توسعه سامانه لِگومانند برای رسانش ژن‌ها

بنابر گفته دانشمندان کره‌ای، می‌توان از نانوذرات طلا در ایجاد یک سامانه رهایشی چندمنظوره و موثرتر برای استفاده در ژن‌درمانی و درمان سرطان استفاده کرد.

بنابر گفته دانشمندان کره‌ای، می‌توان از
نانوذرات طلا در ایجاد یک سامانه رهایشی چندمنظوره و موثرتر برای استفاده
در ژن‌درمانی و درمان سرطان استفاده کرد.

نانوذرات طلا غیرسمی بوده و تولید آنها آسان است، در نتیجه می‌توانند به‌عنوان
یک ابزار مناسب برای رهایش DNA درمانی (آنتی‌سنس) antisense برای ژن‌های
ایجادکننده بیماری عمل نماید. Antisense DNA که به‌صورت کووالانسی به
نانوذرات طلا متصل شده است، به RNA پیام‌رسانِ ژنِ ایجادکننده بیماری پیوند
یافته و با جلوگیری از بیان آن، موجب غیرفعال شدن این ژن می‌شود. در سامانه‌های
قبلی تنها امکان رهایش DNAهایی وجود داشت که با نانوذرات طلا پیوند عرضی
داشتند و در نتیجه نانوذرات حامل باید برای هر ژن مورد نظر به‌صورت ویژه
سنتز می‌شدند.

حال کانگ سئوک لی و مین سو هان در دانشگاه Chung Ang در سئول به‌همراه
همکارانشان در دانشگاه CHA در سئونگ‌نام کره جنوبی روشی را ابداع کرده‌اند
که در آن امکان اتصال هر توالی متفاوت از DNA به یک نانوذره واحد وجود دارد.
این ویژگی، هدفگیری و رسانش موثرتر و آسان‌تر ژن‌ها را امکان‌پذیر می‌سازد.
این گروه تحقیقاتی نانوذرات خود را با یک الیگونوکلئوتیدِ حاملِ بخشی از
توالی RNA I عامل‌دار نمودند. این توالی در رونوشت پلاسمید نوع ColE1 در
E-Coli نقش دارد.

سلول‌های انسانی اسید نوکلئیک‌های مکمل توالی الیگونوکلئوتید RNA Iرا
ندارند، در نتیجه این توالی با بیان هیچ یک از ژن‌های انسانی تداخل نمی‌کند.
می‌توان Antisense DNA ویژه هر ژن مورد نظر را توسط الیگونوکلئوتید برداشته
و روی نانوذره عامل‌دار سوار کرد.

 

 
 
وینست روتلو، متخصص شیمی ابرمولکولی و
سامانه‌های نانورسانشی در دانشگاه ماساچوست در آمریکا تحت تأثیر این سامانه
جدید قرار گرفته است. او می‌گوید: «این راهکار شبیه لِگو است و این امکان
را ایجاد می‌کند که هر توالی DNA را روی یک چارچوب نانوذره‌ای واحد سوار
نموده و یک سامانه رسانشی چندمنظوره عالی ایجاد کرد. این روش یک راهکار
ابرمولکولی زیرکانه برای ایجاد یک سامانه رسانشی موثر antisense است».

لی می‌گوید: «از این روش می‌توان برای اهداف درمانی مختلفی همچون از بین
بردن تومورها و ژن‌درمانی در اُرگانیسم‌های زنده‌ انسانی و حیوانی استفاده
کرد». هان و لی امیدوارند این سامانه رسانشی را ارتقا داده و از آن برای
کنترل بیان ژن درون هسته بهره ببرند. لی نتیجه می‌گیرد: «فکر می‌کنیم توسعه
یک سامانه رسانشی موثر برای ژن‌ها به‌منظور تنظیم فعالیت‌های RNA و DNA
درون هسته یک کار بسیار دشوار باشد».

جزئیات این کار در مجله Chem. Commun. منتشر شده است.