکه در حال حاضر دانشگاه‌های کشور در مرزهای دانش حرکت می‌کنند و پروژه‌های
تحقیقاتی خود را بیشتر در حوزه‌های نظری انجام می‌دهند، موسسات پژوهشی باید به
مباحثی بپردازند که به محصول نزدیکتر است. به این ترتیب می‌توانند نقش مهمی در
زندگی مردم ایفا کنند.
با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، اگر صحبت یا نکته خاصی دارید،
بفرمایید.
ضمن تشکر از شما امیدوار هستم روزی فرا رسد که صنایع داخلی به صورت حرفه‌ای و
با بهره‌وری بالا به مردم عزیز کشورمان خدمت کنند. این امر میسر نخواهد بود مگر
اینکه موسسات پژوهشی فعالیت خود را به صورت حرفه‌ای انجام دهند و در جهت نزدیک‌سازی
پروژه‌های تحقیقاتی به فعالیت‌های صنعتی حرکت نمایند تا بتوان به صورت اقتصادی
از این پروژه‌ها بهره جست. فناوری ‌نانو نیز با توجه به اینکه یک فناوری جدید
است از این قاعده مستثنی نخواهد بود.